Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa. Ảnh: P.Thắng

Vấn đề cán bộ sợ sai, sợ trách nhiệm tiếp tục được các đại biểu Quốc hội trăn trở nêu ý kiến tại phiên thảo luận tình hình phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách Nhà nước, ngày 29/5.

Cần hướng dẫn rõ ràng để cán bộ yên tâm thực thi công vụ

Đại biểu Trịnh Minh Bình (đoàn Vĩnh Long) nhận định, tình trạng một bộ phận cán bộ, công chức né tránh, đùn đẩy công việc, sợ trách nhiệm trong thực thi công vụ dù đã có nhiều giải pháp nhưng chậm được khắc phục.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng sợ trách nhiệm, theo ông Bình là chất lượng cải cách thủ tục hành chính, chất lượng xây dựng và thực thi pháp luật vẫn chưa đáp ứng yêu cầu.

Ông Bình đề nghị Chính phủ quan tâm, chỉ đạo quyết liệt hơn, cụ thể hơn trách nhiệm với từng bộ, ngành, từng nhiệm vụ cụ thể để không còn rào cản cho sự phát triển kinh tế - xã hội trong 2024 và các năm tiếp theo.

Đại biểu Hoàng Quốc Khánh thì đề nghị đề cao trách nhiệm người đứng đầu, trong đó tập trung triển khai nghiêm túc nghị định Nghị định 73 năm 2023 về khuyến khích, bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm  vì lợi ích chung.

Ông cũng đề nghị cơ quan tư pháp đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử các vụ án kinh tế đã thụ lý thời gian qua.

Tranh luận với các đại biểu về vấn đề này, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (đoàn TP Hồ Chí Minh) cho rằng, tới nay vẫn chưa có giải pháp cho tình trạng ngần ngại đưa ra các quyết định theo thẩm quyền; đùn đẩy, trì hoãn phê duyệt các dự án, cấp các loại giấy phép, chậm trả lời các câu hỏi, chậm ban hành các hướng dẫn, chậm giải quyết các khiếu nại, ách tắc của người dân, doanh nghiệp...

“Tình hình này ảnh hưởng nghiêm trọng đến đầu tư công và cả đầu tư xã hội, gây ra tình trạng đình đốn trong việc thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội”, ông Nghĩa nói.

Đại biểu Trương Trọng Nghĩa (đoàn TP Hồ Chí Minh). Ảnh: P.Thắng

Bày tỏ hoan nghênh Thủ tướng đã chỉ đạo ban hành Nghị định 73 về khuyến khích, bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, nhưng đại biểu Nghĩa cho biết, khi nghiên cứu kỹ “thấy chưa đủ”.

“Tôi đề nghị phải có những hướng dẫn cụ thể hơn, rõ ràng hơn thì cán bộ, công chức các cấp, các ngành mới yên tâm trong thực thi công vụ”, đại biểu đoàn TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh.

Cụ thể, ông Nghĩa đề nghị Thủ tướng chỉ đạo ban hành một thông tư liên bộ gồm Bộ Nội vụ, Công an, Viện KSND Tối cao, Thanh tra Chính phủ, và có thể cả Bộ Tư pháp để hướng dẫn thi hành chi tiết Nghị định 73 về bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm.

“Thông tư liên bộ này cần phải sâu sát với tình hình tâm tư, tình hình bức xúc của đội ngũ cán bộ các cấp trong cả nước. Tôi nghĩ thông tư liên bộ với đủ các ngành sẽ giúp cho cán bộ yên tâm trong việc hành xử và ra các quyết định hành chính của mình”, ông Nghĩa nêu ý kiến.

“Sợ sai, sợ trách nhiệm cũng có lý do của họ”

Ở góc nhìn khác, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) đề nghị các cấp có thẩm quyền nên có “lằn ranh đỏ” với công tác phòng ngừa tiêu cực, tham nhũng thời gian tới.

Theo đó, ông đề nghị quy định bằng văn bản theo hướng trước đây cán bộ, doanh nghiệp đã làm những việc không đúng quy định pháp luật (thu lợi bất chính từ đấu thầu, giao đất không thông qua đấu giá, bắt tay nhau để đấu thầu, lợi dụng chức vụ quyền hạn tác động để tiêu cực…), nếu tự giác khai báo và hoàn trả lại nguồn tiền bất hợp pháp cho Nhà nước sẽ được “khép lại hồ sơ” để tiếp tục công tác.

Vấn đề cán bộ sợ sai, sợ trách nhiệm tiếp tục được các đại biểu Quốc hội trăn trở nêu ý kiến tại phiên thảo luận tình hình phát triển kinh tế - xã hội, ngân sách Nhà nước. Ảnh: P.Thắng

Cách này, theo ông Hòa, giúp những người lỡ “nhúng chàm” có thể ăn năn hối lỗi và cũng thể hiện sự khoan hồng, nhân văn của Đảng, Nhà nước như tiền nhân đã nói “đánh người chạy đi, chứ không đánh người trở lại”.

“Tôi tin rằng những người này sẽ làm rất tốt để chuộc lại lỗi lầm của mình thời gian qua”, đại biểu đoàn Đồng Tháp nói.

Cạnh đó, theo đại biểu, ai không tự giác khai báo, nếu phát hiện sau này sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức án cao nhất, không tình tiết giảm nhẹ. Các trường hợp sai phạm sau này sẽ bị xử lý theo quy định hiện hành không miễn trừ.

“Có như thế mọi người sẽ suy nghĩ điều hành và hành vi hoạt động của mình. Tình hình tham nhũng, tiêu cực sẽ giảm, lấy lại niềm tin với người dân”, ông Hòa nhấn mạnh.

Đại biểu đoàn Đồng Tháp cũng cho rằng, những vụ sai phạm trước đây của cán bộ, doanh nghiệp cũng có phần do cơ chế, chính sách. Địa phương nào cũng muốn phát triển kinh tế - xã hội, đô thị hóa, thu ngân sách cao cho “bằng chị, bằng em”, trải thảm đỏ kêu gọi đầu tư, nên vượt rào, làm không đúng quy định.

Dù Đảng, Nhà nước có nhiều quy định để khuyến khích cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, song ông Hòa khẳng định “có làm có sai, không làm không sai”.

“Tôi nghĩ cán bộ hiện nay làm việc cầm chừng, sợ sai, sợ trách nhiệm cũng có lý do của họ, vì làm sai thì bị xử lý”, ông Phạm Văn Hòa nêu quan điểm.