Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc. Ảnh: Đ.X

Sáng ngày 29/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách để cho ý kiến về dự án Luật kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi).

Vấn đề có nên duy trì Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm hay không tiếp tục nhận được sự quan tâm của đại biểu Quốc hội.

Tạo gánh nặng?

Nêu ý kiến, đại biểu Điểu Huỳnh Sang (Bình Phước) nhất trí không duy trì Quỹ Bảo vệ người được bảo hiểm vì tạo cả gánh nặng cho cả doanh nghiệp bảo hiểm và người tham gia bảo hiểm.

“Số tiền trích nộp quỹ được tính theo tỷ lệ phần trăm của phí bảo hiểm do bên mua bảo hiểm đóng góp theo hợp đồng bảo hiểm. Tôi đề nghị cân nhắc không nên tiếp tục quy định trong dự thảo luật về việc trích nộp Quỹ Bảo vệ người được bảo hiểm. Số dư của quỹ còn lại nên giao lại cho Bộ Tài chính quy định chi tiết về quản lý và sử dụng”, bà Sang nói.

Đại biểu Nguyễn Lâm Thành (Thái Nguyên) cũng băn khoăn vấn đề này. Theo ông, do pháp luật quy định chỉ sử dụng Quỹ Bảo vệ người được bảo hiểm để xử lý khi phá sản nên “không bao giờ thực hiện được”.

Bộ Tài chính đề nghị giữ lại quỹ này. Ông Thành cho rằng, cơ quan soạn thảo cần phải báo cáo, giải trình rõ hơn những nội dung liên quan đến hoạt động quỹ.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách để cho ý kiến về Dự án Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi). Ảnh: Đ.X

Trước đó, phiên họp Ủy ban Thường vụ Quốc hội ngày 22/3, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho hay, từ khi hình thành, hiện quỹ có 1 nghìn tỷ và “chưa chi đồng nào”. Dù vậy, bộ muốn duy trì quỹ này.

“Ủy ban Kinh tế đề nghị bỏ Quỹ Bảo vệ người được bảo hiểm nhưng chúng tôi muốn giữ quỹ này”, ông Phớc nói và giải thích, như khi thiên tại, dịch bệnh, doanh nghiệp bảo hiểm có thể mất khả năng thanh toán. Khi đó, Nhà nước sẽ sử dụng quỹ này để hỗ trợ cho người tham gia bảo hiểm.

Giải trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho hay, Quỹ Dự trữ bắt buộc được trích từ 5% lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp bảo hiểm và do cơ quan bảo hiểm quản lý. Còn Quỹ Bảo vệ người được bảo hiểm hiện quy định trích 0,3% và nộp vào tài khoản do Bộ Tài chính quản lý.

“Từ khi hình thành đến giờ là hơn 1.000 tỷ, chúng tôi muốn giữ quỹ này để can thiệp khi doanh nghiệp bảo hiểm bị phá sản để bảo vệ quyền lợi cho người tham gia bảo hiểm”, ông Phớc nói.

So sánh với ngân hàng, Bộ trưởng Tài chính nói, nhiều ngân hàng quản lý rủi ro, thua lỗ thì phải có sự can thiệp kịp thời. Tương tự, khi doanh nghiệp bảo hiểm khó khăn thì quỹ này dùng để can thiệp.

“Quốc hội quyết định bỏ thì phải bỏ, nhưng chúng tôi nghĩ duy trì quỹ này sẽ đảm bảo được lợi ích, tính chủ động và là một công cụ cho cơ quan Nhà nước khi can thiệp vào”, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc nhấn mạnh.

Chính phủ có ý kiến về quỹ trước 1/4

Về vấn đề này, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh nhắc lại yêu cầu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội là trước 1/4, Chính phủ có ý kiến về quỹ này để cơ quan thẩm tra có cơ sở báo cáo.

Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh. Ảnh: Đ.X

Theo ông Thanh, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Kinh tế đề nghị dừng Quỹ Bảo vệ người được bảo hiểm.

“Sau gần 12 năm trích nộp, quỹ này chưa phải sử dụng và ít có khả năng phải sử dụng. Bên cạnh đó, dự thảo luật đã chuyển từ phương thức can thiệp sau (khi doanh nghiệp bảo hiểm đã mất khả năng thanh toán) sang phương thức can thiệp sớm và kết hợp mô hình quản lý trên cơ sở rủi ro, do đó đã nâng cao tính chủ động của doanh nghiệp trong quản trị doanh nghiệp và kiểm soát tài chính, tăng cường yêu cầu đối với doanh nghiệp, doanh nghiệp phải thực hiện các biện pháp can thiệp sớm”, ông Thanh cho biết.

Luật Kinh doanh bảo hiểm hiện hành và Dự thảo Luật Kinh doanh bảo hiểm có quy định về Quỹ Dự trữ bắt buộc và Quỹ Bảo vệ người được bảo hiểm. Mục đích thiết lập của 2 quỹ này đều hướng tới bảo đảm trách nhiệm của doanh nghiệp bảo hiểm khi mất khả năng thanh toán, góp phần bảo vệ người tham gia bảo hiểm.

Theo Thường trực Ủy ban Kinh tế, việc duy trì đồng thời cả 2 quỹ là không cần thiết. Vì vậy, cơ quan này đề nghị dừng trích nộp Quỹ Bảo vệ người được bảo hiểm.

Dự án luật này sẽ được Quốc hội xem xét, thảo luận, thông qua tại kỳ họp thứ 3, khai mạc vào tháng 5.

Dự thảo luật, Điều 111a. Quỹ Bảo vệ người được bảo hiểm

Phương án 1: Bỏ quy định về Quỹ Bảo vệ người được bảo hiểm và sửa đổi về Điều khoản chuyển tiếp

“6. Từ khi Luật này có hiệu lực, doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài dừng trích nộp Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm.

7. Việc xử lý số dư Quỹ Bảo vệ người được bảo hiểm thành lập theo quy định tại khoản 11 Điều 1 Luật số 61/2010/QH12 ngày 24/11/2010 được thực hiện như sau:

a) Toàn bộ số dư của Quỹ Bảo vệ người được bảo hiểm đến thời điểm Luật này có hiệu lực được Bộ Tài chính quản lý để sử dụng cho mục đích bảo vệ quyền lợi của người được bảo hiểm trong trường hợp doanh nghiệp bảo hiểm phá sản hoặc mất khả năng thanh toán;

b) Bộ Tài chính quy định chi tiết về quản lý và sử dụng số dư Quỹ.”

Phương án 2: Giữ nguyên quy định cũ, giao Chính phủ quy định chi tiết.

1. Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm được thành lập để bảo vệ quyền lợi của người được bảo hiểm trong trường hợp doanh nghiệp bảo hiểm, chi nhánh doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nước ngoài phá sản hoặc mất khả năng thanh toán.

2. Nguồn để lập Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm được trích lập theo tỷ lệ phần trăm trên phí bảo hiểm áp dụng đối với tất cả hợp đồng bảo hiểm.

3. Chính phủ quy định chi tiết về tổ chức, trích lập và quản lý, sử dụng Quỹ bảo vệ người được bảo hiểm.