Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn lý giải việc sách giáo khoa tăng 2-3 lần. Ảnh: Đ.X

Phát biểu tại tổ khi thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội sáng ngày 25/5, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn đề cập đến việc giá sách giáo khoa tăng 2-3 lần.

“Việc này, hôm nay tôi không phải thanh minh hay giải thích thay cho doanh nghiệp, nhưng cung cấp thông tin để các đại biểu biết thêm”, Bộ trưởng Sơn nói.

Sách giáo khoa theo chương trình mới “biên soạn với khổ lớn hơn, giấy tốt hơn” 

Bộ sách giáo khoa thuộc chương trình năm 2016 có giá thành dao động từ 50.000 đến hơn 100.000 đồng. Còn giá bộ sách mới dao động từ 200.000 đồng đến 300.000 đồng tùy từng loại.

Theo Bộ trưởng, sở dĩ sách giáo khoa theo chương trình năm 2016 rẻ hơn là vì trước đây Nhà nước đã bỏ tiền cho các khâu như biên soạn, thẩm định sách.

Từ đó, ông cho rằng, khi so sánh giá sách giáo khoa thì phải so sánh với sách tương đồng. Tức là các bộ sách được biên soạn mới theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 với nhau, như sách mới cho lớp 1, lớp 2, lớp 3, lớp 7, lớp 10; biên soạn theo chủ trương xã hội hóa của Quốc hội.

“Nếu như so sánh bộ sách giáo khoa hiện nay với sách của hệ thống cũ (Nhà nước tổ chức biên soạn) thì thấy nó khác nhau và nói tăng giá thì sự so sánh đấy không tương đồng. Còn nếu so với sách của chương trình mới với nhau thì nó đồng đẳng, nên hợp lý hơn”, Bộ trưởng Sơn lý giải.

Ông đặc biệt nhấn mạnh, các loại sách theo chương trình mới “biên soạn với khổ lớn hơn, giấy tốt hơn” so với sách theo chương trình cũ.

“Các loại sách mới này biên soạn với khổ lớn hơn, giấy tốt hơn. Còn các quy trình từ biên soạn cho đến giới thiệu, thử nghiệm, phát hành sách là các doanh nghiệp hoàn toàn tự đảm nhiệm và kê khai giá với Bộ Tài chính”, Bộ trưởng Sơn nói.

Ông Sơn cũng cho biết, năm nay Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo rất ráo riết để sách giáo khoa giảm được từ 10-15% so với năm ngoái, trong khi giá vật liệu, nhiên liệu tăng.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng đã chỉ đạo Nhà xuất bản Giáo dục, với mỗi loại sách phải dành 25.000 cuốn phát cho học sinh vùng sâu, vùng xa.

Ngoài ra, khi sách chưa phát hành, bộ này yêu cầu nhà xuất bản cung cấp bản mềm của sách lên các trang mạng của nhà xuất bản để học sinh có thể tiếp cận.

Tuy nhiên, theo đánh giá của ông Sơn, thì con số này vẫn ít. Do vậy, cần phải có thêm biện pháp khác. “Trong các giải pháp mà bộ đang tiến hành với mong muốn là làm sao giá thành sách hợp lý nhất, để thuận tiện cho người học”, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cho hay.

Hoàn toàn dùng lại được chứ không phải là sách dùng một lần

Trước những băn khoăn vì sao sách giáo khoa hiện nay không dùng lại được, ông Nguyễn Kim Sơn khẳng định, “sách theo bộ mới biên soạn là hoàn toàn dùng lại được chứ không phải là sách dùng một lần”.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo các trường tăng cường mua sách đưa vào các thư viện để học sinh có thể dùng nhiều lần.

“Còn người ta cứ nói năm nào cũng phải thay sách, bởi vì phải thay 12 năm mới hết được. Hiện nay, đang thay cuốn chiếu lớp 1, lớp 2, lớp 3, lớp 7, lớp 10, còn năm tới là lớp 4, lớp 8 và lớp 11 và một năm nữa mới thay xong. Như vậy, năm nào cũng có nhiệm vụ thay sách thì đương nhiên sách cũ sẽ không dùng được cho năm mới”, Bộ trưởng Sơn giải thích.

Trước đó, trong phiên thảo luận về dự kiến chương trình giám sát của Quốc hội năm 2023, đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) nêu một loạt vấn đề liên quan đến sách giáo khoa như in sai, ngôn từ còn nhiều không phù hợp, hình ảnh chưa chuẩn mực, quá nhiều bộ sách giáo khoa được đề nghị sử dụng gây nên sự lúng túng trong lựa chọn với không chỉ với phụ huynh mà còn với các trường, sở giáo dục.

“Đặc biệt sách giáo khoa không được sử dụng lại nên mỗi năm tốn hàng ngàn tỷ đồng để mua sách giáo khoa mới, gây khó khăn cho các gia đình có con đi học, đặc biệt với gia đình khó khăn”, đại biểu đoàn Hà Nội cho hay.

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy (đoàn Đà Nẵng) cũng nêu lên những vấn đề dư luận còn nhiều ý kiến khác nhau như giá sách giáo khoa, hay việc sắp xếp môn lịch sử là môn học lựa chọn… Thậm chí, có câu hỏi đặt ra: Liệu có những vụ Việt Á trong lựa chọn sách giáo khoa không?

Từ đó, bà Thúy đề nghị Quốc hội giám sát tối cao việc thực hiện các nghị quyết về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.

“Qua giám sát, Quốc hội có thể khẳng định những việc ngành Giáo dục đã thực hiện đúng, đồng thời chỉ ra những hạn chế, những điều cần khắc phục để hỗ trợ ngành thực hiện tốt nhiệm vụ”, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy nhấn mạnh.