Sáng 4/3, Văn phòng Chủ tịch nước phối hợp với Bộ Công an, Bộ Ngoại giao, TAND Tối cao và các cơ quan liên quan tổ chức họp báo công bố quyết định về đặc xá năm 2025 của Chủ tịch nước, nhân dịp 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước ngày 30/4.

Trả lời câu hỏi của báo chí về việc đây có phải là đợt đặc xá duy nhất của năm 2025 hay không? Trung tướng Lê Văn Tuyến, Thứ trưởng Bộ Công an cho biết, Chủ tịch nước sẽ quyết định có một đợt hay hai đợt đặc xá.

Trước mắt trong dịp 30/4 này, Chủ tịch nước đã quyết định đặc xá cho các phạm nhân đủ điều kiện.

Thứ trưởng Bộ Công an cũng cho biết, tính đến 31/1/2025, tại các trại giam, trại tạm giam, nhà giam giữ công an các đơn vị địa phương có tổng 197.158 phạm nhân đang chấp hành án.

“Căn cứ vào điều kiện trong quyết định của Chủ tịch nước, Hội đồng đặc xá Trung ương sẽ giao cho các cơ quan chức năng tiến hành rà soát. Số liệu cụ thể khi có những trường hợp đủ điều kiện theo quy định sẽ báo cáo hội đồng đặc xá các cấp quyết định”, Trung tướng Lê Văn Tuyến nói.

Toàn cảnh buổi họp báo công bố quyết định về đặc xá năm 2025 của Chủ tịch nước

Quyết định của Chủ tịch nước nêu rõ người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù phải đủ các điều kiện theo quy định mới được xét đặc xá. Tuy nhiên, phạm nhân dù đủ các điều kiện vẫn không được đề nghị đặc xá nếu thuộc 1 trong 16 trường hợp không được xét đặc xá.

16 trường họp không được xét đặc xá, cụ thể gồm:

1- Bị kết án phạt tù về tội phản bội Tổ quốc; tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; tội gián điệp; tội xâm phạm an ninh lãnh thổ; tội bạo loạn; tội khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân; tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tội làm, tàng trữ, phát tán hoặc tuyên truyền thông tin, tài liệu, vật phẩm nhằm chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tội phá rối an ninh; tội chống phá cơ sở giam giữ; tội khủng bố hoặc một trong các tội quy định tại Chương các tội phá hoại hòa bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh của Bộ luật Hình sự.

2- Bản án, phần bản án hoặc quyết định của Tòa án đối với người đó đang bị kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm theo hướng tăng nặng trách nhiệm hình sự.

3- Đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội khác.

4- Trước đó đã được đặc xá.

5- Có từ 02 tiền án trở lên.

6- Thời hạn chấp hành án phạt tù còn lại trên 8 năm với người đang chấp hành án phạt tù có thời hạn, người bị kết án tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn, người đang được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù; trên 10 với người bị kết án phạt tù có thời hạn đã chấp hành ít nhất 1/4 thời gian và người bị kết án phạt tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn.

7- Bị kết án phạt tù về tội phạm rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng xâm phạm an ninh quốc gia, trừ trường hợp quy định trên tại điều này.

8- Phạm tội giết 2 người trở lên hoặc giết người có tổ chức hoặc có tính chất côn đồ hoặc thực hiện tội phạm một cách man rợ; cố ý gây thương tích nhiều lần đối với một người hoặc một lần đối với nhiều người (theo Bộ luật Hình sự năm 1999) hoặc cố ý gây thương tích từ 2 lần trở lên hoặc đối với 2 người trở lên hoặc cố ý gây thương tích có tổ chức hoặc có tính chất côn đồ hoặc dùng a-xít nguy hiểm hoặc hóa chất nguy hiểm; hiếp dâm có tính chất loạn luân; hiếp dâm trẻ em (theo Bộ luật Hình sự năm 1999) hoặc hiếp dâm người dưới 16 tuổi; mua bán phụ nữ thuộc trường hợp phạm tội mua bán nhiều người (theo Bộ luật Hình sự năm 1985) hoặc mua bán người thuộc trường hợp phạm tội đối với nhiều người (theo Bộ luật Hình sự năm 1999) hoặc mua bán người thuộc trường hợp phạm tội đối với 2 người trở lên; mua bán, đánh tráo hoặc chiếm đoạt trẻ em (theo Bộ luật Hình sự năm 1999) hoặc mua bán người dưới 16 tuổi hoặc đánh tráo người dưới 1 tuổi hoặc chiếm đoạt người dưới 16 tuổi; cướp tài sản có sử dụng vũ khí; cướp tài sản, cướp giật tài sản, trộm cắp tài sản gây hậu quả nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng (theo Bộ luật Hình sự năm 1999) hoặc cướp tài sản, cướp giật tài sản, trộm cắp tài sản có tổ chức hoặc gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội; chống người thi hành công vụ gây hậu quả nghiêm trọng (theo Bộ luật Hình sự năm 1999) hoặc có tổ chức hoặc phạm tội từ 2 lần trở lên hoặc xúi giục, lôi kéo, kích động người khác phạm tội; cướp tài sản nhiều lần, cướp giật tài sản nhiều lần, trộm cắp tài sản nhiều lần (từ 2 lần trở lên).

9-  Phạm tội cướp tài sản hoặc tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản mà thời hạn chấp hành án phạt tù còn lại trên 1 năm đối với người bị kết án phạt tù dưới 7 năm hoặc thời hạn chấp hành án phạt tù còn lại trên 2 năm đối với người bị kết án phạt tù từ 7 năm đến 15 năm hoặc thời hạn chấp hành án phạt tù còn lại trên 3 năm đối với người bị kết án phạt tù trên 15 năm, tù chung thân.

10- Phạm tội về ma túy mà thời hạn chấp hành án phạt tù còn lại trên 6 tháng đối với người bị kết án phạt tù từ 03 năm trở xuống hoặc thời hạn chấp hành án phạt tù còn lại trên 01 năm đối với người bị kết án phạt tù trên 3 năm đến dưới 7 năm hoặc thời hạn chấp hành án phạt tù còn lại trên 2 năm đối với người bị kết án phạt tù từ 7 năm đến 15 năm hoặc thời hạn chấp hành án phạt tù còn lại trên 3 năm đối với người bị kết án phạt tù trên 15 năm, tù chung thân.

11- Phạm một trong các tội quy định tại Chương các tội xâm phạm tính mạng, sức khỏe, nhân phẩm, danh dự của con người của Bộ luật Hình sự do cố ý mà thời hạn tù còn lại trên 2 năm đối với người bị kết án phạt tù từ 10 năm đến 15 năm hoặc thời hạn chấp hành án phạt tù còn lại trên 03 năm đối với người bị kết án phạt tù trên 15 năm, tù chung thân.

12- Người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy trong vụ án phạm tội có tổ chức; người dùng thủ đoạn xảo quyệt, ngoan cố chống đối trong vụ án phạm tội có tổ chức; người phạm tội có tính chất chuyên nghiệp.

13- Có căn cứ khẳng định đã từng sử dụng trái phép các chất ma tuý.

14- Bị kết án phạt tù do phạm từ ba tội trở lên hoặc phạm từ hai tội do cố ý trở lên, kể cả trường hợp tổng hợp hình phạt; hoặc đang chấp hành hình phạt tổng hợp do bị kết án phạt tù 02 lần trở lên về cùng một tội do cố ý.

15- Có một tiền án mà lại bị kết án phạt tù về tội do cố ý.

16- Đã từng bị kết án phạt tù, kể cả trường hợp đã được xóa án tích hoặc đã từng bị đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, kể cả cơ sở giáo dục trước đây hoặc đã từng bị đưa vào trường giáo dưỡng mà bị kết án phạt tù về một trong các tội sau đây: Về ma tuý; giết người; cố ý gây thương tích; cướp tài sản; cướp giật tài sản; cưỡng đoạt tài sản; lừa đảo chiếm đoạt tài sản; trộm cắp tài sản; bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản; sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản; chống người thi hành công vụ; mua bán phụ nữ (theo Bộ luật Hình sự năm 1985) hoặc mua bán người; gây rối trật tự công cộng; tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có; cho vay lãi nặng (theo Bộ luật Hình sự năm 1999) hoặc cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự; tổ chức, môi giới cho người khác xuất cảnh, nhập cảnh hoặc ở lại Việt Nam trái phép.