(Thanh tra) - Ngày 22/7/2025, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Nguyễn Thị Hoàng chủ trì, họp tháo gỡ nhiều vấn đề tồn tại trong công tác quản lý đất đai, môi trường và tài nguyên nước sau khi thực hiện sáp nhập các đơn vị hành chính cấp xã, phường.
Đất đai – môi trường – dữ liệu hành chính là ba lĩnh vực đang tồn tại nhiều điểm nghẽn sau sáp nhập đơn vị hành chính tại Đồng Nai. Trong khi người dân, doanh nghiệp "tắc nghẽn" hồ sơ vì dữ liệu không đồng bộ, phần mềm lỗi, thì chính quyền tỉnh đã có bước đi tạm thời tháo gỡ: tiếp tục áp dụng bảng giá đất cũ để khơi thông thủ tục và giữ dòng thu ngân sách không gián đoạn.
Tạm thời giữ giá cũ – Giữ nhịp vận hành hệ thống
Sau khi hoàn tất sáp nhập các đơn vị hành chính cấp xã, phường theo Quyết định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ngày 21/7/2025, UBND tỉnh Đồng Nai đã kịp thời ban hành quyết định cho phép tiếp tục áp dụng bảng giá đất cũ, một động thái được xem là “chốt chặn rủi ro kép” cho cả người dân và cơ quan công quyền trong giai đoạn chuyển tiếp.
Cụ thể, các bảng giá đất của tỉnh Đồng Nai và tỉnh Bình Phước (cũ), vốn đã ban hành trước thời điểm sáp nhập sẽ tiếp tục có hiệu lực từ 1/7/2025 đến 31/12/2025. Đây là cơ sở pháp lý để tính tiền thuê đất, nghĩa vụ thuế, lệ phí trước bạ, chuyển nhượng quyền sử dụng đất và các quyền tài chính liên quan khác, đảm bảo tính liên tục của nguồn thu ngân sách và quyền lợi chính đáng của người dân, doanh nghiệp.
UBND tỉnh cũng lưu ý, việc xác định loại đất, vị trí đất sẽ căn cứ theo địa bàn hành chính cũ trước khi sáp nhập, tránh áp dụng sai lệch hoặc gây nhầm lẫn trong quá trình giải quyết hồ sơ.
Tuy nhiên, chính sách giữ bảng giá cũ chỉ là giải pháp tình thế. Báo cáo của Sở Nông nghiệp và và Môi trường (NN&MT) tỉnh Đồng Nai tại cuộc họp ngày 22/7/2025 đã chỉ ra nhiều bất cập trong quản lý đất đai – môi trường sau sáp nhập.
Trong khi số lượng hồ sơ hành chính tăng mạnh thì phần mềm quản lý đất đai chưa cập nhật, dữ liệu không đồng bộ giữa các xã, phường cũ và đơn vị mới, dẫn đến hàng loạt hồ sơ bị quá hạn, người dân chờ đợi mòn mỏi, doanh nghiệp không thể hoàn thiện nghĩa vụ tài chính, ảnh hưởng tiến độ sản xuất – kinh doanh.
Đáng lo ngại hơn, việc quản lý rác thải sinh hoạt, cấp phép tài nguyên nước, và phân quyền giữa các sở ngành còn lúng túng, chồng chéo. Điều này không chỉ làm suy giảm hiệu quả hành chính mà còn là mảnh đất dễ phát sinh tiêu cực, trục lợi từ kẽ hở hồ sơ và hệ thống chưa đồng bộ.
Cảnh báo từ lãnh đạo tỉnh: Không để sáp nhập trở thành "điểm mù quản lý"
Tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thị Hoàng đã thẳng thắn nhìn nhận các lỗ hổng nêu trên, yêu cầu Sở NN&MT nhanh chóng khắc phục, đặc biệt là:
Tổ chức tập huấn sát tình huống, cầm tay chỉ việc để cán bộ cấp xã/phường làm chủ phần mềm và quy trình mới
Phối hợp lập bản đồ hiện trạng đất đai cho 95 đơn vị hành chính sau sáp nhập, làm cơ sở pháp lý truy trách nhiệm nếu xảy ra vi phạm đất đai
Giám đốc Sở NN&MT Đồng Nai Nguyễn Tuấn Anh cũng thừa nhận, hiện đơn vị gặp khó trong việc rà soát nguyên nhân trễ hạn hồ sơ, do thiếu quy trình theo dõi đồng bộ và nền tảng tích hợp giữa các phòng ban – một điểm nghẽn cần xử lý dứt điểm nếu không có thể hình thành "vùng trũng" trong kiểm soát công vụ sau sáp nhập.
Chuyển đổi mô hình hành chính là cơ hội để tinh gọn bộ máy, nâng chất lượng phục vụ người dân. Nhưng nếu không đồng bộ từ thể chế đến công cụ, từ đào tạo cán bộ đến hiện đại hóa dữ liệu, sáp nhập có thể trở thành “vết gãy” trong dòng chảy hành chính, tạo ra nhiều hệ lụy lâu dài.
Việc Đồng Nai kịp thời cho áp dụng bảng giá đất cũ là tín hiệu tích cực, nhưng không thể là giải pháp lâu dài. Bài toán hiện nay không chỉ là giá đất, mà là xây dựng được một hạ tầng quản trị số đủ mạnh, cán bộ đủ kỹ năng, hệ thống đủ kết nối để phục vụ người dân và bảo vệ kỷ cương đất đai, môi trường sau sáp nhập.
