Dự án Constrexim Plaza do Tổng Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Việt Nam (Constrexim) làm chủ đầu tư vẫn “bất động” sau nhiều năm. Ảnh: Đ.H

Chuyển vốn Nhà nước sang vốn tư, ông Phan Minh Tuấn bắt đầu “triều đại” Constrexim

Tổng Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng và Thương mại Việt Nam (Constrexim) là một trong những “cánh chim đầu đàn” của ngành Xây dựng Việt Nam. Đầu những năm 2010, cổ phần hóa được thực hiện mạnh mẽ tại rất nhiều công ty Nhà nước. Vốn tư nhân được kỳ vọng sẽ đưa các doanh nghiệp lên tầm cao mới. Constrexim cũng nằm trong danh sách IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng).

Năm 2011, Constrexim thực hiện IPO. Theo đó, tổng khối lượng phát hành là 38,53 triệu cổ phần, tương đương tổng giá trị phát hành 385,3 tỷ đồng. Giá phát hành cho cổ đông hiện hữu là 10.000 đồng/CP, giá phát hành cho cán bộ công nhân viên là 10.500 đồng/CP, giá phát hành cho cổ đông chiến lược là 13.000 đồng/CP.

Tại ngày 30/8/2010, thời điểm trước IPO, danh sách cổ đông nắm giữ từ 5% vốn điều lệ Constrexim trở lên chỉ có duy nhất Tổng Công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) với tỷ lệ nắm giữ 57,82%.

Sau IPO, năm 2012, Constrexim thực hiện niêm yết cổ phần CTX trên Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX). Lúc này, danh sách cổ đông nắm giữ từ 5% vốn điều lệ Constrexim trở lên bao gồm: SCIC (44,54%), Ngân hàng TMCP Đại Dương (6,11%), ông Đỗ Quốc Việt (6,43%), ông Trần Anh Tú (7,2%), bà Đồng Thị Lan (8,73%). Các cổ đông này sở hữu tổng 73% vốn Constrexim.

Cái tên Phan Minh Tuấn chưa xuất hiện ở giai đoạn này. Tuy nhiên, trong năm 2013, ông Tuấn chính thức song hành và mở ra “triều đại” kéo dài cả thập niên của mình ở Constrexim.

Ngày 25/10/2013, ông Tuấn được bổ nhiệm vào chức vụ Chủ tịch HĐQT Constrexim thay cho người tiền nhiệm Nguyễn Quốc Huy. Trước khi trở thành người chèo lái Constrexim, ông Tuấn là Phó Chủ tịch HĐQT công ty.

Dưới “triều đại” Phan Minh Tuấn, lợi nhuận Constrexim “rơi tự do”

Có thể thấy, “triều đại” ông Phan Minh Tuấn tại Constrexim chính thức mở ra từ quý cuối cùng của năm 2013 nên thành tựu trong năm 2013 chủ yếu thuộc về người tiền nhiệm Nguyễn Quốc Huy.

Constrexim thiểu ổn định dưới thời ông Phan Minh Tuấn. Biểu đồ: Thanh Giang.

Trong năm 2013, lợi nhuận sau thuế công ty tăng mạnh từ 10,3 tỷ đồng lên 110 tỷ đồng. Sau đó, giảm sâu xuống 28,4 tỷ đồng (năm 2014), 18 tỷ đồng (năm 2015) và xuống đáy 6,9 tỷ đồng (năm 2016).

Bước sang 2017, lãi ròng tại Constrexim tăng dựng đứng lên 231 tỷ đồng nhờ doanh thu đạt tới 572 tỷ đồng. Thế nhưng, đà tăng không được duy trì, Constrexim cho thấy sự thiếu ổn định khi chỉ tiêu lợi nhuận sau thuế lại bất ngờ “rơi tự do” xuống 8,2 tỷ đồng (năm 2018), rồi đột ngột vọt lên 201 tỷ đồng trong năm 2019.

2020 là năm nền kinh tế lao đao bởi đại dịch Covid-19 nên Constrexim thua lỗ hơn 18 tỷ đồng. Và lỗ tiếp gần 9 tỷ đồng trong năm 2021. Bước sang năm 2022, doanh nghiệp có lãi trở lại với khoảng 6 tỷ đồng, và lợi nhuận công ty tăng lên 35,7 tỷ đồng vào năm 2023.

Mới đây, Constrexim công bố báo cáo tài chính đã kiểm toán năm 2024 với các chỉ tiêu chính cùng nhau “cài số lùi”. Theo đó, doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ năm 2024 công ty này chỉ còn 161 tỷ đồng, giảm 176 tỷ đồng, tương đương 52,2% so với năm 2023. Kết quả là lợi nhuận sau thuế giảm 24,4 tỷ đồng, tương đương 68,3% xuống 11,3 tỷ đồng.

Lợi nhuận Constrexim giảm sâu bất chấp công ty nỗ lực thực hiện chính sách “thắt lưng buộc bụng” khi Chi phí quản lý doanh nghiệp giảm từ 50,3 tỷ đồng xuống 34,9 tỷ đồng, Chi phí bán hàng giảm từ 18,9 tỷ đồng xuống 13,8 tỷ đồng.

Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp giảm 89,7%, bị phạt vì chậm nộp thuế

Có thể thấy, kể từ khi ông Phan Minh Tuấn nắm giữ chức vụ Chủ tịch Constrexim, doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ công ty này giảm 1.378 tỷ đồng, tương đương 89,5%, lợi nhuận sau thuế giảm 98,7 tỷ đồng, tương đương 89,7%.

Kết quả là chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp của Constrexim cũng “đi lùi sâu”. Theo đó, trong năm 2024, chỉ tiêu này chỉ đạt 2,9 tỷ đồng, giảm 24,7 tỷ đồng, tương đương 89,5% so với năm 2013.

Không chỉ chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp giảm rất sâu, Constrexim còn không hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế. Trong năm 2024, công ty phải chi 356 triệu đồng để nộp tiền phạt chậm nộp thuế. Đáng chú ý, đây không phải lần đầu tiên công ty dính lùm xùm về thuế. Trước đó, trong năm 2023, số tiền mà Constrexim phải nộp cho hành vi này là 148 triệu đồng.

Tại ngày 31/12/2024, chỉ tiêu thuế và các khoản phải nộp Nhà nước tại Constrexim là 4,5 tỷ đồng, giảm so với 10,7 tỷ đồng của năm 2023.

Không chỉ kinh doanh đi lùi, việc dự án toà nhà văn phòng và thương mại Constrexim Plaza (Constrexim Plaza) chậm tiến độ nhiều năm cũng khiến dư luận quan tâm. Theo đó, tọa lạc tại Khu đô thị mới Cầu Giấy, phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội, Constrexim Plaza từng được kỳ vọng trở thành một tổ hợp hiện đại, góp phần thay đổi diện mạo khu vực. Tuy nhiên, thay vì một công trình bề thế, hiện đại, khu đất hàng chục nghìn mét vuông này hiện chỉ là bãi đất hoang, nơi tập kết rác thải, cỏ dại mọc um tùm, gây lãng phí tài nguyên và ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị.