Mục sở thị vào ngày 25/10/2023 cho thấy nhiều hạng mục công trình xây dựng không phép tại thửa đất 65, tờ bản 28 xã Hiếu Liêm vẫn tồn tại. Ảnh: Ngân Nga

Mới đây, Khu Bảo tồn thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai (Khu Bảo tồn) cho rằng, ông Biên không có hợp đồng nhận giao khoán và không nhận được đơn thư khiếu nại liên quan thửa đất nói trên.

Nhiều văn bản thể hiện có hợp đồng nhận giao khoán

Như Báo Thanh tra phản ánh, diện tích đất H.123, tiểu khu 138 (nay thuộc thửa 65, 66, 67 tờ bản đồ 28, xã Hiếu Liêm và thửa 13 tờ bản đồ 83 xã Mã Đà, huyện Vĩnh Cửu) được Nông trường Hiếu Liêm giao khoán cho vợ chồng ông Nguyễn Phan Biên, bà Nguyễn Thị Diệu (trú tại xã Thạnh Phú, huyện Vĩnh Cửu) để sản xuất nghề rừng tự trồng tự hưởng, hợp đồng giao khoán năm 1992.

Tuy nhiên, ông Biên sử dụng chưa được bao lâu thì bị vợ chồng bà Lê Thị G., ông Phan Trung Th. (trú ấp 1, xã Hiếu Liêm, huyện Vĩnh Cửu) chiếm phần lớn thửa đất. Vợ chồng ông Biên có đất, có giấy tờ hợp pháp nhưng không được sử dụng. Còn gia đình bà G. cho dù không có bất kỳ giấy tờ nào, nhưng vẫn ung dung sử dụng hơn 20 năm và xây dựng nhiều công trình trái phép trên thửa đất.

Theo phản ánh của bà Diệu (ông Biên mất 2021), năm 2005, vợ chồng bà Lê Thị G. đến tranh chấp, ngăn cản làm cỏ chống cháy dẫn đến cháy rừng, cướp giật cây rừng, tự ý trồng xà cừ và đào ao trên đất của ông Biên. Mặc dù chính quyền các cấp đã có nhiều công văn bác đơn thư của bà G. và yêu cầu trả lại đất cho ông Biên. Bởi bà G. không chứng minh được thửa đất trên thuộc quyền quản lý, sử dụng của gia đình bà. Tuy nhiên, do cơ quan quản lý Nhà nước không xử lý quyết liệt, dứt điểm mà chỉ “rung cây dọa khỉ” trên giấy, nên gia đình bà G. không những không trả lại đất, mà còn ngày càng xây dựng nhiều công trình trái phép trên thửa đất này.

Liên quan đến việc khiếu nại của ông Biên, nhiều văn bản liên quan của UBND xã Hiếu Liêm, UBND xã Mã Đà, UBND huyện Vĩnh Cửu, đặc biệt tại Công văn 224/KBT-KTLS ngày 29/3/2021 của Khu Bảo tồn thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai do ông Tô Bá Thanh, Phó Giám đốc Khu Bảo tồn ký thể hiện ông Biên có hợp đồng giao khoán.

Các văn bản của chính quyền địa phương xác nhận thửa 65 do bà G. đang sử dụng không có tên ông Doanh. Đồng thời, nhiều văn bản của Khu Bảo tồn trước đó thể hiện nội dung ông Biên có hợp đồng giao khoán. Ảnh: Ngân Nga

“Điều khó hiểu, Khu Bảo tồn thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai trả lời trước sau không thống nhất, hết sức mâu thuẫn, có dấu hiệu “ém” tài liệu, chứng cứ. Bởi trước đó, chính đơn vị này thừa nhận đã bàn giao hợp đồng cho UBND xã Hiếu Liêm. Không những thế, nhiều văn bản liên quan của các cơ quan cũng thừa nhận, có hợp đồng giao khoán giữa ông Biên và Nông trường Hiếu Liêm”, bà Diệu thông tin.

Khu Bảo tồn thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai trả lời mâu thuẫn?

Sau khi Báo Thanh tra phản ánh, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai chỉ đạo Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) chủ trì, phối hợp Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), UBND huyện Vĩnh Cửu và các đơn vị liên quan rà soát hồ sơ, kiểm tra hiện trạng, nguồn gốc đất, báo cáo, tham mưu, đề xuất UBND tỉnh xử lý.

Ngày 12/4/2023, Chi cục Quản lý Đất đai, Sở TN&MT, chủ trì làm việc cùng các cơ quan liên quan bao gồm Sở NN&PTNT, UBND huyện Vĩnh Cửu, Khu Bảo tồn thiên nhiên - Văn hóa Đồng Nai, UBND xã Hiếu Liêm, Mã Đà kiểm tra, xác minh nguồn gốc đất.

Ngày 6/6/2023, các đơn vị này tiếp tục làm việc, xác minh thông tin, thống nhất nội dung xử lý.

Ngày 30/8/2023, Sở TN&MT có báo cáo gửi UBND tỉnh.

Ngày 5/10/2023, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai có Công văn 10367/UBND-KTN chỉ đạo Chánh Thanh tra chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật đất đai, xây dựng tại xã Hiếu Liêm và xã Mã Đà.

Ngày 24/10/2023, Khu Bảo tồn có Báo cáo 1060/KBT-KTLT gửi Sở TN&MT do ông Tô Bá Thanh, Phó Giám đốc ký, cho rằng: Theo hồ sơ bàn giao năm 2006, thửa đất số 65, tờ bản đồ 28, xã Hiếu Liêm, diện tích 3.548m² và thửa số 13, tờ bản đồ 83, xã Mã Đà có diện tích 7.359m² ông Biên đứng tên sử dụng. Thuộc diện tích đất giao khoán nhưng chưa lập hợp đồng khoán.

Văn bản 1060 thể hiện, theo hồ sơ bàn giao năm 2012, diện tích thửa 65, tờ bản đồ 28 xã Hiếu Liêm do ông Lê Quốc Doanh đang sử dụng; thửa 13, tờ bản đồ 83 xã Mã Đà do ông Nguyễn Phan Biên đang sử dụng.

“Về lập hợp đồng khoán đối với lô H.123 (người được bà Diệu ủy quyền cung cấp) trong quá trình tham gia vụ việc thì Khu Bảo tồn mới được cung cấp. Nội dung hợp đồng được cung cấp không có số, không có sơ đồ khu đất nhận khoán. Thời gian hiệu lực hợp đồng không có. Vì vậy, Khu Bảo tồn xác định theo cơ sở hồ sơ bàn giao đối với diện tích trên thuộc đất giao khoán nhưng chưa lập hợp đồng khoán”,  Khu Bảo tồn thông tin.

Với phản hồi trên của Khu Bảo tồn, ông Phạm Trương Hổ (người đại diện pháp luật cho bà Diệu) cho biết, trong các biên bản làm việc ngày 12/4/2023, ngày 6/6/2023 và Công văn 1060/KBT-KTLT ngày 24/10/2023 Khu Bảo tồn báo cáo gửi Sở TN&MT có nhiều nội dung hết sức mâu thuẫn với các văn bản liên quan trước đó, có dấu hiệu “ém” tài liệu, chứng cứ.

“Bởi trước đó, Khu Bảo tồn nói có hợp đồng giao khoán, nay lại nói không có. Trong trang 3 của hợp đồng có ngày tháng năm, Khu Bảo tồn nói hợp đồng không có ngày tháng. Thậm chí, ở trang 8 hợp đồng có xác nhận của Sở Nông Lâm, UBND xã Trị An và chúng tôi còn cung cấp cả sơ đồ khu đất (có xác nhận của Khu Bảo tồn thiên nhiên - Di tích Vĩnh Cửu) nhưng đơn vị này vẫn cố tình nói không có sơ đồ khu đất”, ông Hổ chia sẻ.

Tại trang 3 hợp đồng giao khoán có ghi rõ ngày tháng năm nhưng Khu Bảo tồn khẳng định hợp đồng không có ngày tháng. Ảnh: Ngân Nga

Ông Hổ còn thắc mắc, tại Báo cáo 1060, Khu Bảo tồn cho rằng thửa 65 do ông Lê Quốc Doanh đang sử dụng. Trong khi đó, các văn bản liên quan của cơ quan chức năng thể hiện thửa 65 hiện bà Lê Thị G. đang sử dụng. Vậy ông Lê Quốc Doanh là ai? Ông Doanh sử dụng thửa đất trên có hợp pháp hay không? Vì sao trước đó Khu Bảo tồn không nhắc đến ông Doanh này?

Sở dĩ ông Hổ nói có sự mâu thuẫn, bởi tại Công văn 14/LTHL ngày 18/10/2002 về việc “giải quyết khiếu nại đối với bà Lê Thị G.”, Lâm trường Hiếu Liêm đã từng khẳng định: “Hiện lô rừng do ông Nguyễn Phan Biên là chủ hợp đồng nhận khoán trồng rừng đã lập đầy đủ thủ tục theo quy định…”.

Ngày 29/3/2021, tại Công văn 224/KBT-KTLS về việc “xác định nguồn gốc, đối tượng nhận giao khoán sử dụng đất thửa 13, tờ bản đồ 38, xã Mã Đà” do Phó Giám đốc Khu Bảo tồn Tô Bá Thanh ký, thể hiện: “Lâm trường Hiếu Liêm giao cho ông Nguyễn Phan Biên trồng rừng tự trồng tự hưởng thuộc lô H.123, khoảnh 6, tiểu khu 138 có diện tích 0,97ha. Hồ sơ giao đất giữa Khu Bảo tồn và UBND xã Mã Đà được thực hiện chặt chẽ; UBND huyện đã thành lập tổ công tác rà soát hồ sơ và thực địa trước khi tiền hành bàn giao; tất cả các hồ sơ liên quan đến diện tích đất bàn giao bao gồm: Hợp đồng giao khoán, biên bản kiểm tra vi phạm… Khu Bảo tồn đã bàn giao hết cho UBND các xã. Do vậy, đề nghị UBND các xã khi xác định nguồn gốc thửa đất, căn cứ vào thông tin trong hồ sơ bàn giao để xác định”.

Liên quan đến vụ việc, ngày 31/10/2023, chúng tôi liên hệ và cung cấp thông tin cho Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Cửu. Tuy nhiên, đến thời điểm này chúng tôi chưa nhận được phản hồi từ cơ quan này.

Ngày 16/11/2023, phản hồi với Báo Thanh tra, Khu Bảo tồn cho biết đơn vị đã có Công văn 1060/KBT-KTLS ngày 24/10/2023, gửi Sở TN&MT. Khu Bảo tồn đính kèm công văn trên để cung cấp cho báo.

Cần nói thêm, diện tích thửa H.123, tiểu khu 138, ông Biên nhận khoán bao gồm thửa 65, 66, 67 tờ bản đồ 28 xã Hiếu Liêm và thửa 13 tờ bản đồ 83 xã Mã Đà. Tuy nhiên, thửa 67 bị bà Nguyễn Thị Hở (ngụ tại ấp 1, xã Hiếu Liêm) lấn chiếm và sử dụng. Tuy nhiên, bà Hở là gia đình có thân nhân liệt sỹ nên vợ chồng ông Biên đã nhường phần đất cho bà Hở. Ông Biên cũng là một chiến sỹ cách mạng, cựu tù binh Côn Đảo có công giải phóng dân tộc.

Ông Biên là chiến sỹ cách mạng - cựu tù binh Côn Đảo đã góp phần giải phóng dân tộc. Ảnh: Ngân Nga

Báo Thanh tra sẽ tiếp tục vụ việc.