Dự án xây dựng Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh vẫn chưa hoàn thành, kéo theo nhiều hệ lụy. Ảnh: K.T

Kỳ vọng và vướng mắc

Dự án xây dựng Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh được xem là khu đô thị đại học đầu tiên của cả nước, với kỳ vọng sau khi hoàn thành sẽ hội tụ những đặc điểm cơ bản của mô hình đô thị đại học quốc tế, gồm những khu chức năng lớn và hiện đại.

Tuy nhiên, sau hơn 30 năm triển khai (Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh được thành lập ngày 27/1/1995), dự án này vẫn chưa thể hoàn thành, nhiều hạng mục công trình chưa được thi công xây dựng.

Thông tin từ PGS.TS Nguyễn Đình Tứ, Chánh Văn phòng Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh cho biết: Về diện tích sàn xây dựng Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh đã xây dựng được 888.235 m² trên tổng số 3.117.160m² quy hoạch (chiếm tỷ lệ 28,5%). Về đường giao thông, thi công 14/25 tuyến đường quy hoạch với tổng chiều dài là 22km/34km (chiếm tỷ lệ 64,7%).

Như vậy, Dự án Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh còn 11 trong tổng số 25 tuyến đường trong quy hoạch vẫn chưa hề được đụng tới và diện tích sàn xây dựng mới đạt 28,5% trên tổng số 3.117.160m² theo quy hoạch.

Cũng theo PGS.TS Nguyễn Đình Tứ, từ năm 2021 (thời điểm Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh bắt đầu làm điều chỉnh quy hoạch), đến nay chưa thể khởi công các công trình xây dựng mới vì phải dừng khi làm điều chỉnh quy hoạch cũng như các thủ tục khác sau khi có quyết định điều chỉnh quy hoạch.

Về phía UBND thành phố Thủ Đức, tại Công văn số 11399/UBND-BBT gửi Báo Thanh tra, cơ quan này cho biết: Trên địa bàn phường Linh Xuân và phường Linh Trung thuộc thành phố Thủ Đức, đã thu hồi mặt bằng bàn giao cho Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh 363/1.464 hồ sơ, với diện tích 41,31ha/69,09ha (đạt tỷ lệ 59,8%).

Căn cứ vào số liệu nêu trên thì, tại hai phường Linh Xuân và Linh Trung vẫn còn 27,78 ha (40,2%) chưa được thu hồi, bàn giao mặt bằng.

Nảy sinh nhiều hệ lụy

Theo UBND thành phố Thủ Đức, việc bồi thường, hỗ trợ, thu hồi đất chưa đảm bảo tính liên tục, bị kéo dài hơn so với dự kiến là do nguồn kinh phí giải ngân từ ngân sách Trung ương cho dự án có sự hạn chế, một phần do sử dụng tập trung, ưu tiên cho một số khu vực trọng điểm nhằm kết nối giao thông theo yêu cầu của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

UBND thành phố Thủ Đức xác nhận, trong quá trình triển khai thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng, thu hồi đất phục vụ Dự án xây dựng Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh có một số trường hợp gửi đơn khiếu nại liên quan đến việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.

Người dân trong vùng quy hoạch Dự án xây dựng Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh phải di chuyển trên những con đường xuống cấp, hư hại. Ảnh: K.T

Dự án xây dựng Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh kéo dài hơn 30 năm và hiện nay nhiều hạng mục, công trình vẫn còn dở dang. Tình trạng này đang dẫn tới nhiều hệ lụy.

Đối với các hộ dân sống trong vùng quy hoạch của dự án, nhiều năm qua họ đang phải sống trong điều kiện vô cùng khó khăn. Cụ thể là thiếu thốn về nước sạch, môi trường bị ô nhiễm nặng do rác thải, sự hư hại xuống cấp nghiêm trọng những con đường dân sinh, cùng với đó là tình trạng mất an ninh, trật tự an toàn trong khu vực.

Trong đơn phản ánh gửi Báo Thanh tra, các hộ dân trên địa bàn phường Linh Xuân, thành phố Thủ Đức cho biết: Bà con hoàn toàn đồng thuận với việc triển khai dự án, vì đây là dự án phục vụ cho lợi ích quốc gia, lợi ích cộng đồng.

“Chúng tôi chỉ mong muốn rằng Nhà nước có chính sách thỏa đáng, khi thực hiện bồi thường giải tỏa thu hồi đất và tài sản đúng quy định của pháp luật tại thời điểm thu hồi đất để chúng tôi có khả năng xây dựng lại chỗ ở mới, có nơi sinh sống mới”, đơn của người dân phường Linh Xuân thể hiện.

Đối với Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, theo PGS.TS Nguyễn Đình Tứ, vướng mắc do các quy định về đấu thầu, nhất là đối với hệ thống các trang thiết bị chuyên dụng phục vụ nghiên cứu và phát triển đã ảnh hưởng rất lớn đến công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học của gần 100.000 sinh viên và 6.000 thầy, cô giáo, ảnh hưởng đến chiến lược phát triển của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2045.

Mặt khác, Dự án xây dựng Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh là dự án sử dụng nguồn vốn Trung ương. Việc dự án kéo dài sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công. Cũng theo Chánh Văn phòng Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh - PGS.TS Nguyễn Đình Tứ, từ năm 2021 đến nay, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh đã phải hoàn trả ngân sách Nhà nước với số tiền gần 2.000 tỷ đồng.

Báo Thanh tra sẽ tiếp tục thông tin.