Trạm dừng nghỉ cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây đang được chủ đầu tư gấp rút thi công. Ảnh: MH

Tuy nhiên, hiện nay, có những tuyến cao tốc dài hàng trăm km nhưng thiếu trạm dừng nghỉ, gây khó khăn nhất định cho người tham gia giao thông cũng như công tác bảo đảm an toàn giao thông.

Anh Nguyễn Ngọc Thắng, một tài xế xe khách tuyến Hà Tĩnh - Hà Nội cho biết, tuyến cao tốc Bắc - Nam từ Mai Sơn (Ninh Bình) đến Bãi Vọt (Hà Tĩnh) dài khoảng 200km đã được đưa vào sử dụng từ nhiều năm nay, song đến nay vẫn chưa có trạm dừng nghỉ dẫn đến nhiều bất tiện cho hành khách cũng như phương tiện.

“Trạm dừng nghỉ là nơi để tiếp nhiên liệu xăng, dầu, sửa chữa cho phương tiện, là điểm dừng chân, ăn uống, mua sắm, vệ sinh... giúp người đi đường nghỉ ngơi, phục hồi sức khỏe, tăng cường khả năng tập trung khi tham gia giao thông. Thiếu trạm dừng nghỉ cũng đồng nghĩa với việc tài xế có thể phải lái xe liên tục nhiều giờ, làm ảnh hưởng đến kỹ năng xử lý tình huống trên đường, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông”, ông Thắng cho biết.

Không chỉ bất tiện cho xe khách, xe khổ lớn mà xe cá nhân cũng cùng chung cảnh ngộ. Anh Nguyễn Văn Ân, một tài xế thường tham gia giao thông trên tuyến đường cao tốc từ Hà Nội – Hà Tĩnh cho biết, làn dừng khẩn cấp để các phương tiện có thể dừng trong mọi tình huống cần thiết, tuy nhiên, do chưa có trạm dừng nghỉ nên làn dừng khẩn cấp cũng trở thành nơi dừng nghỉ bất đắc dĩ.

“Nhiều phương tiện đã phải dùng làn dừng khẩn cấp trên tuyến cao tốc Mai Sơn - Bãi Vọt làm trạm dừng chất bất đắc dĩ để nghỉ ngơi, thư giãn và thậm chí là đi vệ sinh. Vẫn biết dừng nghỉ trên làn đường khẩn cấp là rất nguy hiểm, song vì chưa có trạm dừng nghỉ nên cũng phải tranh thủ”, anh Ân cho biết.

Thực trạng khi tham gia giao thông trên tuyến cao tốc Mai Sơn – Bãi Vọt cho thấy, nhiều phương tiện đã phải dừng, đỗ trên làn đường khẩn cấp để nghỉ ngơi hoặc vệ sinh cá nhân tiềm ẩn gây tai nạn giao thông, gây mất mỹ quan và ảnh hưởng đến môi trường.

Không chỉ cao tốc Mai Sơn - Bãi Vọt chưa có trạm dừng nghỉ mà nhiều tuyến cao tốc khác cũng vậy. Cao tốc đoạn Cam Lộ - La Sơn; La Sơn - Túy Loan; Dầu Giây - Phan Thiết và Phan Thiết - Vĩnh Hảo dài gần 200km; TP Hồ Chí Minh - Nha Trang…

Đáng chú ý là tới đây, vào ngày 30/4/2025 sẽ tiếp tục đưa cao tốc đoạn từ Bãi Vọt (Hà Tĩnh) đến Cam Lộ (Quảng Trị) vào sử dụng (khoảng hơn 200km) nhưng trên tuyến này cũng chưa có trạm dừng nghỉ.

Trạm dừng nghỉ tạm trên tuyến cao tốc Mai Sơn – Bãi Vọt. Ảnh: MH

Theo quy hoạch, mạng trạm dừng nghỉ trên tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông từ Lạng Sơn đến Cà Mau với 36 trạm dừng nghỉ. 

Theo ông Nguyễn Quang Giang, Phó cục trưởng Cục Đường cao tốc Việt Nam, đến nay, có 9 trạm dừng nghỉ đã và đang đầu tư xây dựng gồm: 6 trạm đã đưa vào khai thác, 1 trạm đã đưa vào khai thác một bên, đang đầu tư một bên, 2 trạm đang đầu tư xây dựng; 1 trạm do địa phương quản lý sẽ triển khai khi đầu tư cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng; 2 trạm trên tuyến cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, Bến Lức - Long Thành do Tổng công ty Đầu tư phát triển đường bộ cao tốc Việt Nam làm chủ đầu tư đang triển khai thủ tục đầu tư.

Đối với 24 trạm dừng nghỉ thuộc các dự án đường cao tốc do Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) quản lý hiện đã có 8 trạm thuộc các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 1 đã hoàn thành công tác lựa chọn nhà đầu tư và ký kết hợp đồng. Các trạm này sẽ cơ bản hoàn thành các công trình dịch vụ công thiết yếu (khu vệ sinh, bãi đỗ xe) trước ngày 31/12/2024 và hoàn thành toàn bộ trong năm 2025. 13 trạm thuộc các dự án thành phần giai đoạn 2 đang tổ chức đấu thầu.

Hiện một số chủ đầu tư đang khẩn trương hoàn thành các hạng mục công trình trạm dừng nghỉ. Ông Nguyễn Công Hợp, Phó Giám đốc Ban điều hành cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây (thuộc Ban QLDA Thăng Long) cho biết, nhà thầu đang thi công trạm dừng nghỉ cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây, để kịp phục vụ nhu cầu của hành khách trong dịp Tết Ất Tỵ 2025, nhà thầu đang thi công trước các hạng mục bãi đỗ xe, nhà vệ sinh... các phân khu trên diện tích được giao. Dự kiến, trạm dừng nghỉ được đưa vào khai thác tạm các hạng mục bãi đỗ xe, nhà vệ sinh trước 20/1, phục vụ người dân đi lại dịp Tết Nguyên đán 2025.

Thêm khoảng 200 km cao tốc từ Bãi Vọt (Hà Tĩnh) đến La Sơn (Quảng Trị) được thông xe vào ngày 30/4/2025 mà chưa có trạm dừng nghỉ. Ảnh: MH

Theo Tiêu chuẩn thiết kế đường cao tốc, trung bình 50-60 km cần bố trí một trạm dừng nghỉ cung cấp các dịch vụ cơ bản như xăng, dầu, sửa chữa nhỏ và dừng xe, có nhà nghỉ, nhà vệ sinh, cửa hàng ăn uống.

Đại diện Bộ GTVT cho biết, nguyên nhân dẫn đến bất cập là quy định pháp luật giai đoạn trước về đầu tư, kinh doanh trạm dừng nghỉ chưa đầy đủ. Việc đầu tư trạm theo hình thức xã hội hóa gặp nhiều khó khăn, chưa thể khai thác đồng bộ với một số đoạn cao tốc.

Trong thời gian chờ các trạm dừng nghỉ hoàn thiện công tác đầu tư đưa vào khai thác, Bộ GTVT đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị triển khai tổ chức 8 điểm dừng nghỉ tạm dọc tuyến đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông chưa có trạm dừng nghỉ.

Trong đó, đoạn từ Hà Nội đến Bãi Vọt, bên cạnh 2 trạm dừng nghỉ đang khai thác đoạn Hà Nội - Ninh Bình đã bố trí 3 trạm tạm đoạn từ Mai Sơn (tỉnh Ninh Bình) đến Bãi Vọt; đoạn từ TP Hồ Chí Minh đi Nha Trang bố trí 5 trạm tạm, gồm: 3 trạm tạm theo hướng từ Nha Trang đi TP Hồ Chí Minh và 2 trạm tạm theo hướng từ TP.HCM đi Nha Trang.

Đối với tuyến Cam Lộ - La Sơn dài khoảng 98,3km, hiện nay được bố trí trạm dừng nghỉ tạm tại km64+200 bên trái tuyến (diện tích 3.600m²) và km77+800 bên phải tuyến (diện tích 4.200m²) đảm bảo dừng nghỉ cho các phương tiện trên tuyến.

Ngoài ra, Bộ GTVT đã cung cấp và thống kê các vị trí trạm dừng nghỉ, cây xăng trên các tuyến đường kết nối với đường cao tốc thông qua các nút giao để các tài xế biết và có thể sử dụng tạm.