Các mặt hàng chính gồm đồ điện, điện tử, dệt may, da giầy, nội thất... sẽ chịu mức thuế suất 46% trong một tuần nữa, ảnh minh hoạ

Ngày 2/4, Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố mức thuế nhập khẩu với hàng chục nền kinh tế. Trong đó, Việt Nam chịu mức 46%, nằm trong nhóm các nước bị áp thuế cao nhất cùng với Trung Quốc, Campuchia, Indonesia, Myanmar.

Điều các doanh nghiệp lo ngại nhất là sức cạnh tranh của hàng Việt với các nước giảm sút khi bị áp thuế đối ứng. Bởi, đối tác Mỹ nhập hàng của Việt Nam mà không cạnh tranh được thì họ sẽ quay ra mua từ Thái Lan hoặc các nước khác, khi thuế nhập khẩu của Mỹ tăng ảnh hưởng tới quyết định mua hàng của người tiêu dùng nước này.

Chẳng hạn như, trước đây, họ chỉ phải bỏ 10 đồng để mua trái cây của Việt, thì giờ trả 15 đồng. Do vậy, họ sẽ đắn đo chọn mặt hàng khác, nhất là trong bối cảnh kinh tế khó khăn hiện nay.

Theo số liệu từ Cục Hải Quan, năm 2024 Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ lượng hàng trị giá 119,5 tỷ USD và nhập từ thị trường này 15,1 tỷ USD. Có 15 mặt hàng xuất khẩu tỷ USD, trong đó 3 nhóm áp đảo gồm máy tính - linh kiện với 23,2 tỷ USD; máy móc thiết bị và dệt may lần lượt 22 tỷ và 16,2 tỷ USD.

Điện thoại, gỗ hay giày dép cũng là nhóm hàng đem lại giá trị lớn, dao động 8,3-9,8 tỷ USD. Nông sản cũng có đóng góp quan trọng, như hạt điều và thủy sản lần lượt 1,15 tỷ và 1,83 tỷ USD hay cà phê gần 323 triệu USD.

Theo các chuyên gia kinh tế, các mặt hàng chịu tác động lớn gồm những ngành có tỷ trọng xuất cao sang Mỹ như nông sản, gỗ, điện tử, dệt may... Các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng mặt hàng này, cùng đơn vị hỗ trợ xuất khẩu cũng bị ảnh hưởng. Do đó, đây là điểm bất lợi của hàng Việt trong cạnh tranh với sản phẩm từ các nước. Theo tính toán nếu kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ của Việt Nam ở mức 119 tỷ USD, tương tự năm 2024, hàng Việt sẽ chịu khoảng 54,7 tỷ USD tiền thuế. Mức này tương đương hơn 10% GDP của Việt Nam.

Hàng Việt sẽ chịu thuế cao hơn khoảng 10-20% so với đối chủ chính. Trên tấm bảng thuế Tổng thống Mỹ Donald Trump cầm tại Nhà Trắng, mức thuế áp lên Thái Lan 36%, Indonesia 32%, Philippines 17%... Thuế suất của Việt Nam tương đương Campuchia (49%), Lào (48%), Sri Lanka (44%).

Như vậy, các mặt hàng chính gồm đồ điện, điện tử, dệt may, da giầy, nội thất... sẽ chịu mức thuế suất 46% trong một tuần nữa.

Chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Đức cho rằng, Việt Nam đang có một số "lá bài" trên bàn đàm phán thuế với Mỹ, ví dụ mua sắm công. Theo đó, Chính phủ Việt Nam sẽ mua hàng Mỹ nhiều hơn. Các mặt hàng đang được nhắm đến là trực thăng, máy bay, năng lượng, thiết bị điện... Nhưng theo ông Đức, tiến trình đàm phán các hợp đồng này vẫn còn nhiều điểm chưa thuận lợi.

Ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Quản lý và Phát triển Thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho biết, cơ quan này sẽ có các giải pháp kích hoạt thị trường trong nước. Chẳng hạn, sẽ phối hợp với Sở Công Thương các địa phương, doanh nghiệp để đưa ra chương trình kết nối cung cấp, thúc đẩy tiêu thụ hàng nội địa.

Theo đó, sẽ cùng tập trung gỡ vướng các quy định trong phát triển thị trường cho doanh nghiệp, địa phương. Ngoài ra, cơ quan này cùng thương vụ Việt Nam tại nước ngoài nghiên cứu kinh nghiệm chính sách kích cầu tiêu dùng, đặc biệt là Trung Quốc, Thái Lan...