Chủ đầu tư Dự án Đường sắt Nhổn - Ga Hà Nội lên tiếng về vụ nhà thầu đòi bồi thường trên 2.000 tỷ đồng. Ảnh: TQ

Ban Quản lý ĐSĐT Hà Nội (MRB) cho biết, hiện nay nhà thầu HGU đang sử dụng quyền khiếu nại tới chủ đầu tư là MRB và yêu cầu bổ sung chi phí với tổng giá trị khoảng 114,7 triệu USD do các vướng mắc chủ yếu liên quan đến việc chậm trễ bàn giao mặt bằng cho nhà thầu.

Theo MRB, trong quá trình thực hiện các hợp đồng xây dựng, đặc biệt là các hợp đồng về xây dựng hạ tầng có giá trị lớn, tính chất phức tạp, bị tác động bởi nhiều yếu tố chủ quan cũng như khách quan, việc xảy ra tranh chấp/khiếu nại là khó tránh khỏi. Do đó, hợp đồng xây dựng thường quy định chi tiết các bước giải quyết tranh chấp/khiếu nại, từ bước các bên tự thương lượng giải quyết cho đến thành lập Ban Xử lý tranh chấp hoặc đưa ra trọng tài…

Theo quy định của Hợp đồng FIDIC được áp dụng tại Dự án ĐSĐT Nhổn - Ga Hà Nội cũng như theo thông lệ quốc tế và pháp luật Việt Nam, cả chủ đầu tư và nhà thầu đều có quyền đưa ra các khiếu nại/yêu cầu bồi thường do các vi phạm nghĩa vụ hợp đồng của bên còn lại. Tuy nhiên, bên khiếu nại cần phải đưa ra các căn cứ, dẫn chứng cụ thể để làm sáng tỏ những nội dung khiếu nại, các hồ sơ, tài liệu chứng minh cho thiệt hại của mình do lỗi của bên kia gây ra.

Dự kiến sẽ đưa vào khai thác vận hành đoạn trên cao vào tháng 12/2022. Ảnh: TQ

Đối với khoản tiền bồi thường 114,7 triệu USD nói trên, nhà thầu chỉ mới cung cấp được hồ sơ, tài liệu chứng minh cho một phần khiếu nại với giá trị rất nhỏ (chiếm khoảng 2-3% tổng giá trị nhà thầu khiếu nại). Phần lớn giá trị khiếu nại của nhà thầu chỉ dựa trên các bảng tính sơ bộ, khái toán, thiếu căn cứ pháp lý cũng như các hồ sơ, tài liệu chứng minh cần thiết, do đó tư vấn (Systra, Cộng hòa Pháp) cũng như chủ đầu tư chưa thể đánh giá chính xác cho các khiếu nại để làm cơ sở giải quyết các tranh chấp. Tư vấn và chủ đầu tư đã có nhiều văn bản hướng dẫn nhà thầu nhưng đến nay nhà thầu chưa thực hiện các yêu cầu này.

Thực tế cho thấy, bên khiếu nại thường đưa ra giá trị yêu cầu bồi thường rất lớn để tạo sức ép trong quá trình đàm phán, thương thảo giữa các bên. Tuy nhiên, giá trị cuối cùng mà bên khiếu nại có thể chứng minh cũng như đạt được sự thống nhất của các bên hoặc được phán quyết bởi Trọng tài/Ban Xử lý tranh chấp thường nhỏ hơn rất nhiều so với giá trị ban đầu mà bên khiếu nại đưa ra.

Hiện tại, MRB đang thực hiện đúng các quy trình để từng bước xử lý các tranh chấp/khiếu nại của nhà thầu. Ngay khi nhận được đơn khiếu nại của nhà thầu, chủ đầu tư đã thường xuyên làm việc, tiến hành đàm phán với đơn vị tư vấn và nhà thầu để giải tỏa các khúc mắc, nhằm tìm được tiếng nói chung giữa các bên trong việc giải quyết tranh chấp.

Theo tiến độ, dự án đã ký kết và triển khai thực hiện 10/10 gói thầu chính. Tính đến thời điểm hiện nay, tiến độ tổng thể chung của dự án đạt khoảng 74% (trong đó tiến độ đoạn trên cao đạt 89,5%; tiến độ đoạn ngầm đạt 32,2%), dự kiến sẽ đưa vào khai thác vận hành đoạn trên cao vào tháng 12/2022.

Đối với đoạn ngầm CP03 tiến độ tổng thể đạt 33%, đã tiến hành thi công trên tất cả các hạng mục nhà ga ngầm, trừ một số vị trí vướng mắc về mặt bằng. Nhà thầu thông báo tạm dừng thi công với lý do để giảm thiểu thiệt hại cho các bên do vướng mắc mặt bằng.