Sản phẩm sau khai thác của mỏ đá Tân Hùng, xã Hùng An, huyện Bắc Quang. Ảnh: Bùi Bình

Nhiều chủ đầu tư và nhà thầu đã lên tiếng về những khó khăn do thiếu hụt vật liệu. Việc thiếu nguồn cung, kết hợp với giá cả leo thang, đã khiến quá trình thi công nhiều dự án gặp trở ngại. Để đảm bảo tiến độ như cam kết, không ít nhà thầu phải mua vật liệu từ các tỉnh lân cận, làm tăng đáng kể chi phí vận chuyển và ảnh hưởng đến ngân sách. 

Ông Lê Thanh Sơn, Giám đốc Sở Xây dựng Hà Giang cho biết, tình trạng khan hiếm hiện nay bắt nguồn từ việc nhiều mỏ cát, đá hết hạn khai thác hoặc hết trữ lượng khai thác. Các cơ sở sản xuất buộc phải giảm sản lượng hoặc ngừng khai thác, dẫn đến gián đoạn nguồn cung. 

Bên cạnh đó, nhu cầu sử dụng vật liệu tăng cao đã làm giá cả leo thang. Trong nỗ lực duy trì tiến độ thi công, không ít nhà thầu phải mua vật liệu từ các tỉnh lân cận, khiến chi phí vận chuyển tăng lên, tác động lớn đến ngân sách dự án. 

Trong quy hoạch thăm dò và khai thác khoáng sản giai đoạn 2021-2030, tỉnh Hà Giang có khoảng 90 mỏ cát, sỏi với diện tích 587 ha và tổng trữ lượng 14,5 triệu m³. Tuy nhiên, chỉ còn 26 mỏ còn thời hạn khai thác, với tổng trữ lượng hơn 4 triệu m³, sản lượng khai thác hàng năm đạt khoảng 273 nghìn m³. 

Theo lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Giang, nhu cầu cát xây dựng hiện tại vượt xa nguồn cung, khiến giá vật liệu tăng nhanh. Tình trạng khai thác trái phép cũng đang diễn ra tại một số khu vực, gây khó khăn trong công tác quản lý và bảo vệ môi trường. 

Với địa hình đồi núi hiểm trở và hệ thống giao thông còn hạn chế, việc vận chuyển vật liệu từ các khu vực khác đến Hà Giang gặp nhiều trở ngại. Chi phí vận chuyển cao càng làm tăng giá vật liệu, gây ảnh hưởng trực tiếp đến dự toán và tiến độ của các dự án. 

Hệ quả là, nhiều công trình hạ tầng quan trọng, bao gồm đường giao thông, cầu, trường học và trạm y tế… có nguy cơ chậm tiến độ vì thiếu vật liệu xây dựng

Trước tình hình khó khăn, mới đây, UBND tỉnh Hà Giang đã tổ chức đấu giá quyền khai thác một số mỏ cát, đá mới trên địa bàn. Tuy nhiên, quá trình này cần thời gian do phải hoàn thiện nhiều thủ tục pháp lý. 

Chính quyền tỉnh cũng nên khuyến khích các đơn vị khai thác đáp ứng tiêu chuẩn pháp lý và bảo vệ môi trường để được gia hạn hoặc mở rộng khai thác. Đồng thời, việc tăng cường nhập khẩu vật liệu từ các tỉnh khác đang được đẩy mạnh nhằm bình ổn giá cả và đảm bảo nguồn cung. 

Ngoài ra, tỉnh Hà Giang đã siết chặt thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các hoạt động khai thác trái phép, giúp đưa hoạt động khai thác vào khuôn khổ. 

Để giảm thiểu ảnh hưởng của tình trạng khan hiếm, các chủ đầu tư cần điều chỉnh lịch thi công linh hoạt, phù hợp với điều kiện thời tiết và khả năng cung ứng vật liệu. Giải pháp này giúp giảm thiểu gián đoạn, đảm bảo tiến độ và chất lượng các công trình trọng điểm.

Tình trạng thiếu vật liệu xây dựng là một bài toán nan giải đối với tỉnh Hà Giang. Tuy nhiên, với những giải pháp quyết liệt và sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan, hy vọng tỉnh sẽ sớm vượt qua khó khăn, đảm bảo tiến độ các dự án phát triển kinh tế - xã hội trong thời gian tới.