Ảnh minh họa

Nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng, lượng vàng kinh doanh thực tế tại thị trường Việt Nam hiện nay là bao nhiêu không ai rõ. Với diễn biến vàng trong nước nhiều năm qua, có thể nói việc quản lý thị trường chưa ổn và vì thế việc thanh tra, kiểm tra lần này là cần thiết. Là biện pháp để cho thị trường trong sạch, lành mạnh. Việc thanh tra, kiểm tra không phải một lần mà tới đây cần phải thanh tra thường xuyên hơn, làm lâu dài.

Thời gian qua, thị trường vàng thế giới và trong nước diễn biến phức tạp, giá vàng trong nước biến động mạnh, tăng nhanh, tác động tiêu cực đến an toàn thị trường tài chính, tiền tệ và tâm lý xã hội.

Để triển khai theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế đã có công văn về việc tăng cường công tác quản lý thuế đối với hoạt động mua bán vàng bạc, đá quý.

PGS. TS Chuyên gia kinh tế Đinh Trọng Thịnh Thịnh, thị trường vàng Việt Nam hiện nay có các doanh nghiệp đầu mối được phép kinh doanh vàng trong lãnh thổ Việt Nam. Các đầu mối cấp 1 phải do Ngân hàng nhà nước có văn bản quyết định. Đầu mối cấp 2 phải do đầu mối cấp 1 cho phép, việc cho phép phải được các ngân hàng đồng ý.

“Như vậy đúng ra việc nhập bao nhiêu, xuất bao nhiêu vàng phải rõ ràng, công khai, minh bạch nhưng tiếc là thời gian vừa qua chúng ta chưa làm được việc này. Vì vậy, điều rất quan trọng phải áp dụng hóa đơn điện tử và kết nối với cơ quan thuế trong hoạt động kinh doanh vàng thì lúc đó tính công khai, minh bạch mới rõ ràng” , PGS. TS Đinh Trọng Thịnh nói.

Về những bất cập trong cơ chế quản lý, chuyên gia kinh tế - PGS. TS Ngô Trí Long cho rằng, Nghị định 24/2012/NĐ-CP ban hành cách đây hơn 10 năm, trong bối cảnh thị trường vàng bất ổn, “vàng hóa” mạnh và buộc phải chống “vàng hóa”. Nhà nước phải dùng “bàn tay sắt”, kiểm soát chặt chẽ.

Tuy nhiên, với giai đoạn hiện nay là hội nhập thị trường vàng phải phù hợp với thông lệ quốc tế, phù hợp với điều kiện Việt Nam cho nên trong Nghị định xuất hiện nhiều bất cập, cần phải sửa đổi.

Trong đó, bất cập về nguồn cầu thì tăng, nhưng nguồn cung hạn chế dẫn đến đẩy giá vàng lên cao. Thường cuối năm là thời điểm nhu cầu mua tích trữ vàng tăng cao, nhiều người dân đã tăng mua vào, nhất là vàng miếng SJC để tích trữ. Trong khi đó nguồn cung vàng SJC hạn chế, bởi vàng SJC không được sản xuất thêm, chỉ còn ở trong dân và doanh nghiệp. Tiếp nữa là độc quyền vàng thương hiệu SJC.

Chính vì vậy, phải sửa Nghị định 24/12012/NĐ-CP theo hướng theo thông lệ quốc tế, phù hợp với điều kiện Việt Nam để giảm giá vàng trong nước, đồng thời phát huy được nghề kinh doanh trang sức.

Ngân hàng Nhà nước chỉ nên thực hiện chức năng quản lý và hoạch định chính sách điều tiết dự trữ ngoại hối bằng vàng theo pháp lệnh ngoại hối, Luật Ngân hàng Nhà nước, Luật Các tổ chức tín dụng mà không nên tham gia sản xuất kinh doanh hoặc điều tiết thị trường bằng các biện pháp hành chính, không trực tiếp can dự việc kinh doanh của các doanh nghiệp.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cần cho phép các doanh nghiệp được nhập khẩu vàng nguyên vật liệu để sản xuất vàng. “Nếu để doanh nghiệp tự xuất và nhập khẩu vàng thì luồng vàng ra - vào Việt Nam sẽ nhanh hơn, cân bằng được giá trong nước với giá thế giới”, PGS. TS Ngô Trí Long nói.