Đại biểu Nguyễn Minh Thuyết (đoàn Lạng Sơn) phát biểu thảo luận tại Hội trường

Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ Luật Tố tụng Dân sự đã được các vị đại biểu Quốc hội thảo luận, cho ý kiến tại kỳ họp thứ 8 của Quốc hội khoá XII. Sau kỳ họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo Thường trực Ủy ban Tư pháp phối hợp với Cơ quan chủ trì soạn thảo và các cơ quan hữu quan tổ chức nghiên cứu, tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Luật. Đồng thời, để có thêm cơ sở cho việc chỉnh lý dự thảo Luật, Ủy ban Tư pháp đã tổ chức Hội thảo để các cơ quan hữu quan, các Thẩm phán, Kiểm sát viên, Luật sư, các nhà khoa học… thảo luận đóng góp ý kiến trực tiếp vào các nội dung quan trọng của dự thảo Luật, đồng thời gửi xin ý kiến các đại biểu Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và các cơ quan hữu quan.

Trên cơ sở ý kiến đóng góp của các đại biểu Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội và các cơ quan hữu quan, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo việc tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện dự thảo Luật để trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp này.

Tham gia thảo luận, đa số các ý kiến đều đồng ý với các điều khoản cần sửa đổi, bổ sung đã được nêu trong dự thảo Luật. Liên quan đến việc kiểm soát việc tuân theo pháp luật trong tố tụng dân sự theo khoản 2 Điều 1 dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Điều 21 Bộ luật Tố tụng Dân sự, một số đại biểu đề nghị quy định tại phiên tòa, phiên họp sơ thẩm, Viện Kiểm sát tham gia và phát biểu quan điểm về việc tuân theo pháp luật tố tụng của người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng trong quá trình giải quyết vụ việc dân sự. Tại phiên tòa, phiên họp phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm, Viện Kiểm sát phát biểu cả về việc giải quyết vụ án. Một số ý kiến khác cho rằng nên quy định Kiểm sát viên được quyền phát biểu về việc giải quyết vụ án ở tất cả các phiên tòa, phiên họp.

Phát biểu thảo luận, đại biểu Nguyễn Minh Thuyết (đoàn Lạng Sơn) cho rằng: Kiểm sát viên tham gia các phiên tòa, phiên họp giải quyết các vụ việc dân sự là để thực hiện chức năng, nhiệm vụ kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong hoạt động xét xử của Tòa án nhằm bảo đảm tuân thủ đúng pháp luật trong việc giải quyết các vụ việc dân sự, góp phần bảo đảm pháp chế XHCN trong tố tụng dân sự, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, lợi ích của nhà nước... Cùng quan điểm với đại biểu Nguyễn Minh Thuyết, các đại biểu Hà Công Long (đoàn Gia Lai), Vũ Duy Hoà (đoàn Thanh Hoá) cũng đề nghị quy định Viện Kiểm sát tham gia các phiên toà, phiên họp xét xử sơ thẩm vụ việc dân sự là cần thiết.

Về thẩm quyền của Tòa án đối với quyết định của cơ quan, tổ chức khác, (khoản 7, điều 1 dự thảo Luật bổ sung Điều 32a), một số đại biểu cho rằng tính thực thi của quy định này. Bởi lẽ, thực tiễn thi hành Bộ Luật Tố tụng dân sự cho thấy trong quá trình xét xử vụ án dân sự, có những quyết định của cơ quan, tổ chức khác liên quan đến vụ án rõ ràng trái pháp luật, nếu Tòa án chỉ có quyền kiến nghị hủy bỏ thì Toà án phải dừng việc giải quyết vụ án và chờ cơ quan, tổ chức khác xem xét huỷ bỏ quyết định trái pháp luật, sau đó việc giải quyết vụ án mới được tiếp tục.

Theo đại biểu Trần Thế Vượng (đoàn Hải Dương), từ khi Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án dân sự năm 1989 đến thời điểm ban hành Bộ Luật Tố tụng dân sự thì không có trường hợp nào Tòa án có thẩm quyền hủy quyết định trái pháp luật của cơ quan, tổ chức. Trong khi đó, đại biểu Lê Văn Cuông (đoàn Thanh Hóa) lại đề nghị giữ nguyên quy định nhiệm vụ, quyền hạn của Viện Kiểm sát như quy định của Bộ Luật Tố tụng dân sự hiện hành, bởi có một số vụ án dân sự chất lượng không bảo đảm nên người dân có nhiều đơn khiếu nại lên cấp trên, trong đó có Quốc hội. Do vậy, cần phải làm thế nào để người dân tránh bị án sai.

Về thẩm quyền của Viện Kiểm sát trong việc yêu cầu Tòa án thu thập tài liệu, chứng cứ (khoản 17 Điều 1 dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Điều 85 Bộ Luật Tố tụng dân sự), có ý kiến đề nghị bổ sung quy định Viện Kiểm sát có quyền yêu cầu Tòa án thực hiện việc thu thập tài liệu, chứng cứ vào khoản 17 Điều 1 dự thảo Luật. Bên cạnh đó, cũng có ý kiến khác lại đề nghị quy định thời hạn cụ thể về việc cung cấp tài liệu, chứng cứ của cá nhân, cơ quan, tổ chức cho đương sự, Tòa án, Viện Kiểm sát...

Riêng, thẩm quyền của Tòa án đối với quyết định của cơ quan, tổ chức khác (khoản 7 Điều 1 dự thảo Luật bổ sung Điều 32a), một số ý kiến đề nghị quy định Tòa án có thẩm quyền hủy quyết định trái pháp luật của cơ quan, tổ chức như nội dung Điều 12 của Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án dân sự năm 1989.

Buổi chiều, các đại biểu tiếp tục làm việc trên Hội trường, nghe Chủ nhiệm Uỷ ban pháp luật của Quốc hội Nguyễn Văn Thuận trình bày Báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thủ đô và thảo luận về dự thảo Luật này.

 
Phương Hiếu