Anh Triệu Thanh Sơn tại nhà riêng

+ PV: Chào anh, theo tôi được biết anh là một nghệ sỹ trẻ nhưng rất đam mê sưu tập đồ cổ, đặc biệt là tranh cổ. Anh có thể cho tôi biết cơ duyên nào đưa anh đến với niềm đam mê này được không?

- Thú vui sưu tập tranh và đổ cổ đến bản thân như một cái duyên rất tình cờ. Có lẽ nó cũng được truyền cảm  hứng từ ông Nội, ban đầu chỉ là những con tem, đồng xu, cái đĩa, cái bát sau đó được tham gia vào hội cổ vật Nam Định và hội UNESCO bảo tồn văn hoá Việt Nam, được đi nhiều nơi của tổ quốc, được là người trực tiếp tham gia đấu giá các sản phẩm đồ cổ và được cầm trên tay hiện vật thật, được tiếp xúc với rất nhiều các chú cao tuổi, có thâm niên về sưu tập đồ cổ lâu năm truyền lại rất nhiều bài học và kinh nghiệm nên càng ngày sự đam mê càng ăn sâu vào máu thịt. 

Những bức ảnh về Nam Định cổ thường có tuổi đời trên một trăm năm, trong 10 năm tìm kiếm tôi có trong tay 200 bức tranh về Thành Nam xưa (100 bức từ những năm 1897 đến đầu thế kỉ XX và những bức còn lại vào khoảng những năm 1950 đến 1975) thường là do các phóng viên của Mỹ và Pháp chụp lại được khi tham gia kháng chiến tại nước mình.

+ Anh là người sang  lập  ra trang web Thành cổ xưa và nay đang rất hot trên cộng đồng mạng thời gian qua. Anh có thể bật mí điều đặc biệt của trang web đã khiến mọi người đón nhận một cách nhanh chóng như vậy không?

- Trang web Thành cổ xưa và nay mới được thành lập vào cuối năm 2014. Lúc đầu, cá nhân chỉ lập trang web để thoả mãn sở thích của mình, sau đó tham gia các diễn đàn nước ngoài, làm quen được với rất nhiều người chơi ảnh cổ họ biết mình sưu tầm nên đã cho rất nhiều tư liệu của Thành Nam xưa do người Pháp chụp lại. 

Mọi thứ nếu đơn giản chỉ có thể thì chắc hẳn cũng không mấy khó khăn để sưu tập nhưng một vấn đề lớn xảy ra là khi down những bức ảnh đó về thì không xem được vì dính mã bản quyền, tôi đã phải mất một thời gian dài để tìm ra những người Pháp sáng lập ra page đó và nói chuyện với họ. 

Thời gian đầu họ rất nghi ngờ vì sợ những bức ảnh sẽ bị dùng vào mục đích không  tốt hoặc kiếm tiền bởi vì để có được những bức ảnh đó có thể là sự hi sinh và mất mát của rất nhiều chiến sỹ đã đến Việt Nam lúc chiến tranh, là chứng nhân lịch sử nên khi được giao bán trên page giá rẻ nhất của mỗi bức vào khoảng 200$. Sau đó đã phải thuyết phục họ rất nhiều rằng mình đang thấy Thành Nam đang dần bị mai một trong thế hệ con cháu đời sau nên muốn khôi phục lại để lưu giữ về lịch sử và nguồn gốc của Nam Định chứ không hề có mục đích buôn bán. 

Khi nghe được như vậy họ đã rất cảm động và quyết định tặng toàn bộ những bức ảnh về Nam Định cổ. Đó có lẽ là kỉ niệm đầu tiên và sâu sắc nhất khi lập trang web. Sau khi có được những ảnh tư liệu quý giá đó, tôi đã tìm hiểu và đi lấy lại những thông tin về Thành Nam xưa rồi đưa lên trang web để mọi người theo dõi và hiểu sâu sắc hơn về lịch sử lâu đời và kiến tạo của nó.

+ Anh đã từng nhận được sự ủng hộ hay hỗ trợ về tinh thần hay tài chính từ chính quyền địa phương hay các cấp hay chưa? Thời gian tới anh có ý định mở gì một cuộc triển lãm hay dùng những bức ảnh mình sưu tập được để làm vào việc gì đó có ý nghĩa và lan rộng hơn hay không?

- Thời gian qua nhận được sự quan tâm và ủng hộ của mọi người tại Nam Định và trên toàn quốc đã là một sự thúc đẩy động lực rất lớn với bản thân rồi, còn mình chưa từng nhận được hỗ trợ nào từ chính quyền cả. Thật ra, đối với cá nhân thấy quan trọng hơn cả vật chất hay những tấm bằng đó là cho mọi người thấm hơn câu nói”dân ta phải biết sử ta”. Là một người con Nam Định đó không chỉ là đam mê mà còn là bổn phận mà mình rất vui lòng khi là người đầu tiên làm điều đó. 

Vào tháng tới, dự định sẽ tổ chức một buổi triển lãm nhỏ mang tựa đề” Thành Nam xưa và nay”, tât cả các bức tranh về Thành Nam cổ  sẽ được in trên giấy cứng với khổ lớn với sự sưu tầm nhiều hơn nữa. 

Hiện tại, mình đang hoàn thành nốt bộ phim từ liệu về những bức tranh cổ để tặng cho các trường học tại thành phố Nam Định mong muốn là các thầy cô dạy lại cho thế hệ sau biết về lịch sử hình thành của nơi mình sinh ra, lớn lên một cách chi tiết, chân thực và khách quan nhất. 

Sau đó sẽ tặng cho chùa Tháp Phổ Minh một bức tranh toàn cảnh chùa cách đây hơn 100 năm để khi đến thăm hay cầu khấn mọi người có thể được chiêm ngưỡng ngay ngôi chùa mình đang đứng thời xa xưa cha ông để lại.

Chùa Tháp (còn gọi là Chùa Tháp Phổ Minh)

Văn Miếu Nam Định

Nhà thờ Khoái Đồng

+ Việc sưu tầm này không hề dễ làm thậm chí mất rất nhiều thời gian, công sức và tiền bạc. Để niềm đam mê của mình được nuôi dưỡng và phát triển hơn nữa, liệu anh có sử dụng nó cho việc kiếm thêm lợi nhuận cho bản thân mình hay không?

- Thật đặc biệt là Sơn làm rất nhiều nghề nhưng chẳng nghề nào liên quan đến nhau nhưng nó lại hỗ trợ cho nhau rất là nhiều. Sau khi tốt nghiệp văn hóa nghệ thuật Nam Định với chuyên ngành hát, mình đã tham gia vào Công ty Hồng Phúc (do danh hài Vượng Râu và vợ làm chủ), được đi diễn khắp mọi miền của Tổ quốc hoặc vào những dịp đặc biệt của tỉnh, ngoài ra còn làm hướng dẫn viên du lịch. 

Có một điều thật thú vị đấy là trong hội sưu tập đồ cổ mọi người cảm thấy rất vui vẻ khi có một người đam mê trẻ mà lại hát hay, rồi khi đi làm hướng dẫn viên cũng cảm thấy rất thu hút khi có anh chàng trẻ tuổi rất am hiểu về đồ cổ , rồi giao lưu văn nghệ rất nhiệt tình. 

Còn một điều nữa cũng khá ấn tượng đó là mình còn vẽ tranh và viết chữ Trung. Ngày trước toàn đi vẽ tranh để bán cho những người sưu tập đồ cổ rồi lấy số tiền đó mua đồ cổ về để sưu tập.Các công việc cứ hỗ trợ cho nhau mà không hề có sự xáo trộn hay khúc mắc gì.

Nếu để có mục đích kinh doanh có lẽ cũng cần một thời gian dài, không đặt mục đích kiếm tiền lên hàng đầu nhưng mình luôn muốn những bức trang cổ về Thành Nam có giá trị hơn nữa không chỉ về tinh thần mà còn là vật chất. Tự xây cho mình một suy nghĩ sẽ mang cái hồn của Nam Định xưa đến với tất cả mọi người dân Nam Định nói riêng và nhân dân cả nước nói chung. Ước mơ một ngày những bức tranh này sẽ được mọi người mua và trân trọng treo ở những nơi trang nghiêm nhất của một ngôi nhà hoặc quán cà phê để ai cũng có thể thưởng thức và tìm hiểu về lịch sử của Thành Nam qua những bức tranh cổ.

Có lẽ những người còn giữ lửa cho hồn Việt có tuổi đời trẻ như Sơn chắc chỉ còn là con số ít ỏi, tôi hi vọng rằng sau bài viết này thế hệ trẻ sẽ tìm cho mình được một niềm đam mê mới, một hướng đi mới khiến cho đất nước càng giàu mạnh về cả tương lại và sự hiểu biết về bề dày lịch sử càng sâu rộng. Cảm ơn anh đã tham gia bài phỏng vấn của tôi. Mong rằng thời gian tới trang web của anh càng ngày càng được đón nhận không chỉ trong nước mà còn từ bạn bè quốc tế. Chúc anh sẽ luôn cháy mãi với niềm đam mê của mình và thật thành công trong cuộc sống.

Nguyễn Thu Ngân