(Thanh tra) - Trong quá trình tái cấu trúc chính quyền, sáp nhập đơn vị hành chính và định hướng phát triển nông thôn theo các bộ tiêu chí mới, tỉnh Thanh Hóa xuất hiện nhiều điểm sáng tiêu biểu. Trong đó, Hoằng Thanh và Hoằng Lộc nổi bật với mô hình xây dựng nông thôn mới (NTM) kiểu mẫu mang tính bứt phá, ghi dấu không chỉ bằng hạ tầng đồng bộ mà còn bởi sự chuyển đổi mạnh mẽ trong tư duy phát triển, xây dựng cộng đồng dân cư văn minh, hiện đại.
Thanh Hoá sức bật từ nội lực cộng đồng
Xã Hoằng Thanh, tỉnh Thanh Hoá là một xã ven biển có điều kiện kinh tế không quá thuận lợi. Song nhờ sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền và tinh thần đồng thuận cao từ người dân, diện mạo nông thôn nơi đây đã thay đổi nhanh chóng và toàn diện.
Hiện nay, xã Hoằng Thanh, tỉnh Thanh Hoá đã có 8 thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu gồm Liên Hà, Quang Trung, Thôn 4, Thôn 2, Đức Tân, Lê Giang, Hợp Tân và Sao Vàng. Đây là những cộng đồng dân cư kiểu mẫu không chỉ bởi sự phát triển hạ tầng, mà còn vì tư duy quản trị và chất lượng sống của người dân đã nâng lên đáng kể. Trên địa bàn xã Hoằng Thanh còn có nhiều sản phẩm OCOP, trong đó có sản phẩm OCOP Lê Gia đã đạt chuẩn 5 sao của tỉnh Thanh Hoá.
Trong quá trình tái cấu trúc chính quyền, sáp nhập đơn vị hành chính và định hướng phát triển nông thôn theo các bộ tiêu chí mới, tỉnh Thanh Hóa xuất hiện nhiều điểm sáng tiêu biểu. Trong đó, Hoằng Thanh và Hoằng Lộc nổi bật với mô hình xây dựng NTM kiểu mẫu mang tính bứt phá, ghi dấu không chỉ bằng hạ tầng đồng bộ mà còn bởi sự chuyển đổi mạnh mẽ trong tư duy phát triển, xây dựng cộng đồng dân cư văn minh, hiện đại. Hai địa phương này đang góp phần hình thành những chuẩn giá trị mới cho nông thôn Thanh Hóa, không còn là nơi “đi sau, về trước” mà trở thành vùng đất của sáng tạo, của tư duy mở và của những bước tiến chiến lược trong xây dựng NTM.
Trong số đó, thôn Liên Hà, xã Hoằng Thanh là mô hình nổi bật. Với 247 hộ dân, hơn 1.180 nhân khẩu, Liên Hà đạt mức thu nhập bình quân hơn 74 triệu đồng/người/năm, không còn hộ nghèo (ngoại trừ diện đặc thù theo quy định), 100% nhà ở kiên cố hoặc bán kiên cố. Các tuyến đường trục chính đều được bê tông hóa, có hệ thống điện chiếu sáng, biển báo giao thông, rãnh thoát nước, cây xanh và hoa được trồng dọc tuyến tạo cảnh quan xanh – sạch – đẹp.
Mô hình liên kết sản xuất lúa gạo theo chuỗi giá trị, truy xuất nguồn gốc sản phẩm giúp người dân chủ động tiếp cận thị trường, tạo nguồn thu nhập ổn định và bền vững.
Điều đáng ghi nhận là sự tham gia chủ động của cộng đồng, không trông chờ hỗ trợ, mà tự nguyện đóng góp, hiến đất, ngày công và kinh phí để hoàn thiện các tiêu chí và được công nhận thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu năm 2024.
Tại thôn Sao Vàng, xã Hoằng Thanh, tỉnh Thanh Hoá có 569 hộ, với 22.237 khẩu, bắt đầu xây dựng NTM kiểu mẫu năm 2023 và đã đạt chuẩn năm 2024.
Ông Trương Đình Chính, người dân ở thôn Sao Vàng, xã Hoằng Thanh, vui mừng chia sẻ: Tôi sinh ra và lớn lên tại đây từ nhỏ, trước đây khi Đảng và Nhà nước chưa có chương trình xây dựng NTM người dân chúng tôi ở trong thôn đi lại vất vả hơn, đường thôn xóm còn là đường đất, nhỏ hẹp, các phương tiện tham gia giao thông đi lại khó khăn, chật chội, nhiều lúc còn mất an toàn đối với đời sống Nhân dân nơi đây. Nhưng những năm gần đây chương trình xây dựng NTM được triển khai sâu rộng, đặc biệt thôn Sao Vàng là 1 trong những thôn được chọn làm xây dựng NTM kiểu mẫu cho xã thì lại càng được Đảng, Nhà nước quan tâm đầu tư và bà con Nhân dân trong thôn xóm ủng hộ tham gia đóng góp sức người, sức của. Trong thôn có nhiều hộ gia đình đã hiến đất để làm đường để thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu.
Đến nay, thôn Sao Vàng đã được công nhận thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, thôn đổi mới về mọi mặt, đường rộng, thoáng mát đã được làm bằng nhựa và bê tông, văn hoá và giáo dục được quan tâm và phát triển, an ninh - trật tự tốt và ổn định, người dân trong thôn phấn khởi vì được sống trong môi trường xanh - sạch - đẹp và tiếp tục giữ gìn, phát triển thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu.
Những thôn còn lại của xã Hoằng Thanh, tỉnh Thanh Hoá cũng khẳng định hiệu quả của cách làm này. Các tuyến đường hoa rực rỡ, khu dân cư sáng – xanh – sạch – đẹp, ý thức giữ gìn môi trường được nâng cao, tình làng nghĩa xóm được củng cố.
Hoằng Thanh không chỉ hoàn thiện bộ tiêu chí mà đang chuyển mình mạnh mẽ sang giai đoạn nâng tầm chuẩn sống, trở thành một mô hình nông thôn kiểu mẫu đúng nghĩa, nơi người dân trở thành trung tâm của sự phát triển.
Nếu Hoằng Thanh, tỉnh Thanh Hoá thể hiện sức bật từ nội lực cộng đồng, thì Hoằng Lộc là minh chứng cho tư duy phát triển quy hoạch bài bản và quản trị hiện đại. Được thành lập từ 6 xã cũ, với quy mô dân số lên đến 36.277 người và 34 thôn, Hoằng Lộc là địa bàn có quy mô lớn, song chính điều này lại mở ra khả năng tích hợp nguồn lực, tạo ra lợi thế để xây dựng mô hình NTM theo chuẩn cao.
Chỉ trong giai đoạn 2021 – 2025, xã Hoằng Lộc đã có 16 thôn được công nhận đạt chuẩn thôn NTM kiểu mẫu, trong đó có 2 thôn thông minh là thôn Thành Nam và thôn 2. Dự kiến đến cuối năm 2025, con số này tăng lên 19 thôn, tương đương hơn một nửa tổng số thôn của xã – một thành tích hiếm có đối với một đơn vị hành chính mới thành lập.
Những kết quả này càng trở nên thuyết phục khi nhìn vào các chỉ số phát triển của địa phương: Thu nhập bình quân 78 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ cứng hóa giao thông nông thôn đạt 100%, tỷ lệ gia đình văn hóa đạt gần 90%, tỷ lệ dân số sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 100%.
Không chỉ mạnh về kinh tế, xã Hoằng Lộc còn tạo dấu ấn rõ rệt trên bản đồ văn hóa và giáo dục. Phong trào khuyến học, khuyến tài được triển khai sâu rộng, nhiều mô hình học tập suốt đời được duy trì, tạo nên cộng đồng ham học hỏi, biết làm giàu bằng tri thức.
Về phát triển các sản phẩm OCOP: Các sản phẩm OCOP như bánh gia Huy Thu, giò lụa Chinh Hằng, nôi tre Huyền Anh, rượu Hùng 36 hay dầu lạc Mai Chuẩn khẳng định Hoằng Lộc không chỉ tạo ra giá trị sản phẩm địa phương, mà còn hình thành thương hiệu, mở rộng thị trường và nâng cao vị thế kinh tế nông thôn.
Ông Nguyễn Văn Sơn, Bí thư Chi bộ - Thôn Trưởng thôn Thành Nam, xã Hoằng Lộc, tỉnh Thanh Hoá cho biết: Thôn Thành Nam có 201 hộ dân với 550 nhân khẩu, thực hiện nghị quyết của cấp trên và Đảng uỷ xã về xây dựng thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, phấn đấu đến năm 2021 thôn Thành Nam về đích NTM kiểu mẫu.
Trong quá trình thực hiện được sự đồng thuận của bà con Nhân dân trong thôn, chi bộ có nghị quyết chuyên đề triển khai sâu rộng đến với người dân, được sự quan tâm và ủng hộ của bà con Nhân dân trong thôn cũng như là con em xa quê chung tay góp sức xây dựng thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Với những nỗ lực trong suốt một năm qua, thôn Thành Nam đã được công nhận là thôn đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Hiện nay, thôn tiếp tục duy trì và nâng cao các tiêu chí nhằm giữ vững và xứng đáng với danh hiệu thôn NTM kiểu mẫu.
Định vị nông thôn tương lai từ chuẩn “kiểu mẫu” đến “nông thôn thông minh”
Điểm giao thoa nổi bật của Hoằng Thanh và Hoằng Lộc chính là không dừng lại ở việc đạt chuẩn, mà tiếp tục nâng chuẩn. Những thôn kiểu mẫu không chỉ đủ tiêu chí mà còn đủ nội lực để bước vào giai đoạn phát triển mới: Nông thôn thông minh, gắn kết công nghệ, xanh – sạch – bền vững, hướng đến những giá trị sống chất lượng hơn.
Có thể khẳng định, những thành tựu về thôn NTM kiểu mẫu tại Hoằng Thanh và Hoằng Lộc đã góp phần định hình lại diện mạo nông thôn Thanh Hóa. Khi sức mạnh cộng đồng được khơi dậy, khi tư duy quản trị đổi mới, khi hệ thống chính trị vận hành hiệu quả, thì xây dựng NTM không còn là khẩu hiệu, mà trở thành hành trình phát triển, có chiều sâu, có sức lan tỏa, và quan trọng hơn hết, có tương lai trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá.
