Điểm sạt lở nghiêm trọng đang đe dọa đến kết cấu, an toàn giao thông trên tuyến QL 9. Ảnh: Minh Tân

Lượng phương tiện tăng cao

Tuyến QL 9 từ TP Đông Hà lên cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo có chiều dài hơn 80km, mỗi ngày có hàng nghìn lượt phương tiện lưu thông nhưng có đến hơn 50 điểm đường quanh co, gấp khúc. Bên cạnh đó vẫn có một số điểm bất cập về hạ tầng giao thông, như: Đường hẹp, quanh co trong khi phương tiện lưu thông ngày càng nhiều. Chưa kể, dù là tuyến QL với tuyến đường đèo, dốc nhưng không có đường cứu nạn, cứu hộ.

Nhiều đoạn tuyến trên QL 9 được thiết kế theo cấp III miền núi, có bề rộng mặt đường 8 - 19m, bề rộng nền đường 10 - 11m. Bên cạnh đó, nhiều đoạn tuyến có địa hình thay đổi tương đối lớn, dốc, phía phải tuyến là mái taluy cao, phía trái tuyến là taluy âm sâu, bên dưới là sông Thạch Hãn chạy song song.

Một điểm bong tróc gây mất an toàn giao thông trên tuyến QL 9. Ảnh: Minh Tân

Trong khi đó, lưu lượng phương tiện vận tải lưu thông trên tuyến QL 9 ngày càng tăng cao, bao gồm xe tải nặng, xe container vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu, xe vận chuyển nông sản, than… khiến nhiều đoạn mặt đường bị bong tróc, lún. Dù đã được sửa chữa, nâng cấp nhưng chỉ mới từng đoạn chưa tạo được sự đồng bộ trên toàn tuyến.

Mỗi năm, trên tuyến QL này xảy ra nhiều vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng thiệt hại về người và tài sản, đặc biệt tại các điểm cua gấp, khuất tầm nhìn, đổ dốc. Với phương tiện giao thông lưu thông hàng ngày lớn, qua các khu dân cư, đường hẹp khiến tuyến đường QL 9 luôn tiềm ẩn các nguy cơ về tai nạn giao thông.

Một điểm sụt lún tại Km50+560 QL 9. Ảnh: Minh Tân

“Với đủ loại phương tiện lưu thông, thì thời điểm xảy ra mưa, trời tối việc lưu thông trên QL 9 đoạn từ huyện Hướng Hóa về Đakrông luôn chực chờ nguy hiểm. Đường hẹp, xe tải trọng lớn nên chỉ cần một phút lơ đễnh là anh em lái xe tụi tôi trả giá ngay. Nhẹ thì hư xe, nặng thì thiệt hại về người khi bên là vách đá, bên là vực sâu”, một lái xe chuyên chạy xe container tuyến cảng Đà Nẵng - Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo cho biết.

Sau đợt mưa bão lịch sử năm 2020 đã khiến QL 9 nhiều đoạn taluy âm và taluy dương bị sạt lở nghiêm trọng tại Km45 và Km50+200 (đoạn qua địa bàn xã Đakrông, huyện Đakrông). Giao thông tê liệt nhiều giờ liền.

Trước tình hình dự báo mùa mưa bão năm nay diễn biến phức tạp, nỗi lo sạt lở trên tuyến QL 9 (đoạn qua địa bàn huyện Đakrông) lại hiện hữu hơn cả.

Sạt lở đe dọa an toàn trên tuyến

Theo báo cáo của Khu Quản lý đường II, do ảnh hưởng của các đợt áp thấp nhiệt đới, các cơn bão gây mưa lớn trên diện rộng khu vực các tỉnh miền Trung gây nhiều đợt lũ lụt, lũ ống, lũ quét tại các dòng sông, các khe suối làm sạt lở taluy âm nền đường nhiều điểm, ảnh hưởng trực tiếp đến giao thông đường bộ và các công trình trên tuyến.

Đặc biệt, tại điểm sụt taluy âm Km50+560 QL 9 (trái tuyến, đoạn qua huyện Đakrông) với phạm vi nứt vỡ, lún sụt nền đường dài khoảng 65m, taluy cao H=13-15m, sạt lở hàm ếch ăn sâu vào nền đường cũ, tiềm ẩn nguy cơ cao đứt đường, gây ách tắc giao thông. Đây được xác định là điểm sạt lở nghiêm trọng tại thời điểm này khi điểm sụt gần như “ăn sâu” vào một nửa mặt đường.

Điểm sạt lở taluy âm sâu vào mặt đường QL 9. Ảnh: Minh Tân

Bên cạnh đó, trong phạm vi tuyến khảo sát từ Km50+400 - Km50+700 có 3 vị trí bị sạt lở taluy âm nhưng hiện nay đã được gia cố bằng các lớp rọ đá ở dưới chân và mái taluy bằng bê-tông xi-măng. Theo đánh giá, ngoài các yếu tố khác thì do đây là địa hình khu vực đoạn tuyến có độ dốc lớn, chân mái taluy âm nằm sát với mép sông Thạch Hãn nên vào mùa mưa lũ, nước sông dâng cao, dòng chảy xiết. Trong khi đó, mái taluy âm không được gia cố, che phủ nên bị nước lũ sông dâng cao gây xói lở.

Trước sự cố sụt lún tại đoạn tuyến trên, Cục Đường bộ Việt Nam đã đồng ý giao Khu Quản lý đường II thực hiện dự án sửa chữa đột xuất vị trí sạt lở taluy âm tại Km50+560 QL 9, tỉnh Quảng Trị. Tại quyết định phê duyệt kết quả đấu thầu số 713/QĐ-KQLĐB ngày 27/5/2024 của Khu Quản lý đường II phê duyệt Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng Uông Bí trúng thầu với giá trúng thầu là gần 3,2 tỷ đồng, thời gian thực hiện dự án 120 ngày.

Tuy nhiên, đến thời điểm này, việc sửa chữa vị trí sạt lở taluy âm vẫn chưa hoàn thiện. Với tình trạng như hiện nay, nguy cơ điểm sạt lở này ngày càng đe dọa nghiêm trọng hơn đến an toàn giao thông và kết cấu hạ tầng QL 9 qua vị trí trên khi Quảng Trị đang bắt đầu bước vào thời điểm mưa lũ.

Chỉ qua một vài trận mưa, đất đá từ các mái taluy đã đổ xuống đường. Ảnh: Minh Tân

Mới đây, trong cơn bão số 4 vừa qua, với lượng mưa lớn trong thời gian ngắn cũng đã xuất hiện một số điểm sạt trượt nhỏ trên tuyến taluy dương dọc QL 9. Dù chưa gây chia cắt tuyến đường, ảnh hưởng đến giao thông trên tuyến. Tuy nhiên, đây là những điểm tiềm ẩn sạt lở lớn khi dự báo thời điểm những tháng cuối năm 2024 xuất hiện mưa lũ với cường độ nhiều và lớn hơn so với năm trước.

Được biết, chính quyền địa phương tỉnh Quảng Trị cũng đã đề xuất Bộ Giao thông Vận tải, Chính phủ có phương án nâng cấp hạ tầng QL 9, đặc biệt mở rộng tuyến QL này nhằm đảm bảo cho việc lưu thông các phương tiện, vừa đảm bảo an toàn giao thông cũng như lưu thông hàng hóa, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng của địa phương.