Cảnh sát giao thông kiểm tra một xe taxi. Ảnh: T.A

Theo Thông tư 18 của Bộ Giao thông Vận tải (GTVT), xe taxi từ các tỉnh được phép hoạt động lâu dài trên địa bàn Hà Nội mà không chịu sự ràng buộc, giám sát của lực lượng chức năng sở tại. Trong khi đó, tại một số tỉnh lân cận Hà Nội như Bắc Ninh mặc dù nhu cầu không lớn thế nhưng tỉnh này cũng cấp phép tới 900 xe taxi, so với Bắc Ninh thì tỉnh Hà Nam cũng cấp tới 2/3 số lượng trên…

Thực tế, doanh nghiệp thì "tranh thủ" chủ trương thông thoáng của Nhà nước đối với các doanh nghiệp kinh doanh vận tải để xin giấy phép hoạt động. Trong khi đó việc tập huấn, cấp chứng chỉ hành nghề, chế độ lái xe (bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế…) theo quy định của Thông tư 18 thì các doanh nghiệp lại buông lỏng, không quản lý đối với lái xe, không tìm hiểu, nắm bắt được tình hình của lái xe.

Thậm chí, tình trạng giao khoán đứt đoạn xảy ra phổ biến. Đó là tình trạng lái xe chỉ cần đóng cổ phần vài trăm triệu vào một hãng taxi rồi được giao xe, và khoán 1 ngày nộp về công ty một khoản tiền nhất định. Nhiều lái xe không chạy cho thuê lại, người thuê lại cho một người khác chạy... dẫn đến tình trạng bát nháo, nhiều lái xe vi phạm như bắt chẹt, đánh đập, trộm cướp tài sản của hành khách… Tình trạng này đối với taxi ngoại tỉnh hoạt động trên địa bàn Hà Nội thời gian gần đây còn có nhiều biểu hiện khó quản lý hơn bởi điều kiện quản lý ràng buộc còn lỏng lẻo.

Taxi cần một chế tài quản lý mạnh tay hơn nữa để đảm bảo an toàn, an ninh cho hành khách. Ảnh: T.A

Mới đây, xe taxi mang biển kiểm soát (BKS) 29A - 717.81 do Đỗ Văn Dưỡng điều khiển, chở một người khách quốc tịch Hàn Quốc từ Bến xe Nước Ngầm về Hoàn Kiếm. Dưỡng và Nguyễn Anh Trại - một lái xe khác đã lên kế hoạch và cướp tài sản của vị khách nói trên. Nhưng ngay sau đó, công an đã bắt giữ được Dưỡng và Trại, vụ việc hiện đang được tiến hành điều tra làm rõ.

Riêng chiếc taxi BKS 29A - 717.81 được xác định thuộc Hợp tác xã vận tải Sông Hồng (tỉnh Bắc Ninh) là tài sản hợp pháp của xã viên Đỗ Huy Chương (chủ xe) góp vốn vào hợp tác xã. Sau khi hoàn tất thủ thục, giấy tờ, Đỗ Huy Chương đã giao xe cho lái xe là Đỗ Văn Dưỡng khai thác.

Theo Phó Chánh Thanh tra Sở GTVT Hà Nội Hoàng Văn Mạnh, với các loại taxi ngoại tỉnh, khi thanh tra giao thông muốn kiểm tra cũng không được phép vì pháp luật đã quy định. Bản thân Sở GTVT các địa phương cũng không quản lý được, thậm chí cấp phù hiệu taxi xong cũng không hậu kiểm.

Thống kê của Sở GTVT Hà Nội cho thấy, hiện tại, Hà Nội đang có 107 doanh nghiệp hoạt động vận tải khách bằng taxi với 17.000 xe và khoảng 20.000 lái xe. Lượng xe taxi Hà Nội không được cấp phép tăng thêm thế nhưng từ năm 2012 đến nay, không ít doanh nghiệp, chủ xe taxi đã đăng ký hoạt động tại các tỉnh lân cận rồi đưa về Hà Nội hoạt động. Nhiều nhất có các hãng: Xuân Thành, SH, Vietnamnet... tại các tỉnh Bắc Giang, Bắc Ninh, Ninh Bình và Hưng Yên. Hầu hết xe taxi của các hãng này đều mang BKS Hà Nội nhưng phù hiệu thì do các tỉnh cấp, gây nhiều khó khăn cho quản lý.

Ông Nguyễn Văn Huyện, Chánh Thanh tra Bộ GTVT cho rằng, Hà Nội nên xem xét lại cách quản lý taxi hiện nay. Bởi cũng là đô thị đặc biệt với khoảng 14.000 taxi nhưng TP Hồ Chí Minh chỉ có 27 doanh nghiệp, bởi vậy mà phần đông các doanh nghiệp đều quan tâm đầu tư, xây dựng thương hiệu, hạn chế tối đa tình trạng bát nháo, "tranh thủ” kinh doanh.

Để giải quyết tình trạng trên, Sở GTVT Hà Nội đã kiến nghị Bộ GTVT chỉ đạo Tổng cục Đường bộ Việt Nam in phù hiệu xe taxi cấp cho các đơn vị trên địa bàn Hà Nội có màu sắc riêng. Bên cạnh đó, rút ngắn thời hạn có hiệu lực của phù hiệu; quy định các đơn vị vận tải phải trả lại phù hiệu cũ khi gia hạn, cấp đổi phù hiệu xe taxi tránh tình trạng sửa chữa, lợi dụng hoạt động dù.

Vụ Vận tải (Bộ GTVT) cho rằng, Dự thảo Sửa đổi Nghị định 91, 93 về điều kiện kinh doanh vận tải đã bổ sung quy định taxi phải được gắn thiết bị giám sát hành trình. Điều này đồng nghĩa với việc taxi hoạt động ở đâu, trên địa bàn nào thì Tổng cục Đường bộ nắm được hết và Sở GTVT hoàn toàn có thể truy cập thông tin này. Đây là cơ sở để quản lý và xử lý. Song, lãnh đạo Tổng cục Đường bộ Việt Nam từng khẳng định, việc trích xuất thông tin từ nguồn dữ liệu này mới chỉ dừng lại ở phạm vi "nội bộ". Do vậy, việc quản lý tận gốc tình trạng bát nháo taxi sẽ còn là câu chuyện dài.

T.A