Gia tăng nữ giới nhiễm HIV/AIDS

Ngày 13/5, chia sẻ thông tin với báo chí, thạc sĩ Võ Hải Sơn, Cục phòng chống HIV/AIDS, Bộ Y tế cho biết, thống kê 3 tháng đầu năm, cả nước phát hiện thêm hơn 1.500 người nhiễm HIV, gần 230 người tử vong. Tích lũy đến nay cả nước còn gần 300.000 người nhiễm HIV hiện còn sống, hơn 70.000 người tử vong.

Trong tổng số bệnh nhân HIV mới được ghi nhận, nữ giới chiếm 34%, tăng lên khoảng 2 lần so với trước (15 - 20%).

“Đáng ngại là xu hướng lây truyền HIV qua đường tình dục cũng tăng lên, chiếm 52% số bệnh nhân mới. Trước đây, đường lây truyền chính của HIV/AIDS là tiêm chích ma túy (chiếm khoảng 60%)”, thạc sĩ Sơn cho biết.

Tương đồng với kết quả trên là một nghiên cứu ở Hà Nội với cỡ mẫu khoảng 200 - 250 người cho thấy: tỷ lệ phụ nữ bán dâm nhiễm HIV lên tới 17%, cao gấp 5 lần TPHCM và gần 6 lần so với tỉ lệ gái bán dâm trong cả nước (3%).Ông Sơn cũng bày tỏ mong muốn được thực hiện những nghiên cứu quy mô hơn để xác định thực trạng người bán dâm nhiễm HIV/AIDS.

Tuy nhiên, theo đại diện Cục phòng chống HIV/AIDS, việc cắt giảm hàng loạt dự án, vốn tài trợ quốc tế từ năm 2013 ảnh hưởng rất nhiều đến các chương trình can thiệp, giảm thiểu số người nhiễm mới HIV/AIDS. Cụ thể, độbao phủ xét nghiệm HIV trong nhóm nguy cơ cao hiện chỉ còn đáp ứng 40%. Số bơm kim tiêm và bao cao su phát miễn phí bắt đầu sụt giảm mạnh từ năm 2013 do cắt giảm kinh phí. Trước đó, năm 2012 số bơm kim tiêm được phát miễn phí là 39 triệu chiếc đến 2013 chỉ còn gần 25 triệu chiếc; bao cao su từ 26 triệu giảm xuống còn trên 10 triệu...

Đặt mục tiêu khống chế được lây truyền HIV mẹ - con

Thạc sĩ Nguyễn Lan Hương, Phòng điều trị và chăm sóc HIV/AIDS, Cục Phòng chống HIV/AIDS, cho biết, tình hình dịch HIV đang có xu hướng làm gia tăng phụ nữ mang thai nhiễm HIV. Mỗi năm có khoảng 3.000 phụ nữ mang thai được phát hiện nhiễm HIV, chiếm 0,12%. Trong khi điều trị dự phòng lây truyền từ mẹ sang con hiện mới chỉ bao phủ được khoảng 60%, số còn lại bị bỏ ngỏ trong cộng đồng kéo theo nguy cơ lây truyền HIV mẹ - con là rất lớn.

Nguy cơ lây truyền HIV mẹ - con khi không có can thiệp lên tới 15 - 45%.Trong khi nếu điều trị dự phòng tốt bằng thuốc và không bú mẹ, tỉ lệ lây truyền chỉ dưới 2%.

Theo bà Hương, việc tỷ lệ thấp phụ nữ mang thai được tiếp cận điều trị phòng lây truyền mẹ - con do rất nhiều yếu tố như xu hướng gia tăng có HIV ở nhóm phụ nữ mang thai, độ xét nghiệm bao phủ còn hạn chế, phát hiện muộn.... Ngay cả một số cán bộ y tế vẫn chưa nhận thức được xét nghiệm HIV sớm để điều trị dự phòng lây nhiễm mẹ con. Hơn nữa, việc can thiệp phòng lây nhiễm mẹ con chưa được thực hiện thường quy như một phần của gói dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản toàn diện mà còn mang định hướng dự án...

“Mục tiêu hết năm 2015 sẽ giảm tỷ lệ lây truyền HIV từ mẹ sang con xuống dưới 5%. Thực tế thực hiện cho thấy có thể đạt mục tiêu giảm tỷ lệ lây truyền HIV mẹ con xuống dưới 2%. Tuy nhiên để đạt được điều này cần xây dựng chiến lược tiếp cận với các can thiệp dự phòng lây truyền mẹ con phù hợp với bối cảnh dịch HIV có diễn biến phức tạp hiện nay”, bà Hương nói.

Đăng Khoa