Bộ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung. Ảnh: TN

Ngày 13/7, tại phiên họp thứ 46, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về một số vấn đề còn ý kiến khác nhau của Dự án Luật Người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng (sửa đổi).

Điều kiện cấp giấy phép còn nhiều ý kiến khác nhau

Trình bày báo cáo một số nội dung chủ yếu xin ý kiến Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Chủ nhiệm Uỷ ban Về các vấn đề xã hội Nguyễn Thuý Anh cho hay, điều kiện để được cấp giấy phép hoạt động dịch vụ đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng còn nhiều ý kiến khác nhau.

Theo bà Thuý Anh, một số ý kiến đại biểu Quốc hội cho rằng, sử dụng khái niệm “vốn chủ sở hữu” là không thống nhất với quy định của Luật Doanh nghiệp. Ý kiến khác đồng ý với đề xuất của Chính phủ cần nâng mức vốn chủ sở hữu lên mức không thấp hơn 5 tỷ đồng.

Một số ý kiến lại đề nghị làm rõ cơ sở nâng vốn chủ sở hữu lên 5 tỷ đồng; có ý kiến cho rằng, không nên quy định cứng mức 5 tỷ đồng trong luật mà nên trong hướng dẫn của Chính phủ…

“Đa số ý kiến Thường trực Ủy ban thống nhất chỉ quy định về “vốn điều lệ” để đảm bảo thống nhất với quy định của Luật Doanh nghiệp. Đồng thời thống nhất mức vốn điều lệ không thấp hơn 5 tỷ đồng và giữ quy định về thời gian 5 năm kinh nghiệm đối với người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp dịch vụ”, bà Thuỳ Anh cho hay.

Theo Chủ nhiệm Uỷ ban Về các vấn đề xã hội, đây là lĩnh vực kinh doanh có điều kiện, liên quan trực tiếp đến người lao động làm việc ở bên ngoài lãnh thổ Việt Nam nên các quy định chặt chẽ, đòi hỏi cao hơn bình thường là cần thiết để không chỉ góp phần tăng cường quản lý “đầu vào” mà còn duy trì các điều kiện hoạt động đối với doanh nghiệp, nâng cao việc bảo vệ người lao động.

Tuy nhiên, có ý kiến trong Uỷ ban đề nghị vẫn giữ điều kiện về thời gian kinh nghiệm đối với người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp dịch vụ như hiện hành là 3 năm và nghiên cứu có thể chuyển quy định về “vốn chủ sở hữu” thành điều kiện duy trì nhằm bảo đảm hoạt động của doanh nghiệp trong lĩnh vực này.

Nâng vốn chủ sở hữu để nắm “gáy” doanh nghiệp

Giải trình sau đó, Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH Đào Ngọc Dung nói, cơ quan chủ trì soạn thảo vẫn muốn dùng khái niệm “vốn chủ sở hữu”. Theo ông Dung, “vốn điều lệ” do doanh nghiệp tự khai nên “hôm nay khai báo nhưng ngày mai có khi không còn đồng nào”.

“Vốn chủ sở hữu là vốn duy trì thường xuyên của doanh nghiệp và chúng ta kiểm soát được. Đối với đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài, doanh nghiệp chịu trách nhiệm đến cùng. Vì vậy, khi xảy ra vấn đề gì thì Nhà nước có quyền yêu cầu doanh nghiệp sử dụng vốn này để đáp ứng yêu cầu hỗ trợ cho người lao động”, Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH nói.

Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển, quy định “vốn chủ sở hữu” không có vấn đề gì so với Luật Doanh nghiệp.

“Vốn chủ sở hữu thể hiện chủ sở hữu doanh nghiệp đó có vốn bao nhiêu. Đây là công cụ để chúng ta quản lý, nắm được cái căn cơ, cái gốc, nói cách khác là nắm được "gáy" của doanh nghiệp”, ông Hiển nói, “tất nhiên quy định là vốn điều lệ cũng không có vấn đề gì cả”.

Tuy nhiên từ thực tế, Phó Chủ tịch Quốc hội bày tỏ quan điểm đồng ý với Bộ trưởng Đào Ngọc Dung. “Vốn chủ sở hữu là vốn của các chủ sở hữu doanh nghiệp đó phải có để quản lý, chứ ông chẳng có vốn gì cả, toàn bắt bóng, dùng vốn của người khác thì cũng là vấn đề”, ông Hiển nhấn mạnh

Phó Chủ tịch Quốc hội thông tin thêm, Luật Kế toán còn quy định rất nhiều khái niệm như vốn trên sổ sách, vốn pháp định, vốn tự có, vốn điều lệ, vốn chủ sở hữu và mỗi khái niệm có giá trị quản lý khác nhau. “Quy định vốn chủ sở hữu chẳng mâu thuẫn gì với Luật Doanh nghiệp cả, nếu cần thiết thì thêm khái niệm vốn chủ sở hữu là gì”, ông Hiển nói và nêu rõ, dự luật này là để quản lý Nhà nước.

Dự kiến ban hành Nghị định “không đầu” để quản lý lao động vùng biên

Theo Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng, lao động ở khu vực biên giới tiếp giáp nước khác không phải là đối tượng được điều chỉnh bởi dự án luật này. Đây là đối tượng có rất nhiều đặc thù do điều kiện văn hoá, lịch sử. “Việc họ đi qua lại biên giới, sáng đi lao động bên Trung Quốc chẳng hạn, chiều tối về nhà ngủ là chuyện bình thường”, ông Tùng nói và đề nghị Chính phủ cần nghiên cứu có quy định riêng, có thể ban hành Nghị định, để quản lý đối tượng này.

Đáp lại sau đó, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, Bộ LĐTB&XH cùng Bộ Công an, Bộ Ngoại giao đã bàn rất nhiều lần về vấn đề này. Theo ông, lao động vùng biên hiện nay không chỉ ở biên giới phía Bắc, mà Lào, Campuchia, Thái Lan cũng rất nhiều…

“Việc qua lại diễn ra thường xuyên, có trường hợp sáng đi tối về, có khi đi vài tháng, vài năm. Về bản chất, đây là di cư lao động tự do (lao động biên giới chỉ là khái niệm quen dùng) nên không thể quy định trong luật này được”, Bộ trưởng Dung khẳng định và cho biết, Bộ đang bàn với Uỷ ban Về các vấn đề xã hội, Bộ Tư pháp, sau khi luật này thông qua, nếu được xin ban hành một Nghị định "không đầu" để quản lý.