Những ngôi nhà tôn tại thôn Vân Dương 2 nhanh chóng bị rỉ sét, hư hỏng do khói bụi 2 nhà máy thép phủ xuống. Ảnh: NP

Ông Thơ khẳng định: “TP cũng từng nghĩ đến việc di dời dân và để lại 2 nhà máy nhưng chưa giải quyết được việc tái định cư. Tuy nhiên, 2 nhà máy thép trước sau gì cũng phải dừng hoạt động. Qua xem xét thì thấy nhà máy cần có thời gian 6 tháng để xử lý hết các đơn hàng, nguyên vật liệu tồn kho cũng như thu xếp công ăn việc làm cho công nhân, sau đó sẽ chính thức dừng hoạt động”. 

Vấn đề này lại gây nhiều ý kiến thắc mắc từ phía người dân ở trong khu vực nhà máy bị ô nhiễm (Báo Thanh tra đã phản ánh).

Tuy nhiên, biện pháp trước mắt là cần sớm có biện pháp hỗ trợ cho người dân sản xuất để ổn định cuộc sống.

Trở lại thôn Vân Dương 2, chúng tôi nghe nhiều ý kiến than phiền của người dân: “Không biết 2 nhà máy thép đó sẽ hoạt động 6 tháng, hay còn tiếp đến bao giờ mới dừng hẳn...”.

Ông Phan Văn Thanh, Trưởng thôn Vân Dương 2 nhớ lại, vào thời điểm sau năm 2000, cả thôn chỉ có 178 hộ dân, gần 20 năm qua, con em các gia đình trong thôn lấy vợ, lấy chồng; rồi người địa phương khác tới sinh sống; đến nay toàn thôn đã có 436 hộ; trong đó có hơn 80% người dân đang sản xuất nông nghiệp.

Cần nhanh chóng hỗ trợ người dân cải tạo lại diện tích đất ruộng bỏ hoang để sản xuất ổn định cuộc sống. Ảnh: NP

Nguy hiểm nhất là nguồn nước ngầm đã ô nhiễm hoàn toàn, 100% giếng nước trong thôn không còn sử dụng được vì bốc mùi hôi thối, màu nước rỉ vàng. Rất may là mấy năm gần đây đã được lắp đặt hệ thống nước máy, nếu không tình hình nước sinh hoạt sẽ rất gay go...

Tôi hỏi ông Thanh: TP đã có chủ trương di dời 2 nhà máy thép đi nơi khác, không di dời các hộ dân thôn Vân Dương 2 nữa, nhưng nghe nói vẫn có một số hộ dân đòi bằng được phải di dời đi nơi khác...?

Ông Thanh khẳng định luôn: “Đúng là có một số ý kiến như vậy thật, chiếm khoảng 10% số hộ dân trong thôn”. 

Đây là một số hộ dân đã bán đất vườn, đất ruộng cho người từ nơi khác đến và họ mua đất, rồi dựng nhà trái phép. Khi phát hiện 20 trường hợp xây nhà trái phép, chính quyền xã, thôn đã xử lý nghiêm, yêu cầu tháo gỡ toàn bộ nhà mới.

Tâm lý đa phần người dân muốn ở lại vì duy trì một cộng đồng dân cư lâu đời, gắn bó với những phong tục, đình, miếu thờ mang giá trị văn hóa, tâm linh... nếu giải tỏa vào khu tái định cư mới, đời sống người dân sẽ rất khó khăn, vì trước hết họ chỉ có nghề nông. Với diện tích mỗi hộ chỉ khoảng 200m² đất ở và vườn như hiện nay, khi giải tỏa sẽ không thể đủ tiền làm nhà mới, chứ chưa nói đến chuyện nộp tiền đất tái định cư.

Ông Thanh cho hay, bà con trong thôn đề nghị TP đã có chủ trương cho người dân ở lại không di dời giải tỏa, trước hết cần triển khai chính sách cho người dân tách thửa đất đai cho con cái, tiến hành sửa chữa lại nhà cửa ổn định, vì đã nhiều năm nằm trong diện quy hoạch “treo”.

Đặc biệt, cần sớm có biện pháp hỗ trợ để cải tạo hơn 8 ha đất nông nghiệp đã quy hoạch, bỏ hoang hơn 2 năm qua; nhằm đưa vào sản xuất, ổn định đời sống trong thời gian tới.

Ngọc Phó