Nắng nóng kéo dài khiến nguy cơ cháy rừng trên địa bàn tỉnh Quảng Trị ở mức cao. Ảnh: Minh Tân

Liên tiếp các vụ cháy rừng

Quảng Trị hiện có trên 248.000ha rừng, trong đó rừng tự nhiên là gần 126,7ha. Diện tích rừng đủ tiêu chí tính tỷ lệ che phủ là: 232.307,80ha (rừng tự nhiên là 126.693,87ha, rừng trồng là 105.613,93 ha), trong đó: Rừng đặc dụng là 57.391,40ha; rừng phòng hộ là 64.970,02ha; rừng sản xuất là 125.827,67ha. Tỷ lệ che phủ rừng toàn tỉnh đạt 49,41%.

Đối với phần diện tích rừng trồng chủ yếu là rừng thông, tràm, cao su… có nguy cơ cháy rừng rất cao. Trong năm 2023, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị xuất hiện 32 điểm lửa. Nhờ làm tốt công tác phòng cháy, chữa cháy rừng (PCCCR) nên các lực lượng chức năng đã phát hiện sớm và kịp thời dập tắt đám cháy.

Năm 2023, Quảng Trị xảy ra 9 vụ cháy gây mất rừng với diện tích thiệt hại là gần 23,9ha. Ước giá trị thiệt hại về kinh tế là hơn 1 tỷ đồng. Tổng lực lượng huy động tham gia chữa cháy là hơn 1.900 lượt người.

Trong những tháng đầu năm 2024, trên địa bàn tỉnh Quảng Trị xảy ra đợt nắng nóng gay gắt với nhiệt độ cao phổ biến từ 38 độ C đến 40 độ C, có nơi trên 42 độ C. Những ngày cuối tháng 4 và đầu tháng 5 năm nay, toàn tỉnh đã xảy ra 8 điểm cháy rừng, trong đó có 5 vụ cháy làm thiệt hại hơn 26,1ha rừng trồng, thiệt hại gần 940 triệu đồng và 3 điểm cháy thực bì dưới tán rừng nhưng được dập tắt kịp thời, không gây thiệt hại.

Chỉ trong cuối tháng 4 và đầu tháng 5, Quảng Trị xảy ra 8 điểm cháy rừng. Ảnh: Minh Tân

Đơn cử, chỉ trong ngày 1/5, trên địa bàn huyện Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị xảy ra 2 vụ cháy rừng gây thiệt hại nghiêm trọng. Cụ thể, vào khoảng 0 giờ 30 phút cùng ngày, xảy ra cháy rừng tại tiểu khu 554A, xã Vĩnh Chấp, huyện Vĩnh Linh. Diện tích rừng bị cháy là 1,26ha gồm thông và tràm. Đến khoảng 8 giờ, 1 vụ cháy rừng khác xảy ra tại Tiểu khu 561 và 572, xã Vĩnh Hà, huyện Vĩnh Linh. Diện tích bị cháy 12,95ha rừng tràm, loại rừng sản xuất của 4 hộ gia đình. Ước tính giá trị thiệt hại gần 600 triệu đồng.

Tuy nhiên, nhiều vụ cháy đều chưa xác định được nguyên nhân và đối tượng gây ra cháy rừng. Theo các cơ quan chức năng, các vụ cháy đều có tốc độ lan tràn nhanh là do ảnh hưởng của hiện tượng EL NINO, nền nhiệt và số ngày nắng nóng cao hơn trung bình nhiều năm trong khi chỉ số khô hạn kéo dài.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Quảng Trị, điều kiện tự nhiên, xã hội của địa phương có nhiều bất lợi cho công tác bảo vệ rừng cũng như PCCCR. Cùng với đó, tình trạng biến đổi khí hậu đang diễn biến phức tạp, thời tiết cực đoan, nắng nóng bất thường, hạn hán… vì vậy, công tác PCCCR là vô cùng cấp thiết và cần phải được thực hiện thường xuyên, liên tục.

Trong khi đó, Quảng Trị là địa phương còn nhiều khó khăn, nguồn kinh phí hằng năm trong giai đoạn 2022 - 2024 không bố trí được để thực hiện các hạng mục, như: Lắp đặt biển báo hiệu cấp cháy rừng tự động, hệ thống phát hiện sớm cháy rừng cũng như các trang thiết bị khác. Điều đó dẫn đến chưa đáp ứng kịp thời trong công tác PCCCR.

“Vấn đáp” chủ rừng

Năm 2023, tỉnh Quảng Trị có Tờ trình số 127/TTr-UBND ngày 5/7/2023 gửi các Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, Bộ NN&PTNT đề nghị được bố trí vốn đầu tư cấp bách năm 2023 để thực hiện công tác PCCCR trên địa bàn tỉnh với tổng kinh phí 21,7 tỷ đồng. Tuy nhiên, tỉnh chưa được bố trí.

Bên cạnh đó, nhiều chủ rừng chưa thực hiện nghiêm túc các quy định về PCCCR, chưa phát huy hết vai trò trách nhiệm trong việc phát hiện sớm lửa rừng để tổ chức xử lý khi đám cháy mới phát sinh... do dó, công tác PCCCR vẫn đang còn gặp nhiều khó khăn.

Thế nên, việc triển khai công tác PCCCR vẫn còn gặp nhiều khó khăn khi thiếu trang thiết bị, nguồn lực, nhân lực. Để triển khai công tác PCCCR, các địa phương cũng như các chủ rừng đều phải căng mình khi mùa khô hạn diễn ra.

Mới đây, trong chuyến kiểm tra thực địa về công tác PCCCR trên địa bàn, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị Hà Sỹ Đồng đã yêu cầu các địa phương, cơ quan chức năng và chủ rừng tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra, giám sát PCCCR và xem đây là nhiệm vụ trọng tâm, quan trọng hàng đầu, nhất là vào cao điểm mùa khô, hạn hán.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị Hà Sỹ Đồng kiểm tra công tác PCCCR tại địa bàn huyện Vĩnh Linh. Ảnh: Minh Tân

Tại buổi kiểm tra, ông Hà Sỹ Đồng đã tiến hành kiểm tra, “vấn đáp” những nội dung về công tác PCCCR đối với các chủ rừng. Một số chủ rừng khá lúng túng khi được đặt câu hỏi về các phương án, kế hoạch PCCCR khi có sự cố xảy ra.

“Nhìn chung các đơn vị đã bám sát những chỉ đạo, phương án PCCCR đã được xây dựng. Tuy nhiên, các đơn vị phải thường xuyên chú trọng công tác PCCCR, duy trì ứng trực 24/24 giờ tại các vùng rừng có nguy cơ cháy cao, chủ động theo phương châm 4 tại chỗ, sẵn sàng lực lượng, phương tiện khi có cháy rừng xảy ra”, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị Hà Sỹ Đồng nhấn mạnh.

Ngày 14/5, UBND tỉnh Quảng Trị đã ban hành Công văn số 2198/UBND-KT về việc tiếp tục triển khai có hiệu quả các biện pháp PCCCR trên địa bàn. Trong đó, yêu cầu các địa phương, sở, ngành liên quan tiếp tục triển khai các biện pháp chủ động PCCCR, giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại do cháy rừng gây ra.

UBND tỉnh yêu cầu chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố chịu trách nhiệm về công tác PCCCR trên địa bàn, Sở NN&PTNT chịu trách nhiệm chủ động chỉ đạo công tác dự báo, cảnh báo, tổ chức PCCCR… Đồng thời, giao Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Quảng Trị Hà Sỹ Đồng trực tiếp chỉ đạo và xử lý các vấn đề liên quan đến PCCCR, nhất là các vấn đề phát sinh, đột xuất, bất ngờ.