Năm học 2021 - 2022, cả nước có gần 19 triệu HSSV tham gia BHYT. Ảnh minh họa

Nhiều trường hợp hưởng hàng trăm triệu đồng

Cũng như các nhóm đối tượng khác, HSSV tham gia BHYT được tạo điều kiện thuận lợi để khám, chữa bệnh. Đề cập về quyền lợi của HSSV khi đi khám chữa bệnh, ông Đào Việt Ánh, Phó Tổng giám đốc Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam cho biết, hiện nay, cả nước có hơn 10.000 cơ sở khám, chữa bệnh từ trung ương đến cơ sở thực hiện khám, chữa bệnh BHYT.

Đại đa số cơ sở giáo dục, giáo dục nghề nghiệp có phòng y tế, nhân viên y tế, giúp HSSV có thể khám, chữa bệnh thuận tiện nhất.

Đáng chú ý, các cơ sở khám, chữa bệnh BHYT cung cấp đa dạng dịch vụ kỹ thuật y tế để phục vụ bệnh nhân với tổng số 9.190 dịch vụ đủ điều kiện được thanh toán theo chế độ BHYT.

“Số tiền chi phí khám, chữa bệnh BHYT cho HSSV do Quỹ BHYT thanh toán trong những năm gần đây lên tới hàng nghìn tỷ đồng/năm, trong đó không ít người hưởng hàng trăm triệu đồng”, ông Ánh thông tin.

Không may mắc bệnh tim nhưng nhờ tham gia BHYT mà em Phan Tiến Phát, mã thẻ HS40101215305xx, trú tại phường Phương Liên, quận Đống Đa (Hà Nội) đã được điều trị và chăm sóc tốt. Theo phản ánh của gia đình, vì con mắc bệnh tim nên thường xuyên đi khám chữa bệnh, cá biệt có lần điều trị được Quỹ BHYT thanh toán hơn 522 triệu đồng...

Tương tự em Nguyễn Phương Anh, mã thẻ SV40136201475xx, trường Đại học Sư phạm Nghệ thuật trung ương cũng được Quỹ BHYT thanh toán hơn 563 triệu đồng cho quá trình điều trị bệnh liên quan đến tim mạch, phổi.

Tại tỉnh Hậu Giang, thống kê của BHXH tỉnh cho biết, năm 2021 và 7 tháng đầu năm 2022, có 82.624 lượt khám chữa bệnh BHYT trong và ngoài tỉnh của HSSV. Theo đó, cơ quan BHXH đã thanh toán chi phí khám chữa bệnh cho nhiều HSSV điều trị tại các bệnh viện có những ca bệnh chi phí rất cao, góp phần giảm bớt khó khăn cho nhiều phụ huynh HSSV.

Ví như em Trương Thị Ngọc Hân, học sinh trường THPT Chiêm Thành Tấn (chi phí 312,34 triệu đồng); Nguyễn Thị Kim Loan, học sinh trường THPT Nguyễn Minh Quang (chi phí 306,4 triệu đồng); Em Huỳnh Thiện Bình, học sinh trường THCS Nguyễn Văn Quy (chi phí 209,7 triệu đồng);...

Những ưu việt mà BHYT mang lại đối với công tác khám chữa bệnh cho HSSV là rất lớn nhưng theo thống kê của BHXH Việt Nam, hiện cả nước vẫn còn khoảng 4% học sinh, sinh viên chưa tham gia BHYT, tập trung ở nhóm sinh viên các trường đại học và học sinh các trường cao đẳng, trung cấp, đào tạo nghề...

Con số này tương ứng với khoảng 800.000 - 900.000 người chưa tham gia BHYT.

Nhiều gia đình vẫn còn xem nhẹ

Việc một bộ phận HSSV chưa có thẻ BHYT làm điểm tựa an sinh do nhiều nguyên nhân. Với sinh viên, có những người chủ quan vì đang ở tuổi trẻ, sức khỏe tốt, ít bị ốm đau, nên chưa tham gia. Về phía phụ huynh, nhiều trường hợp cho con đi học xa nhà, nên không nắm rõ con họ có tham gia BHYT hay không.

HSSV là đối tượng bắt buộc tham gia BHYT

Chị Nguyễn Thị Hiên, đến từ tỉnh Thái Bình, đang chăm sóc con trai bị tai nạn giao thông gây chấn thương tại Bệnh viện Đại học Y Hà Nội chia sẻ: “Con tôi là sinh viên Trường Đại học Kinh tế quốc dân, sống và học xa nhà từ năm 2019 đến nay. Vì con đã lớn, nên tôi tin tưởng để con tự đóng các khoản tiền trong quá trình học tập. Năm học vừa qua, con tôi không đóng tiền tham gia BHYT mà gia đình không hay biết. Do không có BHYT, gia đình tôi sẽ phải trả 100% tiền viện phí cho con, dự kiến khoảng hơn 100 triệu đồng. Số tiền này quá lớn đối với gia đình thuần nông như chúng tôi”.

Với nhóm học sinh, do tuổi còn nhỏ, việc tham gia BHYT chủ yếu do phụ huynh quyết định. Thế nhưng, một số người dân chưa hiểu rõ tính ưu việt của chính sách hoặc do điều kiện khó khăn nên chưa mua BHYT cho con, cháu...

Dưới góc độ thực hiện chính sách, Phó Giám đốc BHXH thành phố Hà Nội Vũ Đức Thuật phân tích, Luật BHYT đã quy định rõ, HSSV là đối tượng bắt buộc tham gia BHYT, nhưng lại chưa có chế tài xử phạt những trường hợp không tham gia. Đây là nguyên nhân chủ yếu khiến một số đơn vị, nhà trường, địa phương chưa thực sự ráo riết triển khai, chưa có điều kiện ràng buộc HSSV tham gia BHYT.

Đồng quan điểm, đề cập đến công tác phát triển BHYT trong HSSV, ông Đường Minh Tuấn - Giám đốc BHXH tỉnh Lào Cai cho biết, tỉ lệ HSSV chưa tham gia BHYT toàn tỉnh là 4,73%. Cũng theo ông Tuấn mặc dù tham gia BHYT HSSV được Nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng, tuy nhiên năm học 2021-2022 toàn tỉnh còn 10.654 em chưa tham gia BHYT…

“Nguyên nhân do nhiều phụ huynh học sinh vẫn coi nhẹ việc tham gia BHYT cho con em mình, trông chờ vào hỗ trợ của nhà nước hoặc khi ốm đau mới đi mua thẻ BHYT”, ông Tuấn nói thêm.

Đề xuất nâng mức hỗ trợ đóng BHYT cho HSSV lên 50%

Để BHYT bao phủ 100% dân số là HSSV, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh cho biết, ngành BHXH cùng các bộ, ngành chức năng tiếp tục nghiên cứu đề xuất sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT heo hướng linh hoạt, chặt chẽ hơn. Cùng với đó là đề xuất nâng mức hỗ trợ đóng BHYT từ ngân sách nhà nước cho HSSV từ 30% lên 50%.

Trước mắt, ngành BHXH phối hợp với ngành Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn triển khai công tác BHYT HSSV, giao chỉ tiêu cho từng cơ sở giáo dục. Kết quả triển khai chính sách là tiêu chí đánh giá thi đua, khen thưởng của các nhà trường.

Ngoài ra, việc nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh BHYT cũng được các bên cùng quan tâm, qua đó tăng tính hấp dẫn của chính sách để phụ huynh, HSSV thấy rõ tính ưu việt mà chủ động tham gia; để tất cả mọi người đều có cơ hội tiếp cận, thụ hưởng chính sách an sinh xã hội thiết thực, hữu ích.

Ngoài việc được bảo đảm quyền lợi khám, chữa bệnh, HSSV là đối tượng được ngân sách Nhà nước hỗ trợ 30% kinh phí mua thẻ BHYT. Riêng HSSV thuộc diện thụ hưởng chính sách người có công, bảo trợ xã hội, đồng bào DTTS... được cấp thẻ BHYT miễn phí.

Ngoài ra, một số địa phương còn có thêm chính sách đặc thù hỗ trợ thêm cho HSSV khi tham gia BHYT. 

Nhờ tính ưu việt, nhân văn, chia sẻ, tỷ lệ HSSV tham gia BHYT không ngừng gia tăng. Nếu như năm học 2016-2017, cả nước có 15,9 triệu HSSV tham gia, đạt tỷ lệ bao phủ 92,5%, thì đến năm học 2021 - 2022, cả nước có gần 19 triệu HSSV tham gia BHYT, đạt tỷ lệ bao phủ khoảng 96%.