Hàng trăm hộ dân định cư từ 50 đến 100 năm nay tại kè Nhơn Lý, nhưng chưa được cấp sổ đỏ. Ảnh: Thanh Hòa

Nhà có trước, kè biển có sau

Xã Nhơn Lý nằm về phía Đông Bắc của TP Quy Nhơn (nằm trong Khu kinh tế Nhơn Hội), cách trung tâm thành phố khoảng 22km. Diện tích tự nhiên của Nhơn Lý là 1.495,06ha, bao gồm 4 thôn: Lý Chánh, Lý Hòa, Lý Hưng và Lý Lương. Dân số toàn xã là 8.346 người/2.241 hộ dân. 

Những người lớn tuổi sống lâu năm ở đây cho biết, hàng trăm năm nay, người dân Nhơn Lý sinh sống bên bờ biển rất thuận tiện cho việc đánh bắt xa bờ, cất giữ ngư cụ hành nghề. Nhiều thế hệ gia đình đã sinh sống trên mảnh đất này hơn 100 năm và hàng trăm hộ khác sống trên 50 năm.

Từ năm 2015, kè Nhơn Lý bắt đầu được xây dựng để ngăn chặn triều cường, chống xâm thực, bảo vệ tính mạng, tài sản người dân. Bờ kè này được xây dựng qua từng giai đoạn, nhiều năm liên tục. 

Theo nội dung Quyết định số 3017 ngày 27/8/2019 của UBND tỉnh Bình Định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường dự án kè Nhơn Lý của Ban Quản lý dự án nông nghiệp và phát triển nông thôn Bình Định, gồm 2 hạng mục. Tổng chiều dài toàn tuyến kè là 1.175,3m, đi qua 4 thôn: Lý Chánh, Lý Hòa, Lý Hưng và Lý Lương. Giá trị dự toán công trình là trên 35,5 tỷ đồng.

Nhiều người dân cho biết, gần như các hộ có nhà sống kề bờ kè đều chưa được cấp sổ đỏ. Những năm trước, người dân xã Nhơn Lý không quan tâm nhiều đến việc này. Giờ đây, đời sống tăng lên, cùng với muốn có thêm nguồn vốn để phát triển kinh tế du lịch của từng hộ gia đình sống gần biển, cho nên mọi người có nhu cầu xin cấp sổ đỏ. 

Tuy nhiên, sau thời gian dài kê khai thủ tục nguồn gốc đất, đến nay, người dân vẫn chưa nhận được kết quả, và cũng không rõ đất nhà ở có được cấp sổ đỏ hay không?

Ông Nguyễn Văn Tuấn, ở thôn Lý Hưng, bức xúc nói: Gia đình tôi sống ở đây đã hơn 50 năm nay, nhưng chưa được cấp sổ đỏ. Khoảng 100m2 diện tích đất ở, nay chưa được cấp giấy đang gây khó khăn cho cuộc sống của gia đình. Bởi, gia đình tôi đang hành nghề đánh bắt hải sản trên biển bằng cách chong đèn, chỉ mong sao có sổ đỏ để vay vốn chuyển đổi nghề nghiệp phù hợp, từ đó làm giàu chính đáng trên vùng đất mình sinh sống.

Kè Nhơn Lý được xây dựng để ngăn chặn triều cường, chống xâm thực, bảo vệ tính mạng, tài sản cho người dân. Ảnh: Thanh Hòa

Đến bao giờ mới cấp sổ?

Đi sâu tìm hiểu được biết, những hộ dân có nhà sinh sống gần kè không được cấp sổ đỏ, vì lý do Nhà nước quy định phải tuân thủ đảm bảo hành lang bảo vệ công trình theo quy định Luật Đê điều số 79/2006/QH11.

Ông Nguyễn Đức Dũng, một hộ dân xã Nhơn Lý thổ lộ: Trước khi xây dựng kè biển chắn sóng, gia đình tôi đã định cư ở đây gần 60 năm. Năm ngoái, theo thông báo của UBND xã, gia đình có làm hồ sơ xin cấp sổ đỏ, nhưng chờ hoài vẫn không thấy kết quả. Không biết phải đợi đến bao giờ.

Trao đổi với cộng tác viên Báo Thanh tra, ông Nguyễn Tấn Dũng, Chủ tịch UBND xã Nhơn Lý cho biết: Việc không cấp sổ đỏ đối với các hộ dân sinh sống gần bờ kè Nhơn Lý, đang là trăn trở của chính quyền địa phương. Trong năm 2019, UBND xã đã nhiều lần làm việc với Phòng Quản lý đô thị TP Quy Nhơn để tìm hướng giải quyết nguyện vọng chính đáng cho bà con, song vẫn còn nhiều vướng mắc từ quy định của pháp luật.

Ông Nguyễn Tấn Dũng còn chỉ ra rằng, người dân xã Nhơn Lý sinh sống từ 50 đến 100 năm, có nhà ở ổn định trước khi xây kè Nhơn Lý, nên không thể áp dụng Luật Đê điều số 79/2006/QH11 mà không cấp sổ đỏ. Nếu áp dụng theo Luật Đê điều số 79/2006/QH11, thì toàn xã sẽ có hơn 400 hộ dân không được cấp sổ đỏ. Như vậy sẽ gây bức xúc trong dư luận, từ đó dễ đến phát sinh khiếu kiện trong nhân dân. UBND xã đã đề xuất với các ngành chức năng, chủ trương mở đường từ bờ kè đi vào khu dân cư là 10m, vì nếu vận dụng theo phương án này, thì chỉ có chừng 30 hộ dân nằm trong diện bị ảnh hưởng, sẽ không đủ điều kiện được cấp sổ đỏ.

Thiết nghĩ, trước hàng trăm hộ dân xã Nhơn Lý đau đáu chờ được cấp sổ đỏ để có cơ hội thay đổi cuộc sống mới, mong rằng các cấp chính quyền, chức năng của Bình Định sớm có phương án giải quyết để người dân Nhơn Lý an tâm sinh sống, đầu tư phát triển làm giàu cho gia đình và cho quê hương.

Thanh Hòa