Nguyễn Hữu Thạnh bị bắt giam ngày 2-6-2009.

Cty Nông dược Điện Bàn được thành lập vào tháng 11/1992, với ngành nghề kinh doanh hàng tư liệu sản xuất, ký gửi hàng hóa, gia công, đóng gói phân bón thuốc trừ sâu; vốn pháp định là 200 triệu đồng, trong đó ông Nguyễn Hữu Thạnh góp 100 triệu đồng và giữ chức vị Giám đốc; nửa còn lại do ông Trần Công Anh đóng góp và giữ chức Chủ tịch HĐQT kiêm Phó Giám đốc Cty. Đến tháng 11/1999, Cty tăng vốn pháp định lên gần 3,5 tỷ đồng và sang năm 2000, Cty mở Chi nhánh phía Nam tại Khu công nghiệp Lê Minh Xuân (Bình Chánh, TP. Hồ Chí Minh), do Nguyễn Hữu Hạnh (em ruột ông Thạnh) làm Giám đốc và Chi nhánh phía Bắc đặt tại Hà Đông (Hà Nội), do Nguyễn Hữu Tín (cũng là em ruột ông Thạnh) làm Giám đốc; ngoài ra còn có Văn phòng đại diện tại Đắk Lắk, nhằm giới thiệu, quảng bá sản phẩm của Cty đến người tiêu dùng trong cả nước. 

Từ đầu năm 2001 đến hết năm 2008, lợi dụng việc các đại lý và khách hàng thực hiện nộp thuế theo hình thức khoán, khi mua hàng không cần lấy hóa đơn để trừ thuế GTGT đầu vào, nên lãnh đạo Cty chỉ đạo cho kế toán và nhân viên bán hàng khi xuất bán hàng hóa thì sử dụng 2 loại hóa đơn, gồm hóa đơn GTGT và phiếu xuất kho do Cty tự in và phát hành. Hàng tháng, khi lập tờ khai nộp thuế tại Cục Thuế Quảng Nam, bộ phận kế toán xác lập doanh thu nộp thuế trên cơ sở giá trị hàng bán của hóa đơn GTGT, còn doanh thu bán bằng phiếu xuất kho tự in thì không kê khai nộp thuế. Đến cuối mỗi năm, kế toán trưởng Cty là Lê Cao Lưu lập 2 bản báo cáo quyết toán, gồm báo cáo tài chính và quyết toán nội bộ, để “qua mặt” cơ quan chức năng và ăn chia trong nội bộ. 

Với thủ đoạn này, chỉ trong thời gian ngắn nêu trên, Cty đã giấu doanh thu hơn 116 tỷ đồng. Cụ thể: Từ năm 2001-2008, Cty xuất bán hàng từ Bình Thuận trở ra với 3.166 phiếu xuất kho tự in, có giá trị là 53,2 tỷ đồng. Cùng thời gian trên, tại Chi nhánh TP. Hồ Chí Minh đã xuất bán hàng hóa gồm 995 phiếu xuất kho của Cty, doanh số là 63,3 tỷ đồng, nhưng kế toán Chi nhánh là Huỳnh Ngọc Linh cũng dùng những thủ đoạn kê khai trốn thuế tương tự để trốn thuế. Ngoài ra, Cty còn giấu 2 khoản doanh thu bán vỏ thùng phuy và thuốc trừ cỏ các loại dưới hình thức ký gửi, không lập phiếu xuất kho, không xuất hóa đơn…, với số tiền hơn 6,1 tỷ đồng rồi trốn thuế. Cục Thuế Quảng Nam đã giám định và xác định Cty trốn thuế hơn 31 tỷ đồng, bao gồm thuế GTGT là 5,8 tỷ đồng; thuế thu nhập doanh nghiệp hơn 25,2 tỷ đồng. 

Đáng nói là, hàng năm hoặc đột xuất, ngành Thuế thường tiến hành thanh tra, kiểm tra báo cáo quyết toán tài chính ở Cty, nhưng không hề phát hiện việc “ỉm” doanh thu hàng trăm tỷ đồng, mà đợi đến khi ông Anh tố cáo do không rút được vốn, thì Cơ quan Công an mới vào cuộc và làm sáng tỏ vụ việc. Sau nhiều lần gia hạn và điều tra bổ sung, Cơ quan cảnh sát điều tra - Công an tỉnh Quảng Nam đã lần lượt khởi tố 5 bị can, gồm: Giám đốc Nguyễn Hữu Thạnh, Phó Giám đốc Trần Công Anh, Kế toán trưởng Lê Cao Lưu, Phó Giám đốc Chi nhánh phía Nam Nguyễn Thị Xuân Mai và Huỳnh Ngọc Linh - Kế toán trưởng Chi nhánh phía Nam. Hồ sơ vụ án vừa được chuyển sang Viện KSND tỉnh đề nghị truy tố các bị can trên với tội danh “Trốn thuế”, theo khoản 3 Điều 161 Bộ Luật Hình sự.

Cơ quan điều tra còn làm rõ hành vi chiếm đoạt tài sản của Nguyễn Hữu Thạnh. Cụ thể, ông Anh là người đã góp 50% vốn pháp định của Cty ngay từ ban đầu, do quá trình làm ăn hai bên nảy sinh mâu thuẫn và đến năm 2006, ông Anh bị bệnh phải chạy chữa nhiều nơi nên xin được rút vốn ra khỏi Cty. Ông Thạnh không những không đồng ý cho rút vốn và lãi, mà còn lợi dụng trong thời gian ông Anh nghỉ bệnh, liền cho thu dọn phòng làm việc của ông Anh; đồng thời đơn phương ra thông báo ông Anh chiếm đoạt tiền Cty, nên không công nhận là thành viên của Cty nữa. Vào cuối năm 2008, ông Anh đến làm việc tại phòng của mình tại Cty, liền bị ông Thạnh “lệnh” cho bảo vệ trục xuất ông Anh ra khỏi Cty.

Tiếp đó, ông Anh khởi kiện ông Thạnh ra Tòa, nhờ phán quyết về nguồn vốn và tài sản chung. Tại phiên Tòa phúc thẩm ngày 3/12/2008, TAND Tối cao tại Đà Nẵng đã tuyên công nhận ông Anh là thành viên sáng lập Cty Nông dược Điện Bàn, có đóng góp 50% vốn… Để trốn tránh việc thi hành án phân chia tài sản thuộc sở hữu ông Anh, ông Thạnh dùng nhiều thủ đoạn sang nhượng, chuyển dịch nhiều tài sản có giá trị lớn cho các Cty thân cận, cho những người thân trong gia đình… Điển hình, là việc bán 23 xe ô tô tải cho Cty Xuất nhập khẩu Quốc tế SaRa, do Nguyễn Thị Xuân Lan (em ruột ông Thạnh) làm Giám đốc, với số tiền hơn 4,5 tỷ đồng. Ngoài ra, 2 chi nhánh ở Phía Nam và phía Bắc chuyển 15 tỷ đồng về trả cho Cty, cũng được ông Thạnh chỉ đạo chuyển về tài khoản cá nhân của bà Xuân Lan và của ông Thạnh. Trong các năm 2007-2008, ông Thạnh cho rút hơn 9 tỷ đồng của Cty rồi chuyển cho Cty TNHH Sinh học mới Đông Dương, do ông Nguyễn Hữu Nghĩa (em ruột ông Thạnh) làm Giám đốc để xây dựng nhà xưởng và mua phương tiện hoạt động. Động trời hơn là, toàn bộ tài sản của Chi nhánh phía Nam của Cty trị giá hơn 42 tỷ đồng, cũng được chuyển sở hữu cho ông Nguyễn Hữu Trai, Giám đốc Cty Cổ phần Tập đoàn Điện Bàn (bố của ông Thạnh) “tuỳ nghi” sử dụng…

Những hành vi của Nguyễn Hữu Thạnh bộc lộ ý đồ chiếm đoạt hàng trăm tỷ đồng tài sản chung một cách trắng trợn, đã đưa đẩy ông Anh vào con đường “trắng tay”, rất cần được các cơ quan bảo vệ pháp luật ở Quảng Nam và T.Ư sớm xem xét, khởi tố bổ sung với tội danh trên, để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

 Nguyên Phê