Kiến nghị xử lý gần 3.000 tỷ đồng

Thất thu tiền và tài sản của Nhà nước

Thông báo kết luận việc thanh tra về quản lý đầu tư xây dựng một số dự án phát triển nhà ở, khu đô thị và quản lý, sử dụng quỹ đất, quỹ nhà để lại từ các dự án đầu tư phát triển khu nhà ở, khu đô thị theo Quyết định số 123/2001/QĐ-UB ngày 6/12/2001 của UBND TP Hà Nội, giai đoạn từ năm 2002 - 2014 do Phó Tổng Thanh tra Nguyễn Văn Thanh ký thông báo hôm 22/11 cho thấy nhiều chuyện… động trời.

Sở Tài chính Hà Nội là đơn vị không có chức năng thu, quản lý nguồn thu ngân sách, nhưng đã thực hiện việc thu, quản lý và sử dụng các khoản thu với số tiền 2.955.358,53 triệu đồng, gồm: Tiền sử dụng đất, tiền chênh lệch giữa giá bán nhà và giá thành xây dựng, khoản thu từ bán nhà chung cư của các dự án khu nhà ở, khu đô thị bàn giao cho TP... Đáng nói hơn, UBND TP Hà Nội đã cho phép sử dụng nguồn thu này (từ tài khoản tạm giữ của Sở Tài chính) để chi gồm các nội dung như: Chi hoàn trả vốn điều lệ Quỹ Đầu tư phát triển TP số tiền 400 tỷ đồng; chi hoàn trả vốn điều lệ Quỹ Phát triển đất TP số tiền 215 tỷ đồng; chi hoàn trả kinh phí bảo trì 2%, số tiền 44,9 tỷ đồng... Việc làm này, theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, là thực hiện không đúng chức năng, không đúng quy định về quản lý ngân sách; vi phạm Luật Ngân sách.

Hay như, việc quản lý quỹ nhà thuộc sở hữu Nhà nước cho thuê tại Công ty TNHH MTV Quản lý kinh doanh và phát triển nhà Hà Nội đã để xảy ra nhiều sai phạm, có dấu hiệu buông lỏng quản lý, gây thất thoát ngân sách Nhà nước.

Chưa hết, việc thu hồi và giao đất của nhiều dự án phải điều chỉnh nhiều lần, công tác giải phóng mặt bằng chậm, kéo dài, dẫn đến việc tính tiền sử dụng đất gặp khó khăn, chậm trễ.

Trong khi đó, việc thực hiện các nghĩa vụ về nộp quỹ nhà ở, quỹ đất ở cho Nhà nước theo Quyết định số 123/2001/QĐ-UB cũng bị điều chỉnh theo xu hướng miễn giảm nghĩa vụ phải nộp, gây thất thu tiền và tài sản của Nhà nước.

Ngoài ra, UBND TP đã có quyết định giao cho Công ty Cổ phần Hữu Nghị Fortika, diện tích 5.048m² đất tại lô CN1 thuộc khu phố mới Trung Yên để triển khai thực hiện dự án sản xuất công nghiệp lắp ráp điện tử không độc hại từ năm 2004. Đến thời điểm thanh tra (sau hơn 11 năm) chưa triển khai thực hiện là vi phạm Luật Đất đai, gây lãng phí nguồn lực về đất đai của Nhà nước.

Đối với dự án TP Giao lưu do Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng Quốc tế Vigeba làm chủ đầu tư, Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ phần diện tích đất thuê gồm các lô đất có ký hiệu: CC; HH; THPT; THCS; NT; P với tổng diện tích khoảng 170.759m², TP và chủ đầu tư chưa ký hợp đồng thuê đất và chủ đầu tư chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính, vi phạm Luật Đất đai. Điều chỉnh quy hoạch từ phần quy hoạch đất cách ly, đất cây xanh đã cho cống hóa, xây dựng nhà thấp tầng để bán.

Bên cạnh đó, theo Thanh tra Chính phủ, chủ đầu tư đã thực hiện đầu tư xây dựng và bán nhà khi chưa có quyết định giao đất, chuyển đổi mục đích sử dụng đất (từ tháng 6/2007 đến tháng 6/2010) của dự án khu nhà ở và công trình công cộng tại Cổ Nhuế 2 do Công ty TNHH MTV Kinh doanh nhà Hà Nội (Handi Resco) làm chủ đầu tư, vi phạm các quy định của pháp luật về đất đai và Luật Xây dựng.

 Tính tiền sử dụng hàng chục ha đất

Qua thanh tra, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị và được Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình đồng ý chỉ đạo TP Hà Nội tính tiền sử dụng đất đối với diện tích 3.249,4m² đất ở; ký hợp đồng thuê đất và xác định các nghĩa vụ tài chính về thuê đất đối với diện tích 2.452m² bãi đỗ xe, nhà trẻ mẫu giáo của dự án khu nhà ở và công trình công cộng tại Cổ Nhuế 2 do Handi Resco làm chủ đầu tư, đã bàn giao mốc giới trên thực địa tại biên bản ngày 18/1/2011.

Đối với dự án TP Giao lưu do Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng Quốc tế Vigeba làm chủ đầu tư, yêu cầu kiểm tra, rà soát lại việc điều chỉnh quy hoạch cục bộ sai quy định để xử lý nghiêm túc; đồng thời xác định tiền sử dụng đất của dự án theo đúng quy định, thu về ngân sách Nhà nước; tiến hành các thủ tục ký hợp đồng thuê đất và tính tiền sử dụng đất đối với phần diện tích đất thuê, gồm các lô đất có ký hiệu: CC, HH, THPT, THCS, NT, P với tổng diện tích khoảng 170.759m² đất.

Kiểm tra, rà soát số liệu thống kê nghĩa vụ về thực hiện nộp 20% quỹ đất ở (hoặc 30% quỹ nhà) của các chủ đầu tư, do báo cáo của UBND TP Hà Nội không đầy đủ, số liệu không chính xác để bổ sung vào quỹ nhà đất của TP sử dụng vào mục đích đấu giá, quỹ nhà đất phục vụ tạo nguồn vốn đầu tư hạ tầng, tái định cư.

Kiểm tra, rà soát việc quản lý quỹ nhà thuộc sở hữu Nhà nước cho thuê, quỹ nhà tầng 1 (các chung cư) do Công ty TNHH MTV Quản lý kinh doanh và phát triển nhà Hà Nội quản lý; chấn chỉnh và lập lại trật tự việc quản lý của công ty nhằm hạn chế vi phạm quy định quản lý quỹ nhà này.

Thanh tra Chính phủ cũng đã được lãnh đạo Chính phủ yêu cầu lãnh đạo TP Hà Nội chỉ đạo các cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan thực hiện các công việc cụ thể sau đây:

Công ty TNHH MTV Quản lý kinh doanh và phát triển nhà Hà Nội kịp thời có kế hoạch đề xuất UBND TP đưa các nhà chung cư vào sử dụng, tránh gây lãng phí, đặc biệt là 2 tòa nhà đã nêu ở phần chi tiết với diện tích 11.115m² sàn xây dựng đã để hoang từ năm 2005; đồng thời tiến hành đấu giá, ký đầy đủ các hợp đồng cho thuê đối với diện tích nhà dịch vụ thương mại và thu đúng, thu đủ tiền nộp ngân sách theo quy định.

Kiểm tra, xem xét và thu hồi đối với diện tích 5.048m² đất tại lô CN1 thuộc khu phố mới Trung Yên, đã giao cho Công ty Cổ phần Hữu Nghị Fortika từ năm 2004, nhưng chưa sử dụng, đưa vào quỹ đất chung của TP sử dụng vào mục đích tạo nguồn vốn đầu tư hạ tầng.

Sở Tài chính thực hiện xử lý số tiền 2.955.358,53 triệu đồng theo đúng quy định của Luật Ngân sách.