(Thanh tra) - Ngày 16/10/1948, Ban Thường vụ Trung ương Đảng (khóa I) đã ban hành Quyết Nghị số 29-NQ/TW, thành lập Ban Kiểm tra Trung ương, chính thức khai sinh cơ quan kiểm tra chuyên trách đầu tiên của Đảng.
Ngành Kiểm tra Đảng ra đời trong bối cảnh lịch sử đầy thử thách, đã không ngừng rèn luyện và phát triển, đóng vai trò then chốt trong việc duy trì kỷ luật, củng cố sự trong sạch, vững mạnh của Đảng, góp phần to lớn vào thắng lợi chung của cách mạng Việt Nam. Việc phát huy truyền thống “Tuyệt đối trung thành với Đảng, tận tụy với nhiệm vụ, trung thực, liêm khiết, đoàn kết, kỷ luật” chính là kim chỉ nam giúp cán bộ kiểm tra vượt qua mọi khó khăn, thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị được giao trong giai đoạn mới.
Ngay từ những ngày đầu thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam vào ngày 3/2/1930, dưới sự chủ trì của đồng chí Nguyễn Ái Quốc tại Quảng Châu (Trung Quốc), công tác tổ chức và xây dựng Đảng đã được đặt ở vị trí hàng đầu.
Cùng với sự ra đời của Đảng, các ban Xây dựng Đảng và Văn phòng Trung ương Đảng cũng được hình thành để phục vụ hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng. Trong bối cảnh ấy, công tác kiểm tra, giám sát luôn được Trung ương và Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm, theo dõi và trực tiếp chỉ đạo.
Tuy nhiên, trong giai đoạn từ năm 1930 đến năm 1948, Đảng ta vẫn chưa thành lập bộ máy kiểm tra chuyên trách. Nhiệm vụ kiểm tra chủ yếu do các cấp ủy và các tổ chức Đảng đảm nhiệm.
Sau gần hai thập kỷ hoạt động cách mạng, đặc biệt sau những thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám, Đảng Cộng sản Việt Nam đã lớn mạnh không ngừng. Quy mô tổ chức và hoạt động của Đảng ngày càng mở rộng, đặt ra yêu cầu cấp thiết về mặt nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng, đòi hỏi phải có một cơ quan chuyên trách để thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát một cách hệ thống và sâu sát hơn.
Chính vì lẽ đó, vào ngày 16/10/1948, Ban Thường vụ Trung ương Đảng (khóa I) đã ban hành Quyết Nghị số 29-NQ/TW thành lập Ban Kiểm tra Trung ương. Đây chính là cơ quan kiểm tra chuyên trách đầu tiên của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Kể từ dấu mốc quan trọng này, Ban Kiểm tra của cấp ủy (nay là Ủy ban Kiểm tra) được thành lập từ trung ương đến cơ sở, tạo thành một hệ thống vững chắc phục vụ đắc lực cho công tác xây dựng Đảng.
Sự ra đời của ngành Kiểm tra Đảng vào năm 1948 đã khẳng định một lần nữa tầm quan trọng hàng đầu của công tác xây dựng Đảng trong sự nghiệp cách mạng vĩ đại của dân tộc. Cùng với các ban Xây dựng Đảng khác như ngành Tổ chức (14/10), Dân vận (15/10) và Văn phòng cấp ủy (18/10), ngành Kiểm tra đã tạo nên một khối vận động thống nhất, không thể tách rời, gắn liền với quá trình lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng đối với cách mạng Việt Nam.
Ngành Kiểm tra Đảng, trải qua 77 năm xây dựng và phát triển, đã đúc kết nên một truyền thống quý báu, được thể hiện rõ nét qua tuyên ngôn: “Tuyệt đối trung thành với Đảng, tận tụy với nhiệm vụ, trung thực, liêm khiết, đoàn kết, kỷ luật là truyền thống tốt đẹp của cơ quan kiểm tra và cán bộ kiểm tra các cấp”. Đây không chỉ là khẩu hiệu mà là sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá trình hoạt động của đội ngũ cán bộ kiểm tra.
Thực tiễn lịch sử đã chứng minh, đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra của Đảng đã phải đối mặt và vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, từ thời kỳ chiến tranh giải phóng đất nước cho đến công cuộc xây dựng và đổi mới.
Ngay cả trong những thời điểm cam go, quyết liệt nhất, những người làm công tác kiểm tra vẫn luôn kiên định lập trường, quan điểm của Đảng, thể hiện sự tuyệt đối trung thành với Đảng và tin tưởng vào sự lãnh đạo và chấp hành nghiêm chỉnh đường lối, chính sách, nghị quyết, chỉ thị của Đảng; có ý thức tổ chức kỷ luật và lối sống liêm khiết, trong sạch, lành mạnh; luôn hết lòng hết sức chịu đựng gian khổ, khắc phục khó khăn, nỗ lực phấn đấu thực hiện nhiệm vụ. Nhờ những phẩm chất đó, công tác kiểm tra đã góp phần tích cực vào những thành quả của công cuộc đổi mới đất nước và những thắng lợi vẻ vang của cách mạng Việt Nam.
Trong bối cảnh hiện nay, khi công tác xây dựng Đảng đang được đẩy mạnh nhằm xây dựng Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh, vai trò của ngành Kiểm tra Đảng càng trở nên quan trọng và nặng nề hơn. Ngành Kiểm tra không chỉ thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo chức năng, mà còn là một cơ quan tham mưu giúp cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện các mặt công tác.
Một trong những nhiệm vụ trọng tâm và cấp bách nhất của ngành Kiểm tra Đảng chính là kiên quyết đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên.
Thông qua hoạt động kiểm tra, giám sát, ngành Kiểm tra góp phần thiết yếu vào việc giữ vững kỷ cương, kỷ luật, bảo đảm sự đoàn kết thống nhất trong nội bộ Đảng. Sức mạnh tổng hợp từ công tác xây dựng Đảng sẽ là nền tảng vững chắc để thực hiện thắng lợi mục tiêu cao cả: “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
