Anh Nhung với Thư viện về Bác kính yêu

Quê anh là một xã vùng sâu của huyện Kế Sách từ lâu có truyền thống cách  mạng. Một lần vào đầu tháng 9 năm 1969 khi 11 tuổi anh về nhà ngoại, đêm đó đã khuya mọi người ngủ riêng anh vẫn thao thức. Tình cờ nhìn sang giường ngoại, anh thấy bà mở rương tay nâng niu một vật gì đó. Tò mò lại gần, anh thấy ngoại cầm tấm ảnh áp chặt vào ngực, anh hỏi “hình ai đó” thì ngoại nhìn anh nói khẽ trong dòng nước mắt “Bác Hồ con ơi, Bác đã mất rồi”.

Lần đầu tiên thấy ảnh Bác Hồ, nhưng anh chưa hiểu Bác là ai mà ngoại khóc, ngoại nói lớn lên con sẽ biết. Lần khác anh theo mẹ vào chùa, thấy nhà sư thắp nhang trước tấm ảnh của một người còn trẻ, và cho biết đó là “một vị Thánh của dân ta”, anh lại càng thắc mắc hơn. Đến năm 1975 quê hương giải phóng, được gần gũi với các chú bộ đội từ Bắc vào nghe kể nhiều chuyện về Bác, anh hiểu Bác là ai và sao lại được nhiều người yêu quý. Từ đó hình ảnh Bác khắc sâu vào tâm trí anh, với lòng ngưỡng mộ anh nung nấu trong tâm khảm sưu tầm tất cả những tài liệu, hình ảnh về Bác kính yêu.

Hành trình suốt 30 năm sưu tầm về Bác của anh Nhung không đơn giản, chỉ những người có tâm và kiên trì mới làm được. Khi thì anh cọc cạch đạp xe ra huyện, khi thì lên tỉnh tìm các cơ quan văn hóa, thông tin, thư viện, trường học, đài báo… để xin báo cũ, có tài liệu hình ảnh rồi, anh phân loại theo thời gian như Bác khi nhỏ, Bác đi tìm đường cứu nước, Bác ở nước ngoài, Bác ở Việt Bắc v.v…

Có nhìn những tấm ảnh về Bác do anh sưu tầm được, mới thán phục bởi anh nông dân “hai lúa nghèo nhưng sở hữu cả kho” tài liệu quý. Một lần kỷ niệm ngày sinh nhật Bác, ngành Văn hóa thông tin tỉnh đưa về xã Thới An Hội một số hình ảnh triển lãm. Do chỉ treo ảnh không tổ chức thuyết minh, nên nhiều người đến xem mà không hiểu nội dung. Vậy là anh Nhung nói cho bà con nghe nội dung của từng tấm ảnh, rạch ròi từng sự kiện… Thấy thế, một cán bộ của ngành Văn hóa kiểm tra trình độ bằng cách “nhìn ảnh nói nội dung”, anh diễn thuyết một lèo những tấm ảnh về Bác không sai một tí. Khâm phục, Sở Văn hóa thông tin tặng anh cả bộ ảnh về Bác, thế là thư viện của anh lại được bổ sung thêm nhiều tư liệu quý. Cứ thế qua suốt gần 30 năm, anh Nhung là người có nhiều tài liệu hình ảnh về Bác nhất ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Đã có lần Trung tâm sách kỷ lục Việt Nam gửi thư, đề nghị anh cung cấp những thông tin, hình ảnh thư viện về Bác Hồ và của anh để có cơ sở xác lập kỷ lục. Nhưng điều mà anh và nhiều người không ngờ, là hàng ngày nhiều người trong và cả ngoài tỉnh đến nhà anh để được chiêm ngưỡng những tấm ảnh, đọc những trang tài liệu về Bác kính yêu. Mỗi khi có lễ hội hay cuộc thi tìm hiểu về lịch sử cách mạng và Bác Hồ, các em học sinh lại tìm đến nhờ chú Nhung giúp đỡ.

Một số người trước đây thấy anh sưu tầm về Bác cho là viển vông, thậm chí là “không bình thường”, giờ về xã Thới An Hội hỏi anh, thì từ trẻ con cho đến người lớn ai cũng biết, nhiều người còn gọi là anh “Nhung Thư viện Bác Hồ” trân trọng.

Suốt 30 năm sưu tầm tài liệu hình ảnh về Bác là một kỳ công, nhưng bảo  quản giữ gìn kho tài liệu vô giá lại càng đáng nể. Hồi đó căn nhà sàn “mái dột cột xiêu” của vợ chồng anh bên bờ sông Cầu Lộ gió lùa thoải mái. Bên trong tài sản chiếm hơn nửa diện tích là kho tài liệu về Bác được phủ bằng tấm vải nhựa tránh bụi, nắng mưa. Hỏi sao không mua tủ đựng cho an toàn, anh nói “nhà nghèo muốn sắm mà chưa có tiền”. Bẵng đi một thời gian tôi tìm về, nhà anh Nhung không còn ở chỗ cũ. Anh nông dân “hai lúa nghèo” xứ Thới An Hội đã về thành phố mang tên Bác kính yêu. Cấp ủy và chính quyền các quận 1 và 3 thành phố mang tên Bác đã xây tặng gia đình anh một căn nhà khá khang trang. UBND tỉnh Sóc Trăng cũng đã xuất ngân sách hàng chục triệu đồng hỗ trợ anh tu bổ bảo quản Thư viện về Bác. Nhiều cựu chiến binh ở TP. Hồ Chí Minh, thầy cô, học sinh ở Phan Thiết, Huế, Bạc Liêu, Cần Thơ… gửi thư giao lưu, có người còn gửi tặng anh nhiều tài liệu quý, mong được góp phần vào việc xây dựng thư viện của anh.

Thư viện về Bác của anh Nhung là câu chuyện bắt đầu từ tấm lòng thành kính của một nông dân nghèo. Mong muốn của anh và cả mọi người, là thư viện ngày càng phong phú, phục vụ cho lợi ích cộng đồng và giáo dục thế hệ trẻ.

    Bài, ảnh: Xuân Trúc