Bản Cang im ắng không bóng người. Ảnh: Hồng Bài

Từ quốc lộ 6 vào bản Cang hơn 5 cây số. Buổi chiều, nắng như đổ lửa. Cái nóng đem theo gió lào làm không khí trở nên ngột ngạt, khó thở. Bản Cang im ắng, tĩnh lặng, nhà nào cũng đóng kín cửa khiến người đi vào bản cảm thấy rờn rợn. Khó lắm chúng tôi mới tìm gặp được 2 cháu gái đang ngồi thêu dưới tán cây đào ở góc sân để hỏi đường vào nhà trưởng bản.

Anh Sùng A Nố, Trưởng bản, năm nay mới 36 tuổi, là cựu chiến binh nên tác phong rất lính. A Nố cho biết: Năm 2000, bản được Nhà nước làm cho con đường nhựa, thay con đường mòn. Năm 2006, điện lưới được kéo vào thắp sáng từng nhà. Năm sau, Nhà nước xây dựng đường ống dẫn nước sạch về bản, xây bể chứa nước cho từng hộ; xây lớp học mầm non, lớp tiểu học (lớp ghép) cho các cháu. Đời sống của bà con người Mông bản Cang khấm khá hơn trước nhiều.

Khi hỏi về tình hình các đối tượng buôn bán ma túy trong bản, nét mặt Trưởng bản Nố chùng xuống: “Bản có 36 hộ, hiện có 9 đối tượng đã, đang thụ án về tội ma túy. Trong đó có 2 án tử hình, 1 án chung thân. Số còn lại đều lĩnh án 7 - 20 năm tù”.

Đúng như Trung tá, Phó trưởng Công an xã Pà Cò Sùng A Chếnh nói, buôn bán ma túy siêu lợi nhuận nên khó mà quản lý được đối tượng buôn bán. Hôm nay là người tốt, nửa đêm có người đến bảo, lôi kéo cùng đi vận chuyển thuê ma túy, thấy được nhiều tiền thì đi, thế là trở thành người xấu.

Sùng A Tếnh là một con người như thế. Trước khi bị bắt (năm 2007), Sùng A Tếnh là Bí thư Chi bộ bản, Đại biểu HĐND xã Pà Cò, là người có uy tín với bà con trong bản. Chỉ vì cầm hộ cái túi cho người lạ đưa đến đúng địa chỉ yêu cầu, A Tếnh đã phải nhận án 8 năm tù. Do là người hiền lành, chăm chỉ, tốt bụng, trong thời gian cải tạo, A Tếnh được 3 lần xét giảm án. Đúng vào ngày 30/4/2013, Sùng A Tếnh được ra tù trước thời hạn 1 năm.

Trung tá Sùng A Chếnh cho biết: Bản Cang có địa thế hẻo lánh, ở độc lập trong một thung lũng, cách xa trung tâm xã, địa bàn giáp ranh với xã Bao La và xã Tân Sơn (điểm nóng về vận chuyển ma túy) nhiều đường mòn trên núi, chỉ có người trong bản, trong vùng mới biết và đi lại được. Tuy nhiên, từ bản Cang chỉ leo qua một dãy núi đến khu rừng đặc dụng là ra đến quốc lộ 6. Đây chính là địa bàn bọn tội phạm dễ đi, dễ thoát. Vì thế, các đối tượng ma túy thường lợi dụng, lôi kéo người bản Cang tham gia vận chuyển ma túy từ Tây Bắc về Hà Nội.

Vào bản Cang ít gặp đàn ông ở nhà. Họ lên nương và đi làm cả tháng mới về nhà vài ngày rồi lại đi. Trưởng bản Nố cho biết: 1 tuần 3 buổi tối, cán bộ bản (trưởng, phó bản, mặt trận bản, công an viên, hội nông dân) đều mở loa truyền thanh thay nhau đọc, tuyên truyền về chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về phòng, chống ma túy; đọc những bài báo nói về tác hại của ma túy, về buôn bán ma túy để đồng bào nghe, biết mà tránh… Bên cạnh đó, cán bộ bản thường xuyên đến thăm hỏi động viên các đối tượng đã ra tù như Sùng A Tếnh, Sùng A Sua để không bị kẻ xấu lợi dụng lôi kéo trở lại con đường ma túy.

Vào bản Cang chỉ vài giờ đồng hồ nhưng cũng đủ cảm nhận được cuộc sống của cái “lòng chảo” ma túy vùng Tây Bắc. Đó là, sự vắng vẻ, hiu quạnh đến rợn người; một cuộc sống mà nhà cách nhà chỉ là hàng rào nứa, hay một hàng cây cỏ dại mà như khuất núi, cách sông. Ở đây, những cán bộ như ông Nố chỉ cố gắng hết sức mình để tuyên truyền vận động bà con tránh xa ma túy.

Hồng Bài