Chiều 12/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị trực tuyến công bố và triển khai nghị quyết của Chính phủ về chủ trương, phương hướng tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho các dự án điện năng lượng tái tạo. Ông yêu cầu gỡ vướng cho dự án điện tái tạo phải minh bạch, nghiêm cấm sách nhiễu, tham nhũng.

Chậm đưa dự án vào sử dụng sẽ gây lãng phí rất lớn

Theo Thủ tướng, để đạt mục tiêu tăng trưởng năm 2025 ở mức 8%, cần tập trung mọi nguồn lực để phát triển kinh tế.

 “Thông điệp của Chính phủ cương quyết xử lý, giải quyết dứt điểm các khó khăn vướng mắc, triển khai nhanh, phát huy hiệu quả cao nhất các dự án đầu tư, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, trong đó tăng trưởng GDP năm 2025 đạt ít nhất 8%”, Thủ tướng nói.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ tháo gỡ vướng mắc với các dự án điện tái tạo phải công khai, minh bạch, không được sách nhiễu, tham nhũng. Ảnh: Đoàn Bắc

Nhắc lại những điểm sáng, bài học kinh nghiệm trong phát triển điện, như việc triển khai thần tốc đường dây 500 kV mạch 3, Thủ tướng cũng chỉ ra việc phát triển năng lượng điện mặt trời, điện gió triển khai nhanh, có tích cực nhưng cũng có khó khăn, vướng mắc, có cả sai phạm.

Các sai phạm đã được Thanh tra Chính phủ kết luận cụ thể, cần được bóc tách, xử lý trách nhiệm cụ thể với các cá nhân liên quan. Tuy nhiên, theo người đứng đầu Chính phủ, việc chậm trễ không đưa các dự án vào khai thác sử dụng sẽ gây lãng phí rất lớn đối với nguồn lực xã hội, không tận dụng được nguồn điện sẵn có để bù đắp, bảo đảm cung ứng điện, đáp ứng nhu cầu tăng trưởng.

Hệ luỵ có thể gây nguy cơ đổ vỡ, mất khả năng thanh toán, không trả nợ được ngân hàng, dẫn đến phá sản, các doanh nghiệp, người dân mất tiền bạc, ảnh hưởng môi trường đầu tư kinh doanh.

Lắng nghe các ý kiến của các doanh nghiệp, các bộ, ngành, địa phương, ngày 7/12/2024, Chính phủ đã họp và thống nhất ban hành nghị quyết về chủ trương, phương hướng tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án điện năng lượng tái tạo.

Thủ tướng khẳng định, không hợp thức hoá những người làm sai nhưng phải có giải pháp cho những công trình đã đầu tư hoàn chỉnh, cần khai thác để không lãng phí nguồn lực của xã hội.

“Ai chạy chọt thì các cơ quan chức năng sẽ xử lý nghiêm”

Theo yêu cầu của Thủ tướng, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc với các dự án năng lượng tái tạo phải công khai, minh bạch, không gây khó khăn, phiền hà, sách nhiễu.

“Chính phủ ra chủ trương tháo gỡ, các địa phương phải cùng với các doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, không ai phải chạy chọt gì cả. Đặc biệt nghiêm cấm việc chạy chọt, tiêu cực, tham nhũng rồi lại phải đi xử lý, mất người, mất của, mất thời gian, mất niềm tin, mất cơ hội. Nếu ai chạy chọt thì các cơ quan chức năng sẽ xử lý nghiêm”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên báo cáo tại hội nghị. Ảnh: Đoàn Bắc

Người đứng đầu Chính phủ quán triệt các cấp, các ngành phải khẩn trương vào cuộc, chủ động thực hiện các giải pháp để xử lý, giải quyết theo thẩm quyền, không né tránh, không đùn đẩy trách nhiệm.

Các dự án đã bị khởi tố, chỉ thực hiện việc xử lý, khắc phục các vi phạm sau khi đã có bản án có hiệu lực theo quy định của pháp luật.

Thủ tướng giao Bộ Công Thương chủ trì rà soát kỹ các trường hợp khó khăn, vướng mắc của dự án điện năng lượng tái tạo, đề xuất cấp có thẩm quyền xử lý từng vướng mắc; khẩn trương rà soát, nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh Quy hoạch điện VIII, kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII để cập nhật, bổ sung các dự án phù hợp vào quy hoạch.

Bộ này cũng được giao chỉ đạo công ty vận hành hệ thống điện quốc gia và các đơn vị liên quan hỗ trợ, tạo điều kiện thủ tục để các dự án năng lượng tái tạo hòa lưới điện quốc gia.

Với các chủ đầu tư, Thủ tướng yêu cầu chủ đầu tư, tích cực, chủ động khắc phục đầy đủ các vi phạm, thiếu sót do cơ quan có thẩm quyền đã chỉ ra; thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các trình tự, thủ tục đầu tư xây dựng, vận hành của dự án phù hợp với quy định của pháp luật.

Tương tự, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) phải tập trung rà soát, khắc phục những tồn tại, vi phạm đã được nêu trong lết luận của Thanh tra Chính phủ hoặc quyết định của cơ quan có thẩm quyền; phối hợp với các bộ, ngành phân loại nhóm vi phạm và thống nhất nội dung xử lý. Trường hợp vượt thẩm quyền EVN báo cáo với cơ quan có thẩm quyền để xem xét tháo gỡ.

Các giải pháp gỡ khó cho dự án điện năng lượng tái tạo

Cho phép bổ sung quy hoạch để triển khai thực hiện trong trường hợp dự án không có nội dung vi phạm các quy định liên quan đến an ninh quốc phòng, quy hoạch các công trình, dự án trọng điểm quốc gia.

Toàn cảnh hội nghị trực tuyến công bố và triển khai Nghị quyết của Chính phủ về chủ trương, phương hướng tháo gỡ vướng mắc, khó khăn cho các dự án điện năng lượng tái tạo. Ảnh: Đoàn Bắc

Với các dự án có sai phạm về quy trình, thủ tục liên quan đến đất đai, xây dựng công trình thì cho phép hoàn thiện theo quy định của pháp luật.

Với các dự án vi phạm các quy hoạch về khoáng sản, thủy lợi, quốc phòng… thì thực hiện đánh giá hiệu quả kinh tế-xã hội giữa việc thực hiện quy hoạch và thực hiện dự án để điều chỉnh quy hoạch bị chồng lấn cho phù hợp hoặc tích hợp và thực hiện đồng thời cả dự án điện năng lượng tái tạo và quy hoạch liên quan.

Với các dự án đang được hưởng giá FIT có vi phạm theo Kết luận của cơ quan có thẩm quyền do lỗi của doanh nghiệp và không đáp ứng đầy đủ các điều kiện được hưởng giá FIT thì không được hưởng giá FIT ưu đãi mà phải xác định lại giá mua bán điện theo quy định; thu hồi lại các khoản giá FIT ưu đãi đã được hưởng không đúng thông qua bù trừ thanh toán tiền mua điện.

Thủ tướng nêu rõ, thẩm quyền của cấp nào thì cấp đó phải giải quyết một cách công khai, minh bạch theo giải pháp Chính phủ đã đưa ra; cố gắng giải quyết dứt điểm trước ngày 31/1/2025.