Nghệ nhân ưu tú Đặng Ngọc Anh, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu và Phát triển đạo Mẫu Việt Nam đã hầu khai mạc. Ảnh: Mỹ Vân

Trong Di sản Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt nói chung, đã được UNESCO vinh danh, được thế giới công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, tín ngưỡng thờ Mẫu Thượng Ngàn tại đền Đông Cuông nói riêng có một nghi lễ hết sức đặc biệt, đó là nghi lễ chầu văn - hầu đồng, một nghi lễ diễn xướng dân gian mang đậm màu sắc văn hóa tâm linh.

Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu thượng ngàn tại Đền Đông Cuông, Nghi lễ Chầu văn là tín ngưỡng bản địa, tích hợp các hình thức văn hoá dân gian khác nhau như: âm nhạc, ngôn ngữ, tri thức dân gian, ca hát, nhảy múa, nghề thủ công truyền thống, trang phục cùng với nghệ thuật trang trí, kiến trúc, ẩm thực…

Nghi lễ diễn xướng hầu đồng tại Festival thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Thượng Ngàn và Lễ hội Cơm mới Đền Đông Cuông năm 2023 là dịp để những bản hội, thanh đồng, cung văn và nghệ nhân hát chầu văn trong cả nước tề tựu về đền Đông Cuông dâng hương kính Mẫu, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ.

Festival thu hút hơn 100 nghệ nhân, đồng đền, đồng điện, thanh đồng đến từ các bản hội trong cả nước như: Yên Bái, Hải Phòng, Lào Cai, Hưng Yên, Hải Dương, Hà Nội, Bắc Ninh, Bắc Giang, Thái Nguyên, Thanh Hoá, Hoà Bình, Sơn Tây, Nam Định, Hà Nam… cùng tham gia diễn xướng hầu đồng, dâng hương kính Mẫu, cầu tài, cầu lộc, cầu sức khỏe, cầu bình an và cầu cho Quốc thái dân an, mùa màng tốt tươi, con người khỏe mạnh.

Lãnh đạo huyện Văn Yên trao bằng chứng nhận cho những đóng góp của nghệ nhân ưu tú Đặng Ngọc Anh. Ảnh: Mỹ Vân

Phó Chủ tịch UBND huyện Văn Yên Lã Thị Liền cho biết, thông qua việc tổ chức Festival Tín ngưỡng thờ Mẫu Thượng Ngàn gắn với Lễ hội Cơm mới đền Đông Cuông năm 2023 sẽ tiếp tục quảng bá hình ảnh Di tích lịch sử cấp Quốc gia đền Đông Cuông và Di sản Văn hóa phi vật thể cấp quốc gia Lễ hội đền Đông Cuông đến với du khách thập phương trong và ngoài nước, tạo sự đột phá về phát triển du lịch tâm linh, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương năm 2023 và các năm tiếp theo.

Tại lễ khai mạc Festival, nghệ nhân ưu tú Đặng Ngọc Anh, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu và Phát triển đạo Mẫu Việt Nam đã hầu khai mạc, mở màn cho chuỗi các hoạt động của Festival Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Thượng ngàn và Lễ hội Cơm mới đền Đông Cuông năm 2023.

Nghệ nhân ưu tú Đặng Ngọc Anh cho biết, Lễ hội đền Đông Cuông luôn giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong đời sống cộng đồng các tộc người ở địa phương và có sức lan toả mạnh mẽ tới những vùng lân cận. Hơn thế nữa, Lễ hội đền Đông Cuông còn bảo lưu nét đặc trưng về lịch sử - văn hoá của tín ngưỡng Mẫu Thượng Ngàn, được thể hiện qua các nghi lễ, trò, diễn xướng dân gian.

Trong xu thế phát triển chung của xã hội, Lễ hội đền Đông Cuông góp phần đáng kể vào sự phát triển du lịch văn hoá tâm linh, du lịch về nguồn, phục vụ nhu cầu tín ngưỡng của cộng đồng địa phương. Đồng thời, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá phi vật thể Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt đã được UNESCO công nhận tại đền Đông Cuông bằng các hình thức ý nghĩa như Festival thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Thượng Ngàn gắn với Lễ hội cơm mới đền Đông Cuông… nhằm quảng bá, giới thiệu di sản tới đông đảo du khách thập phương”.

Lễ hội cơm mới đền Đông Cuông có nhiều hoạt động đặc sắc, mang đậm bản sắc văn hóa của người Tày Khao với các nghi lễ truyền thống như cúng cơm mới, lễ cúng chính tiệc, triển lãm, trưng bày tranh ảnh, hội thi khéo tay làm cốm Mâm cốm dâng Mẫu; tổ chức trò chơi dân gian và hoạt động thể thao…