Ông Vũ Đình Giang, Phó Chánh Thanh tra tỉnh Lai Châu phát biểu tại hội nghị trao đổi, học tập kinh nghiệm về công tác kê khai, kiểm soát tài sản thu nhập, Cụm Thi đua số IV, Thanh tra 7 tỉnh miền núi phía Bắc tại Điện Biên. Ảnh: Bùi Bình - Nam Thái

Lai Châu có 6.150 người đã thực hiện kê khai tài sản, thu nhập

Từ năm 2021 đến nay, UBND tỉnh Lai Châu đã chỉ đạo sát sao các cơ quan, tổ chức, đơn vị trên địa bàn tỉnh ban hành kế hoạch; lập danh sách những người phải kê khai tài sản, thu nhập lần đầu, hàng năm và bổ sung; tổ chức triển khai việc kê khai, công khai và bàn giao bản kê khai về cơ quan kiểm soát theo quy định.

Theo số liệu thống kê của 3 năm (2021 - 2023), tỉnh Lai Châu đã triển khai thực hiện kê khai tài sản, thu nhập đối với 6.150 người, trong đó: Năm 2021 triển khai thực hiện kê khai tài sản, thu nhập lần đầu đối với 3.052 người thuộc các cơ quan, tổ chức, đơn vị do UBND tỉnh quản lý. Năm 2022 thực hiện kê khai lần đầu, kê khai hàng năm, kê khai bổ sung, kê khai phục vụ công tác cán bộ với 1.605 người do Thanh tra tỉnh kiểm soát. Năm 2023 thực hiện kê khai đối với 1.493 người.

Về cơ bản công tác rà soát, lập danh sách; tổ chức kê khai; công khai… được thực hiện theo trình tự, thời gian quy định, đảm bảo nghiêm túc, chặt chẽ, công khai, minh bạch.

Hàng năm, Thanh tra tỉnh đã tham mưu UBND tỉnh ban hành kế hoạch về nội dung xác minh tài sản, thu nhập. Tổng số người được lựa chọn xác minh ngẫu nghiên là 51 người. (Năm 2022 lựa chọn 11/113 người tại 8/42 cơ quan, đơn vị, địa phương. Năm 2023 lựa chọn 40/381 người có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập công tác tại 16/42 cơ quan, đơn vị, địa phương). Kết quả, đã ban hành kết luận xác minh đối với 51 người.

Một số khó khăn, vướng mắc trong kê khai, xác minh tài sản, thu nhập

Ông Vũ Đình Giang, Phó Chánh Thanh tra tỉnh Lai Châu cho biết, những năm qua, tỉnh Lai Châu đã đạt được những kết quả nhất định trong công tác kê khai tài sản, thu nhập, xác minh tài sản, thu nhập, song vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, khó khăn nhất định, cụ thể:

Việc xác định các trường hợp kê khai tài sản, thu nhập khai hàng năm theo quy định tại điểm b, Khoản 3, Điều 36 Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 và khoản 2, Điều 10, Nghị định số 130 ngày 30/10/2020 của Chính phủ còn một số khó khăn, vướng mắc do quy định về kê khai tài sản, thu nhập đối với những người giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý từ phó trưởng phòng và tương đương trở lên công tác trong một số lĩnh vực còn chung chung, chưa cụ thể.

Việc xác định đối tượng kê khai bổ sung (kê khai bổ sung được thực hiện khi người có nghĩa vụ kê khai có biến động về tài sản, thu nhập trong năm có giá trị từ 300 triệu đồng trở lên) do người kê khai tự nguyện khai, bộ phận tổ chức của cơ quan, đơn vị đang tự xác định, cho nên tính chính xác, đầy đủ trong việc lập danh sách kê khai bổ sung và thực hiện kê khai không cao, khó khăn trong tổ chức thực hiện.

Cũng như việc kê khai tài sản, thu nhập đối với các tài sản đang được sử dụng, khai thác chung nhưng trên thực tế những tài sản đó chưa thuộc quyền sở hữu của người có nghĩa vụ kê khai như: Tài sản chưa sang tên, tài sản đang dùng chung với bố mẹ, người thân là anh chị em ruột…

Việc mô tả thông tin về tài sản, định giá một số tài sản trong bản kê khai, việc xác định giá trị từng loại tài sản, thời điểm phát sinh tài sản có nhiều cách hiểu khác nhau... dẫn đến kê khai còn lúng túng.

Trong quá trình xác minh, các cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập chưa có sự thống nhất về phạm vi, cách thức xác minh, cụ thể: Xác minh trong phạm vi tỉnh, trong toàn quốc hay cả nước ngoài; chỉ xác minh đối với thông tin tài sản, thu nhập đã kê khai hay xác minh cả các tài sản, thu nhập chưa được kê khai, cách thức xác minh đối với một số loại hình tài sản chưa (hoặc không) có giấy chứng nhận quyền sở hữu, quyền sử dụng (nhà ở, công trình khác trên đất, tiền mặt, vàng, đồ nội thất, cây cảnh có giá trị cao...); tài sản là cổ phiếu, trái phiếu, vốn góp, các loại giấy tờ có giá trị khác. Đến nay chưa có hướng dẫn chi tiết về nội dung xác minh, về phạm vi, cách thức xác minh... làm cơ sở thống nhất để các cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập thực hiện việc xác minh.

Việc xác minh tài sản đối với quyền sử dụng đất còn gặp nhiều khó khăn vì hiện nay chưa có cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai, do vậy, chưa xác minh được tài sản là quyền sử dụng của người có nghĩa vụ kê khai ở các địa phương, đơn vị khác trên cả nước.

Ngoài ra, các văn bản sử dụng trong quá trình xác minh chưa được chuẩn hóa, như: Kế hoạch xác minh; quyết định xác minh; văn bản đề nghị cơ quan, tổ chức, đơn vị cung cấp thông tin; văn bản đề nghị người có nghĩa vụ kê khai giải trình; biên bản xác minh; báo cáo kết quả xác minh; kết luận xác minh... để thống nhất áp dụng cho các cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập.

Đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả kiểm soát tài sản, thu nhập

Để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác kiểm soát tài sản, thu nhập trên địa bàn tỉnh Lai Châu, Thanh tra tỉnh đề xuất một số giải pháp và kiến nghị, cụ thể:

Các cơ quan, đơn vị tiếp tục đẩy mạnh công tác quán triệt, tuyên truyền, phổ biến sâu rộng Luật Phòng, chống tham nhũng 2018, các chỉ thị, quyết định và văn bản hướng dẫn của cấp trên.

Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, thanh tra, kiểm tra, giám sát, việc thực hiện quy định của Đảng và Nhà nước về kê khai, công khai tài sản, thu nhập; tổ chức thực hiện tốt kế hoạch xác minh tài sản, thu nhập hàng năm, kiến nghị xử lý nghiêm cơ quan, tổ chức, đơn vị, cá nhân chậm tổ chức việc kê khai; không kê khai, công khai, không nộp bản kê khai, kê khai không trung thực; giải trình nguồn gốc tài sản, thu nhập tăng thêm không trung thực.

Phát huy vai trò của cơ quan ủy ban mặt trận Tổ quốc các cấp, các tổ chức đoàn thể, cơ quan thông tin, truyền thông... để giám sát các tổ chức, cá nhân trong công tác kê khai tài sản, thu nhập.

Thực hiện tốt quy định về dân chủ, công khai, minh bạch, phát huy tinh thần phê bình, tự phê bình của đảng viên trong việc giám sát công tác kê khai tài sản, thu nhập.

Tăng cường mở các lớp bồi dưỡng, tập huấn, tổ chức các hội nghị trao đổi học tập kinh nghiệm trong công tác kê khai tài sản, thu nhập, kiểm soát tài sản, thu nhập cho cán bộ, công chức các cơ quan, tổ chức, đơn vị, các cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập.

Kiến nghị Thanh tra Chính phủ ban hành thông tư quy định chi tiết về nội dung, phạm vi, cách thức xác minh; chuẩn hóa các văn bản sử dụng trong quá trình xác minh; ban hành tài liệu hướng dẫn nghiệp vụ về việc xác minh tài sản, thu nhập để thực hiện đồng bộ thống nhất trên phạm vi cả nước.