Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nigeria Godwin Emefiele trong cuộc họp ở Abuja, Nigeria ngày 24/1/2020. Ảnh: REUTERS/Afolabi Sotunde

Đây là diễn biến mới trong vụ án tham nhũng cấp cao nhất dưới thời Tổng thống Bola Tinubu - người chính thức lãnh đạo Nigeria vào ngày 29/5 năm ngoái, với quyết tâm thực hiện những cải cách táo bạo nhất của đất nước trong nhiều thập kỷ.

Ông Godwin Emefiele, người điều hành các công việc của Ngân hàng Trung ương Nigeria trong 9 năm, đã từ chức vào năm ngoái sau khi bị bắt và giam giữ 5 tháng.

Các công tố viên nói với một thẩm phán ở Thủ đô Abuja rằng, những cáo buộc mới chống lại cựu Thống đốc Ngân hàng Trung ương có liên quan đến tội giả mạo, âm mưu phạm tội giả mạo và trọng tội, gian lận trong mua sắm và vi phạm lòng tin.

Ông Emefiele đang bị xét xử với 6 tội danh gian lận mua sắm sau khi được tại ngoại với số tiền bảo lãnh 300.000 USD vào tháng 11/2023. Ông đã phủ nhận các cáo buộc.

Emefiele đảm nhiệm chức vụ Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nigeria kể từ tháng 6/2014.

Ông bị Tổng thống Bola Tinubu đình chỉ công tác vào ngày 9/6 năm ngoái, trước thềm cải cách được lên kế hoạch triển khai trong lĩnh vực tài chính.

Ngày 10/6, ông bị các lực lượng an ninh sở tại bắt giữ vì cáo buộc biển thủ công quỹ và thiếu trách nhiệm, vi phạm hình sự.

Ông từ chức vào tháng 8, mở đường cho việc bổ nhiệm cấp phó là ông Olayemi Cardoso làm Thống đốc Ngân hàng Trung ương mới vào tháng 9.

Định hướng chính sách của ông Olayemi Cardoso là kiểm soát lạm phát, xây dựng lại niềm tin vào cơ quan quản lý, quản lý thanh khoản, giảm lãi suất cao và ổn định tỷ giá hối đoái.

Các định hướng được đưa ra vào thời điểm Nigeria phải vật lộn với lạm phát và nhu cầu về một hệ thống tài chính mạnh mẽ để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế của đất nước.

Trụ sở Ngân hàng Trung ương Nigeria ở Abuja, Nigeria ngày 22/11/2020. Ảnh: REUTERS/Afolabi Sotunde

Liên quan tới vụ việc của cựu Thống đốc Godwin Emefiele, Tổng thống Nigeria Bola Tinubu đã chỉ định một cơ quan giám sát tài chính để điều tra Ngân hàng Trung ương và các tổ chức Chính phủ khác.

Tổng thống Tinubu chỉ đạo các điều tra viên phải điều tra bằng cách sử dụng một nhóm có kinh nghiệm, trình độ, năng lực phù hợp, đồng thời làm việc với các cơ quan an ninh và chống tham nhũng có liên quan để thực hiện nhiệm vụ này.

Bên cạnh đó, các điều tra viên phải cung cấp một báo cáo toàn diện về tài sản công hiện đang nằm trong tay các cá nhân và tổ chức tham nhũng.

Là nền kinh tế và nhà sản xuất năng lượng lớn nhất châu Phi, Nigeria đã phải vật lộn trong nhiều thập kỷ với nạn tham nhũng tràn lan trong giới công chức cấp cao và giới tinh hoa chính trị - những người mà công dân Nigeria đổ lỗi cho tình trạng nghèo đói lan rộng ở nước này.

Những sự kiện chấn động tại Ngân hàng Trung ương thu hút sự chú ý trong nước, nhất là trong bối cảnh Nigeria đang lâm vào cuộc khủng hoảng kinh tế bắt nguồn từ chính sách đổi tiền thiếu chặt chẽ. Mục tiêu ban đầu của kế hoạch là xóa sổ nền kinh tế bất hợp pháp giao dịch bằng tiền mặt, đổi tiền mới để khuyến khích người dân đưa đồng naira vào ngân hàng.

Cựu Thống đốc Ngân hàng Trung ương Godwin Emefiele là người ủng hộ chính sách này. Ông nhận định chiến dịch đổi tiền sẽ giúp kìm hãm lạm phát, suy giảm tham nhũng cũng như các hành vi tội phạm.

Tuy nhiên, hệ thống ngân hàng của Nigeria đã không có đủ tiền mới để đổi cho người dân trước khi những đồng naira cũ bị thu hồi. Điều này tạo ra cuộc khủng hoảng chưa từng có tại châu Phi và dẫn tới hàng loạt cuộc biểu tình, bạo loạn khi người dân tràn vào các chi nhánh ngân hàng đập phá…