Một số DA công trình có trong quy hoạch nhưng không có nhà đầu tư

Kết luận thanh tra nêu rõ, trong quản lý Nhà nước về đất đai, khai thác tài nguyên khoáng sản và đầu tư xây dựng, tỉnh Thái Nguyên đã đạt được những kết quả đạt được những kết quả nhất định. 

Công tác quy hoạch, kế hoạch, quản lý sử dụng đất đã được UBND tỉnh chú trọng, đã xây dựng và điều chỉnh kịp thời quy hoạch sử dụng đất phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư, tổ chức, cá nhân sử dụng đất; góp phần quan trọng thu hút được lượng vốn đầu tư lớn trong và ngoài nước vào địa phương.

Công tác quản lý Nhà nước về khai thác tài nguyên khoáng sản được Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, UBND tỉnh quan tâm chỉ đạo.

Công tác chỉ đạo điều hành được tăng cường, hoạt động thanh tra, kiểm tra được tiến hành thường xuyên…

Bên cạnh đó, TTCP cũng chỉ ra không ít hạn chế, vi phạm trong công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, khai thác tài nguyên khoáng sản và đầu tư xây dựng.

Đối với quản lý, sử dụng đất đai, chất lượng của công tác lập, thẩm định, phê duyệt quy hoạch còn thấp, trong kỳ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, triển khai một số công trình, dự án (DA) phát sinh năm ngoài quy hoạch dẫn đến một số chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất không phù hợp quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất được phê duyệt. 

Một số DA, công trình có trong quy hoạch nhưng không có nhà đầu tư hoặc có nhà đầu tư, nhưng thực hiện chậm do khó khăn về tài chính, giải phóng mặt bằng nên ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. 

Tình trạng sử dụng đất sai với quy hoạch, kế hoạch được duyệt vẫn còn xảy ra; công tác thống kê, kiểm kê đất đai chưa thực hiện tốt, còn một số chỉ tiêu số liệu thống kê chưa phản ánh đúng, đầy đủ về tình hình sử dụng đất trên địa bàn, chưa thực sự là kênh thông tin quan trọng phục vụ cho công tác quản lý, sử dụng đất đai.

Việc giao đất thực hiện một số DA khu dân cư, khu đô thị - thương mại - dịch vụ không qua đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện DA có sử dụng đất diễn ra thời gian dài nhưng chậm được phát hiện để khắc phục, sửa sai.

Nhiều DA chậm tiến độ thuộc diện phải thu hồi

Thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất đối với 15 DA tại Thái Nguyên, phát hiện hàng loạt vi phạm như chậm tiến độ nhiều năm thuộc diện phải thu hồi; có DA sử dụng đất không đúng mục đích. Thậm chí, có DA còn có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Nhiều DA được giao đất không qua đấu giá hoặc đấu thầu sử dụng đất…

Tại DA Xây dựng Khu công nghiệp Điềm Thụy- Khu A (phần diện tích 180 ha), TTCP chỉ rõ, UBND tỉnh Thái Nguyên có chủ trương cho phép Ban Quản lý các khu công nghiệp Thái Nguyên thu tiền thuê đất do nhà đầu tư thứ cấp ứng trước không đưa vào ngân sách Nhà nước mà trực tiếp sử dụng thực hiện đầu tư xây dựng không đúng quy định tại điểm a khoản 2 Điều 5 và Điều 7 Luật Ngân sách năm 2002.

Việc thực hiện đầu tư xây dựng DA và cho thuê đất đối với diện tích chưa được giao đất 182,5 ha - 144,1 ha = 38,4 ha vi phạm khoản 3 Điều 34 Luật Đất đai năm 2003.

Đối với DA Đầu tư kinh doanh cơ sở hạ tầng Khu công nghiệp Điềm Thụy - Khu B (phần diện tích 170 ha), theo TTCP, việc UBND tỉnh phê duyệt giá đất thô chưa có cơ sở hạ tầng để cho thuê là chưa đúng quy hoạch. Tổng giá trị tiền thuê đất do tính thiếu hơn 4,6 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay tiến độ thực hiện DA chậm 75 tháng theo giấy chứng nhận đầu tư đã vi phạm pháp Luật Đất đai thuộc trường hợp phải thu hồi đất của DA theo quy định tại Điều 64 Luật Đất đai 2013.

Tại DA Xây dựng hạ tầng Khu công nghiệp Sông Công II, Ban Quản lý các khu công nghiệp Thái Nguyên đã thực hiện đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu công nghiệp Sông Công khi chưa được UBND tỉnh Thái Nguyên giao đất, cho thuê đất. UBND tỉnh Thái Nguyên cũng chưa ban hành quyết định thành lập Khu công nghiệp Sông Công II theo đúng quy định tại Nghị định số 29/2008/NĐ-CP của Chính phủ quy định về khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế.

Tại DA Cụm công nghiệp An Khánh số 1, huyện Đại Từ, xây 03 toà nhà 3 tầng (01 tòa đa năng và 02 toà nhà ở tập thể, nghỉ ca cho công nhân) tại ô đất ký hiệu TK-VL, trong khi theo quy hoạch, đây là khu tập kết vật liệu của Nhà máy nhiệt điện.

Theo TTCP, DA thực hiện chậm so với tiến độ được phê duyệt là 8 năm 5  tháng thuộc trường hợp thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư theo khoản 1 Điều 41 và khoản 1 Điều 48 Luật Đầu tư năm 2014.

DA Xây dựng & Kinh doanh CSHT Cụm công nghiệp số 3 cảng Đa Phúc, huyện Phổ Yên, giá thuê đất đã hết hạn từ ngày 30/6/2018 nhưng UBND tỉnh chưa ban hành quyết định phê duyệt giá đất làm căn cứ tính tiền thuê đất, trả tiền thuê đất hàng năm và thực hiện ký tiếp hợp đồng thuê đất với doanh nghiệp.

Tuyến đường giao thông số 05, giữa lô đất CN - 02 và lô đất CN - 04 (dài 210m, rộng 11,5m) Công ty Thép Đại Việt sử dụng xây dựng nhà xưởng và khuôn viên không đúng theo quy hoạch chi tiết đã được phê duyệt.

Tuyến đường giao thông số 04, giữa lô đất CN - 04 và lô đất CN - 06 (dài 21 Om, rộng 11,5m) Công ty TNHH Một thành viên Thương mại Xuất nhập khẩu Gia Phát đã sử dụng xây dựng nhà xưởng với diện tích khoảng 800m2 không  đúng theo quy hoạch chi tiết đã được phê duyệt.

DA xây dựng Khu đô thị Hồ điều hòa Xương Rồng thực hiện từ tháng 8/2010 nhưng đến tháng 9/2013 mới được tham gia, cấp giấy chứng nhận đầu tư vi phạm quy định tại khoản 4 Điều 45 Luật Đầu tư năm 2005.

Tại DA này, việc giao đất thực hiện DA không qua đấu thầu lựa chọn chủ đầu tư (CĐT) vi phạm các quy định tại Nghị định số 02/2006/NĐ-CP về ban hành quy chế KĐT mới. Việc tính giá đất để giao đất cho CĐT thực hiện DA dựa trên bảng giá các loại đất trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên không đúng với quy định tại Thông tư số 145/2007/TT - BTC của Bộ Tài chính.

DA Khu dân cư (KDC) sinh thái kiểu mẫu, phường Túc Duyên, TP Thái Nguyên do Công ty TNHH Xuất nhập khẩu và Đầu tư Thái Nguyên làm CĐT nhằm mục đích kinh doanh bất động sản nhưng không đăng ký ngành, nghề kinh doanh bất động sản. DA này cũng được giao đất thực hiện DA không qua đấu thầu DA có sử dụng đất. 

Không những vậy, còn giao thừa so với đất thực hiện DA là hơn 7,4 nghìn m2 (55.43l,5m2-48.000 m2 = 7.431,5 m2) nhưng CĐT và Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Thái Nguyên chưa xác định được vị trí, mục đích sử dụng đất của diện tích đất này. 

Trong quá trình giải trình đối với dự thảo kết luận thanh tra, UBND tỉnh Thái Nguyên đã ban hành quyết định thu hồi hơn 7,4 nghìn m2 của Cty TNHH Xuất nhập khẩu và Đầu tư Thái Nguyên giao UBND phường Túc Duyên, TP Thái Nguyên quản lý theo quy hoạch.

Tại DA Khu đô thị Kosy Sông Công, TP Sông Công cũng được giao đất không qua đấu thầu lựa chọn CĐT thực hiện DA. Theo TTCP, việc UBND tỉnh Thái Nguyên phê duyệt phương án tài chính đợt 1 và 2, trong đó khấu trừ khoản chi phí xây dựng hạ tầng hơn 39,5 tỷ đồng vào tiền sử dụng đất nhà đầu tư phải nộp là không có cơ sở.

DA KDC số 5, phường Túc Duyên, TP Thái Nguyên, giao đất thực hiện DA xây dựng KDC không qua đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu lựa chọn CĐT thực hiện DA sử dụng đất. DA thực hiện cơ chế thanh toán tiền đầu tư xây dựng hạ tầng KDC cho nhà đầu tư bằng việc bù trừ tiền thu cấp quyền sử dụng đất đã có hạ tầng (thực chất là giao đất có thu tiền sử dụng đất để thực hiện DA KDC số 5 phường Túc Duyên). Doanh nghiệp đã thực hiện chuyển nhượng 245 ô (hiện trạng đã xây dựng nhà kiên cố)/251 ô đất khi chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sừ dụng đất và chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính.

Tại DA KDC tổ 4, phường Phan Đình Phùng, TP Thái Nguyên, UBND tỉnh Thái Nguyên giao đất cho CĐT thực hiện DA nhưng không theo hình thức đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu DA có sử dụng đất. UBND tỉnh Thái Nguyên chưa có quyết định phê duyệt phương án thu tiền sử dụng đất làm căn cứ để chủ đầu nộp tiền sử dụng đất vào ngân sách Nhà nước theo quy định. 

Trên diện tích đất được giao, doanh nghiệp đã xây nhà ở kết hợp văn phòng làm việc (nhà kiên cố 03 tầng tại ô đất sô 42 và số 43) trong khi chưa đủ điệu kiện xây dựng (chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính; chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất).

DA KDC HAVICO, phường Đồng Quang, TP Thái Nguyên, UBND tỉnh Thái Nguyên giao đất cho CĐT thực hiện DA không theo hình thức đấu giá quyền sử dụng đất hoặc đấu thầu DA có sử dụng đất…

01 DA Khai thác, chế biến khoáng sản tại huyện Đại Từ, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã thanh tra việc quản lý, sử dụng đất đai và ban hành Kết luận số 2065/KL-BTNMT ngày 27/4/2017, nay kiểm tra cho thấy nhiều nội dung kiến nghị tại kết luận của Bộ Tài nguyên và Môi trường chưa được UBND tỉnh Thái Nguyên và doanh nghiệp thực hiện.

Tại DA Đầu tư Khu liên hợp chế biến Quaczit tại xã La Hiên, huyện Võ Nhai, UBND tỉnh Thái Nguyên chấp thuận chủ trương đầu tư, cấp giấy chứng nhận đầu tư DA khi chưa thực hiện các trình tự, thủ tục theo quy định để phê duyệt DA và chưa được cấp giấy phép khai thác mỏ Quaczit tại Làng La, xã La Hiên, huyện Võ Nhai.

Đến nay, DA đã chậm tiến độ 5 năm theo giấy chứng nhận đầu tư; toàn bộ diện tích đất được giao không được đưa vào sử dụng vi phạm pháp luật đất đai, thuộc trường hợp phải thu hồi đất của DA theo quy định tại Điểm i khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai 2013.

DA Tổ hợp trang trại chăn nuôi gia súc, gia cầm và trồng cây công nghiệp, lâm nghiệp Phú Thái, huyện Phổ Yên, đến tại thời điểm kiểm tra, hợp đồng thuê đất giữa Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh với công ty, đã hết thời hạn phải điều chỉnh giá (5 năm). Công ty chưa lập hồ sơ ký hợp đồng thuê đất hoặc phụ lục hợp đồng thuê đất theo quy định.

Bài 2: 13 DA còn nợ đọng hàng chục tỷ đồng tiền thuế, phí doanh nghiệp

Phương Hiếu