D.A khu dân cư CBCNV Cty Viglacera Hạ Long sắp hoàn thiện thì bị đình chỉ thi công

>>>Đã triển khai đúng trình tự pháp luật

Các ông: Nguyễn Khắc Hướng, Bùi Công Đại và một số hộ dân phường Hà Khẩu, TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh đã có đơn tới Báo Thanh tra phản ánh việc Cty Viglacera Hạ Long có nhiều việc làm không tuân thủ quy định của pháp luật khi triển khai D.A khu dân cư CBCNV Cty Viglacera Hạ Long… Sau khi tiếp nhận thông tin, chúng tôi đã trực tiếp về Quảng Ninh, làm việc với các cơ quan liên quan và thấy rằng, việc phản ánh Cty Viglacera Hạ Long vi phạm pháp luật là chưa đúng thực tế.

Sau khi Báo phát hành, các ông Hướng, Đại đã có văn bản cho rằng, bài báo đã viết sai sự thật. Tuy nhiên, các tài liệu, văn bản chúng tôi có được cho thấy: D.A khu dân cư CBCNV Cty Viglacera Hạ Long đã và đang triển khai theo trình tự Nhà nước giao đất. Theo quy định của pháp luật, trình tự, thủ tục bao gồm 7 bước chính. Trách nhiệm thu hồi đất thuộc về các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền (gồm UBND tỉnh Quảng Ninh, UBND TP Hạ Long và UBND phường Hà Khẩu). Sau khi hoàn thành việc bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB); UBND cấp huyện có văn bản xác nhận gửi Sở Tài nguyên & Môi trường (TN-MT) trình UBND cấp tỉnh quyết định giao đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) cho người SDĐ thực hiện D.A.

Thực hiện quy định nêu trên, ngày 25/12/2009, UBND TP Hạ Long có Tờ trình số 318/TT/UBND gửi Sở TN-MT tỉnh Quảng Ninh nêu rõ: “UBND TP Hạ Long đề nghị Sở TN-MT trình UBND tỉnh giao đất cho Cty Viglacera Hạ Long để thực hiện D.A đầu tư xây dựng khu dân cư CBCNV tại phường Hà Khẩu… Hiện trạng khu đất: Đã bồi thường, GPMB xong (giai đoạn 1). Thời gian sử dụng lâu dài”... Như vậy, tại văn bản này, UBND TP Hạ Long đã trực tiếp xác nhận, Cty Viglacera Hạ Long thực hiện đền bù GPMB theo đúng quy định pháp luật.

Tuy nhiên, ngày 15/4/2011, UBND TP Hạ Long lại ban hành Văn bản số 916/UBND gửi Cty Viglacera Hạ Long với nội dung yêu cầu phải thực hiện lại việc bồi thường GPMB và giải quyết các khiếu kiện đối với các hộ gia đình, cá nhân.

Ở một diễn biến khác, Báo Thanh tra cũng vừa nhận được những thông tin từ phía lãnh đạo Cty Viglacera Hạ Long, cho biết: “CBCNV Cty rất sững sờ trước Văn bản 916/UBND thông báo việc triển khai D.A “không minh bạch, không công khai và có dấu hiệu tham ô, tham nhũng” và yêu cầu Cty tạm dừng thi công để hoàn tất các thủ tục triển khai D.A theo trình tự qui định. Hiện, D.A của Cty đã bị đình chỉ thi công. Nghiêm trọng hơn, cán bộ thanh tra còn vi phạm nguyên tắc làm việc khi tiến hành xác minh vụ việc đã không công khai, minh bạch và dân chủ vì dự thảo kết quả kiểm tra, xác minh không được thông qua Cty Viglacera Hạ Long và HTX An Tiêm trước khi công bố. Chúng tôi rất bức xúc trước thái độ làm việc thiếu khách quan của cán bộ, thanh tra viên. Không hiểu trình độ năng lực của cán bộ thanh tra yếu kém hay vì mục đích nào khác khi những văn bản của UBND TP gửi cho Cty, chúng tôi chưa hề nhận được mà ông Hướng, ông Đại đã có. Ngày 21/3/2011 UBND phường Hà Khẩu ra Quyết định số 82 QĐ/UBND về việc đình chỉ thi công xây dựng công trình vi phạm trật tự đô thị, đình chỉ thi công D.A. Ông Hướng, ông Đại có ngay quyết định đó đem photo phát tán tài liệu, tụ tập trên 30 người đến Cty biểu tình gây rối, cản trở Cty thực hiện D.A”.

Để rộng đường dư luận cũng như bảo đảm tính khách quan, PV Báo Thanh tra đã có cuộc trao đổi với luật sư Mai Hùng Thịnh xung quanh vấn đề này.

+ Ông có nhận xét như thế nào về Văn bản số 916/UBND của UBND TP Hạ Long ngày 15/4/2011 gửi Cty Viglacera Hạ Long?

- Sau khi nghiên cứu Văn bản 916, chúng tôi thấy rằng có nhiều nội dung mâu thuẫn, không phù hợp với các quy định của pháp luật và với diễn biến thực tế trong quá trình triển khai D.A này.

Tại Mục 1, UBND TP Hạ Long cho rằng, D.A không phải đối tượng chủ đầu tư được phép thỏa thuận QSDĐ vì lý do: Đất nằm trong D.A không thuộc diện được phép thỏa thuận mà thuộc đối tượng Nhà nước thu hồi đất. Đến Mục 2, UBND TP Hạ Long lại khẳng định: “D.A triển khai không đúng trình tự thỏa thuận QSDĐ”. Nhưng trên thực tế, D.A này không hề triển khai theo trình tự thỏa thuận QSDĐ mà theo trình tự Nhà nước giao đất.

Cũng tại Mục 2 Văn bản 916, UBND TP Hạ Long cho rằng: Việc ban hành Quyết định số 07/QĐ-UBND phê duyệt giá đất ở liền kề để tính hỗ trợ đất nông nghiệp xen kẽ trong khu dân cư của HTX Nông nghiệp An Tiêm quản lý do Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp để thực hiện D.A là không phù hợp với quy định tại khoản 2 Điều 41 Nghị định số 84/2007/NĐ-CP của Chính phủ. Vì thế, UBND TP Hạ Long đã đề cập đến nội dung: Để khắc phục, xử lý vi phạm và giải quyết kiến nghị của công dân, UBND TP Hạ Long chỉ đạo:… “Giao Phòng TN-MT TP tham mưu Chủ tịch UBND TP ban hành quyết định thu hồi và hủy bỏ Quyết định số 07/QĐ-UBND ngày 6/1/2009 của UBND TP Hạ Long ”.

Tuy nhiên, qua xem xét tôi nhận thấy, Quyết định số 07/QĐ-UBND được ban hành đúng trình tự, thủ tục cũng như thẩm quyền. Hơn nữa, việc UBND TP Hạ Long tự thừa nhận mình ban hành quyết định này không phù hợp với quy định tại khoản 2 Điều 41 Nghị định số 84/2007/NĐ-CP của Chính phủ, từ đó yêu cầu thu hồi và hủy bỏ là không chính xác. Bởi vì, nguyên văn khoản 2 Điều 41 quy định như sau: “UBND các cấp và các cơ quan Nhà nước không được ra quyết định thu hồi đất hoặc thực hiện các biện pháp không phù hợp với quy định của pháp luật để can thiệp vào việc thoả thuận giữa nhà đầu tư và người SDĐ trong trường hợp đất không thuộc diện thu hồi”. Tức là, khoản 2 Điều 41 chỉ được áp dụng trong trường hợp “đất không thuộc diện thu hồi”, nhưng D.A khu dân cư CBCNV Cty Viglacera Hạ Long đã và đang triển khai theo trình tự Nhà nước giao đất (UBND tỉnh Quảng Ninh thu hồi đất sau đó giao lại cho chủ đầu tư, là đất thuộc diện thu hồi). Hơn nữa, Quyết định số 07/QĐ-UBND không phải là quyết định thu hồi đất và cũng không thể xem là biện pháp không phù hợp với quy định của pháp luật, vì nếu nói là không phù hợp thì không phù hợp ở điểm nào, nội dung hay hình thức. Theo tôi, không có lý do gì để có thể thu hồi và hủy bỏ quyết định này được.

Việc UBND TP Hạ Long thừa nhận “không được ra quyết định thu hồi đất hoặc thực hiện các biện pháp không phù hợp với quy định của pháp luật để can thiệp vào việc thoả thuận giữa nhà đầu tư và người SDĐ” đồng nghĩa với việc khẳng định: Trong trường hợp này “đất không thuộc diện thu hồi”. Có nghĩa là, D.A khu dân cư CBCNV Cty Viglacera Hạ Long “không thuộc trường hợp Nhà nước thu hồi đất” mà thuộc trường hợp “nhà đầu tư thoả thuận với người SDĐ”. Điều này hoàn toàn mâu thuẫn và trái ngược với kết luận nêu tại Mục 1 của Văn bản số 916/UBND như tôi đã trích dẫn ở trên và không phù hợp với pháp luật, vì người dân chưa được cấp GCNQSDĐ nên không thể thỏa thuận (khoản 1 Điều 106 Luật Đất đai 2003). Vì vậy, để tránh những mâu thuẫn thì chính Văn bản số 916/UBND của TP Hạ Long mới là đối tượng cần phải thu hồi và hủy bỏ.

Ngoài ra, tại Mục 3 Văn bản số 916/UBND kết luận: D.A không bảo đảm 4 công khai theo quy định. Chủ D.A đã phối hợp với UBND phường Hà Khẩu tổ chức công bố quy hoạch chi tiết của D.A nhưng không có nội dung nào thông tin về việc chủ D.A tiến hành thỏa thuận QSDĐ và cách thức thỏa thuận QSDĐ với người SDĐ. Theo tôi, trong trường hợp này, chủ D.A không thông tin về việc tiến hành thỏa thuận QSDĐ và cách thức thỏa thuận QSDĐ với người SDĐ là đúng quy định. Bởi vì, D.A không thuộc đối tượng phải triển khai theo trình tự thoả thuận QSDĐ như tôi đã nói ở trên.

+ Từ những phân tích ông đã nêu trên thì UBND TP Hạ Long yêu cầu Cty Viglacera Hạ Long phải thực hiện lại việc bồi thường GPMB và giải quyết các khiếu kiện đối với các hộ gia đình, cá nhân là đúng hay trái luật?

-  Tôi xin khẳng định rằng việc UBND TP Hạ Long yêu cầu Cty Viglacera Hạ Long phải thực hiện lại việc bồi thường GPMB và giải quyết các khiếu kiện đối với các hộ gia đình, cá nhân là trái luật và không có cơ sở. Bởi vì:
Thứ nhất, D.A khu dân cư CBCNV Cty Viglacera Hạ Long là D.A đã và đang được triển khai theo trình tự Nhà nước giao đất. Theo quy định của pháp luật trách nhiệm thu hồi đất thuộc về các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền gồm UBND tỉnh Quảng Ninh, UBND TP Hạ Long và UBND phường Hà Khẩu. Chủ đầu tư là Cty Viglacera Hạ Long chỉ triển khai theo đúng các văn bản chỉ đạo của UBND TP Hạ Long cũng như UBND phường Hà Khẩu. Rõ ràng, UBND TP Hạ Long cho rằng mình làm sai, nhưng lại đổ mọi trách nhiệm lên đầu chủ đầu tư. Nếu như Quyết định số 07/QĐ-UBND có được thu hồi, hủy bỏ đi chăng nữa thì trách nhiệm thu hồi đất sau đó vẫn thuộc về các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền (gồm UBND tỉnh Quảng Ninh, UBND TP Hạ Long và UBND phường Hà Khẩu) chứ không thể yêu cầu Cty Viglacera Hạ Long thực hiện vì Cty không có thẩm quyền này.

Thứ hai, việc giải quyết khiếu nại cũng là trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền, không thể yêu cầu Cty Viglacera Hạ Long thực hiện nội dung này.

Qua trao đổi với lãnh đạo TP Hạ Long, PV Báo Thanh tra được biết, UBND TP đang “giúp” chủ D.A hoàn tất các thủ tục bảo đảm theo qui định. Tuy nhiên, thực chất là buộc họ phải thực hiện lại từ đầu D.A bằng cách hướng dẫn phối hợp với Trung tâm Phát triển quỹ đất TP Hạ Long làm hợp đồng thuê đất. Vừa phải trả tiền thuê đất, chủ D.A vừa bị tổn thất số tiền đã đền bù trên 4,6 tỷ đồng vì không có khả năng thu hồi lại trong dân.
 
Đề nghị Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh chỉ đạo giải quyết dứt điểm và sớm có những biện pháp can thiệp để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng, tránh những thiệt hại không đáng có cho Cty Viglacera Hạ Long cũng như quyền lợi của người lao động. Đồng thời có những biện pháp ổn định tình hình an ninh trật tự địa phương, xem xét trách nhiệm của các cá nhân có dấu hiệu sai phạm.

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin khi có thêm tình tiết mới.

        Tố Hoa