>>Kỳ I: Nhiều vi phạm trong quy hoạch sử dụng đất

Tiến độ thực hiện các D.A chậm

Kết luận của TTCP nêu rõ, việc lựa chọn chủ đầu tư (CĐT) các dự án (D.A) trước khi quyết định giao đất trên địa bàn TP Hà Nội không được các sở, ngành và UBND TP thực hiện đúng quy định. Hầu hết các D.A được thực hiện chỉ định thầu. Việc giải quyết hồ sơ thủ tục giao đất, cho thuê đất và chuyển mục đích sử dụng đất (SDĐ) của các cơ quan sở, ngành và UBND chậm. Khoảng 20% hồ sơ giải quyết chậm, gây lãng phí về thời gian, cơ hội đầu tư, thậm chí thiệt hại về kinh tế cho CĐT.

UBND TP quyết định giao đất mà ký hiệu các ô đất trong hồ sơ giao đất không phù hợp với ký hiệu các ô đất tại bản vẽ quy hoạch xây dựng được phê duyệt, thiếu biên bản bàn giao mốc giới toàn bộ khu đất trên bản đồ và ngoài thực địa. Công tác tổ chức cập nhật biến động địa giới hành chính còn chậm, chưa được điều chỉnh kịp thời. Hệ thống bản đồ địa chính tại nhiều khu vực đã không còn phù hợp dẫn đến công tác quản lý đất đai gặp khó khăn và nhiều hạn chế.

Tỷ lệ cấp giấy chứng nhận quyền SDĐ của các quận, huyện đạt thấp, nhất là việc cấp giấy chứng nhận cho các tổ chức, đơn vị SDĐ chỉ đạt 40,9% số tổ chức cần cấp, 24% số thửa cần cấp. D.A đầu tư xây dựng nhà ở tại xã Trung Văn, Từ Liêm do Cty Vinaconex 2 xây dựng sai quy hoạch nhưng vẫn được UBND huyện Từ Liêm cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu cho 7 hộ đã mua nhà.

Hầu hết các D.A thực hiện chậm tiến độ so với kế hoạch được phê duyệt. Có D.A chậm tới 5 năm như D.A đầu tư xây dựng nhà ở để bán tại làng Phùng Khoang do Cty Cổ phần Đầu tư xây dựng và Sản xuất vật liệu Nam Thắng làm CĐT nhưng không được các cơ quan chức năng xử lý, thu hồi theo quy định.

Công tác quản lý quy hoạch còn nhiều bất cập. Nhiều sở, ngành được giao nhiệm vụ, nhưng thực tế không có đơn vị chịu trách nhiệm, thiếu tập trung, lực lượng cán bộ chuyên trách cho công tác thẩm định còn thiếu. Công tác quản lý, kiểm tra, giám sát thực hiện quy hoạch của các sở, ngành chức năng của TP và UBND các quận, huyện chưa chặt chẽ, hạn chế và bất cập về trách nhiệm, quyền hạn.

Trên 6.000 tỷ đồng SDĐ sai quy định

Khi thực hiện D.A khu đô thị mới Việt Hưng, UBND TP Hà Nội quyết định cho CĐT là Tập đoàn HUD được thu trên 377,9 tỷ đồng hạ tầng đối với các lô đất này là trái với quy định tại khoản 3, Điều 6 Quyết định 76 của UBND TP năm 2004. Điều đáng nói, UBND TP chưa ban hành quy trình, trình tự, thủ tục, phương pháp xác định tiền SDĐ để bảo đảm sự thống nhất và phù hợp giữa các D.A. Vì vậy, việc tính SDĐ trong thời gian vừa qua do Sở Tài chính chủ trì chưa thực hiện đúng quy định tại Thông tư 70 và 145 của Bộ Tài chính.

Kiểm tra hồ sơ việc xác định tiền SDĐ một số D.A do Sở Tài chính cung cấp, tổng giá trị về kinh tế đã phát hiện cần kiến nghị xử lý trên 4.000 tỷ đồng do việc xác định, tính toán không đúng đơn giá tiền SDĐ. Đồng thời, cần xem xét, xử lý trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền trong việc quyết định tạm xác định để thu tiền SDĐ sai quy định, gây thất thu cho ngân sách Nhà nước trên 2.000 tỷ đồng và 1.988m² đất.

Tại thời điểm thanh tra có 15/241 D.A thuộc diện rà soát lại phải xác định lại tiền SDĐ đợt 1. Riêng huyện Thạch Thất có 4 D.A thuộc các xã của tỉnh Hòa Bình chuyển về Hà Nội mới có quyết định tạm thu tiền SDĐ với tổng số tiền gần 2.400 tỷ đồng.

Ngoài ra, các CĐT một số D.A chưa thực hiện đúng quy định của Thông tư 115 của Bộ Tài chính về việc thu tiền SDĐ, dẫn đến số tiền tồn đọng cần xử lý thu hồi là trên 2.200 tỷ đồng; xử lý phạt chậm nộp đối với các CĐT không nộp tiền SDĐ đúng thời gian với số tiền gần 1.900 tỷ đồng.

Kiểm điểm trách nhiệm

Những khuyết điểm trên là do các cơ quan chức năng và UBND TP chưa tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật, chưa chặt chẽ trong công tác quản lý, quy hoạch, SDĐ và việc thực hiện với ngân sách Nhà nước. Trách nhiệm trước hết thuộc về UBND TP Hà Nội, UBND tỉnh Hà Tây cũ và UBND tỉnh Hòa Bình; các sở, ngành: Tài nguyên và Môi trường, Xây dựng, Quy hoạch kiến trúc, Tài chính, Thuế; UBND các quận, huyện và các cá nhân, đơn vị có liên quan đến việc quyết định, phê duyệt quy hoạch xây dựng, giao đất thu tiền SDĐ và quản lý đầu tư xây dựng.

TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP Hà Nội thu hồi về ngân sách Nhà nước gần 10.000 tỷ đồng. Trong đó, tiền SDĐ còn tồn đọng trên 2.500 tỷ đồng, tiền phạt chậm nộp tiền SDĐ gần 1.900 tỷ đồng và các khoản do thực hiện việc kê khai, tính toán, phê duyệt tiền SDĐ, cho phép thu tiền hạ tầng không đúng quy định với tổng số tiền trên 5.300 tỷ đồng; chỉ đạo xem xét xử lý, xác định thu tiền SDĐ đối với các D.A có vi phạm về việc xây dựng sai quy hoạch, vi phạm quy định về quản lý SDĐ gồm 204.785m² đất và 5.718m² sàn xây dựng. Chỉ đạo và thực hiện khắc phục, xử lý trách nhiệm theo đúng quy định đối với các sở, ngành, UBND các quận, huyện, các cơ quan đơn vị và cá nhân thuộc thẩm quyền có liên quan đến khuyết điểm và vi phạm; kiểm tra rà soát và xử lý, điều chỉnh các đồ án quy hoạch xây dựng thiếu các chỉ tiêu quy hoạch; chỉ đạo các sở, ngành liên quan kiểm tra, rà soát việc thực hiện và quản lý theo cơ chế điều tiết quỹ nhà đất; phối hợp với Bộ Giao thông Vận tải kiểm tra, rà soát đối với các D.A 2 bên Đại lộ Thăng Long có cốt nền xây dựng, đầu nối đường giao thông không phù hợp với thiết kế hạ tầng xung quanh; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc thực hiện các D.A trên địa bàn; thực hiện nghiêm túc các kiến nghị xử lý về kinh tế. Đồng thời, xử lý trách nhiệm đối với đơn vị, cá nhân thuộc thẩm quyền liên quan đến khuyết điểm, vi phạm.

Bảo Anh