(Thanh tra) - Ngày 1/1/2026, Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt số 66/2025/QH15 chính thức có hiệu lực thi hành. Nhiều điểm mới của luật dự kiến giúp cơ quan Hải quan quản lý chặt chẽ hơn đối với các mặt hàng chịu Thuế Tiêu thụ đặc biệt.
Quy định mới giúp Hải quan quản lý chặt chẽ hơn
Bà Nguyễn Thị Khánh Huyền, Tổ trưởng Tổ Quản lý thuế, Ban Nghiệp vụ thuế hải quan, Cục Hải quan cho biết, luật bổ sung mặt hàng nước giải khát theo Tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) có hàm lượng đường trên 5g/100 ml vào đối tượng chịu thuế tại điểm l khoản 1 Điều 2.
Đây là nhóm hàng được nhiều quốc gia áp dụng chính sách thuế nhằm điều tiết tiêu dùng, bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
Tiếp đó, luật bổ sung quy định nhằm siết chặt quản lý đối với mặt hàng thuốc lá, rượu bia tại khoản 1 Điều 2.
Đây là nhóm hàng được quan tâm đặc biệt, việc xác định hàng hóa thực hiện theo pháp luật chuyên ngành, đồng thời quy định chặt chẽ hơn như áp mức thuế suất Thuế Tiêu thụ đặc biệt cao hơn, theo lộ trình cụ thể.
Riêng mặt hàng thuốc lá, xì gà áp thêm mức thuế tuyệt đối bên cạnh mức thuế theo tỷ lệ % theo lộ trình tại Điều 8 của Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt.
Tổ trưởng Tổ Quản lý thuế thông tin thêm, luật mới đã quy định rõ hơn đối tượng chịu Thuế Tiêu thụ đặc biệt để tránh vướng mắc phát sinh khi thực hiện.
Cụ thể, quy định đối tượng chịu thuế là máy bay, trực thăng, tàu lượn thay thế cho khái niệm “tàu bay” nói chung tại Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt trước đây. Quy định vàng mã, hàng hóa không bao gồm hàng mã là đồ chơi trẻ em và đồ dùng dạy học.
Luật cũng sửa quy định về hàng tạm nhập – tái xuất, tạm xuất – tái nhập. Cụ thể, luật bổ sung trường hợp quá thời hạn tái xuất khẩu, tái nhập khẩu hoặc bán ra hoặc thay đổi mục đích sử dụng trong thời hạn tạm nhập khẩu, tạm xuất khẩu thì tổ chức, cá nhân kinh doanh phải nộp Thuế Tiêu thụ đặc biệt để phù hợp với pháp luật về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và pháp luật hải quan.
Thêm vào đó, luật bổ sung quy định đối tượng không chịu Thuế Tiêu thụ đặc biệt đối với hàng hóa từ nước ngoài nhập khẩu vào kho ngoại quan sau đó xuất khẩu sang nước khác theo quy định của pháp luật về hải quan.
Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt cũng bỏ quy định hàng hoá nhập khẩu từ nước ngoài vào khu phi thuế quan, hàng hoá từ nội địa bán vào khu phi thuế quan và chỉ sử dụng trong khu phi thuế quan, hàng hoá được mua bán giữa các khu phi thuế quan với nhau.
Một điểm mới nữa là, luật đã quy định cụ thể thời điểm tính thuế đối với hàng hóa nhập khẩu là thời điểm đăng ký tờ khai hải quan để phù hợp với pháp luật về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và pháp luật hải quan.
Tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp
Bà Nguyễn Thị Khánh Huyền, Tổ trưởng Tổ Quản lý thuế, Ban Nghiệp vụ thuế hải quan chia sẻ, nhiều điểm mới tại Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt sẽ đem lại các điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp.
Theo đó, luật bỏ quy định điều hòa từ 24.000 BTU trở xuống thuộc diện chịu Thuế Tiêu thụ đặc biệt góp phần tạo thuận lợi trong việc giảm nghĩa vụ thuế cho các doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu, phân phối điều hòa công suất lớn, giúp giảm giá thành sản phẩm tăng sức cạnh tranh.
Ngoài ra, Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt mở rộng thêm các trường hợp không chịu Thuế Tiêu thụ đặc biệt bao gồm: Hàng hóa sản xuất, gia công hoặc thuê gia công để xuất khẩu ra nước ngoài; hàng hóa xuất khẩu ra nước ngoài đã nộp thuế tiêu thụ đặc biệt bị phía nước ngoài trả lại khi nhập khẩu; một số loại xe ô tô chạy trong phạm vi khu di tích lịch sử, bệnh viện, trường học; trực thăng, tàu lượn dùng cho cứu hộ, cứu nạn, huấn luyện phi công.
Luật cũng bổ sung trường hợp cần thiết phải sửa đổi, bổ sung đối tượng chịu thuế/không chịu thuế để phù hợp với bối cảnh kinh tế xã hội trong từng thời kỳ, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.
Thêm vào đó, Luật Thuế Tiêu thụ đặc biệt đã bổ sung điều kiện được khấu trừ và hoàn Thuế Tiêu thụ đặc biệt bao gồm các trường hợp như nguyên liệu nhập khẩu để sản xuất, gia công hàng xuất khẩu; doanh nghiệp giải thể, phá sản còn số thuế chưa khấu trừ hết; hoàn thuế theo điều ước quốc tế.
