Không ít doanh nghiệp được chỉ rõ cố tình không nộp hoặc chưa bao giờ thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai.

Trong những báo cáo, văn bản khác của các cơ quan chức năng tỉnh còn chỉ ra hàng loạt sai phạm, vi phạm liên quan đến đất đai, chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai của các doanh nghiệp. Điển hình trong Báo cáo số 8043/BC-CT ngày 24/8/2018 của Cục Thuế tỉnh Vĩnh Phúc về tình hình thực hiện thu nộp tiền thuê đất của các dự án trên địa bàn tỉnh từ năm 2014 đến hết ngày 31/12/2017 cho thấy, toàn tỉnh có 1.096 dự án nợ đọng tiền thuê đất, với số tiền hơn 133 tỷ đồng và gần 24.000 USD. 

Việc chưa hoàn thành, trốn tránh nghĩa vụ tài chính của các doanh nghiệp được cơ quan chức năng xác định có nhiều nguyên nhân khác nhau cả chủ quan lẫn khách quan. Có doanh nghiệp bị thu hồi đất, bị giải thể nhưng cơ quan thuế không nhận được hồ sơ thanh lý hợp đồng thuê đất.

Một số trường hợp đã có Quyết định cho thuê đất, ký hợp đồng thuê đất nhưng chưa thực hiện dự án và chưa đi vào hoạt động, đất còn bỏ trống chưa xây dựng nên khi cơ quan thuế ra thông báo nộp tiền thuê đất gửi đến không có người nhận. Nhiều doanh nghiệp nợ tiền thuê đất do sản xuất, kinh doanh thua lỗ giải thể, phá sản.

Bên cạnh đó, không ít chủ dự án, doanh nghiệp không chấp hành tốt nghĩa vụ nộp thuế, chây ỳ không nộp tiền thuê đất. Chính sách thu tiền thuê đất, thuê mặt nước có sự thay đổi, đơn giá thuê đất mới điều chỉnh của chu kỳ sau cao hơn đơn giá thuê đất cũ của chu kỳ trước, có những dự án tăng gấp nhiều lần dẫn đến đơn vị kiến nghị và chưa chấp hành nghĩa vụ nộp tiền thuê đất. Một số dự án ký hợp đồng thuê đất nhưng do vướng mắc về bồi thường, giải phóng mặt bằng nên không triển khai được dự án dẫn đến nợ đọng thuế.

UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã yêu cầu các cơ quan chức năng, các địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền về trách nhiệm, nghĩa vụ nộp thuế đến từng dự án, chủ doanh nghiệp khi được giao đất, thuê đất. Tỉnh tiếp tục rà soát, phân loại nợ và nắm bắt tình hình, hoạt động sản xuất của các doanh nghiệp để có biện pháp đôn đốc, thu hồi nợ đọng. 

Đối với các doanh nghiệp có biểu hiện chây ì, chậm nộp tiền thuê đất, cố tình không chịu nộp và trốn tránh dù trước đó được ngành chức năng nhắc nhở nhiều lần, tỉnh sẽ triển khai các biện pháp cưỡng chế, thu hồi nợ đọng theo quy định. Cùng với đó, tỉnh kiên quyết thu hồi đất đối với các dự án chậm triển khai hoặc không thực hiện theo tiến độ được phê duyệt; công khai danh sách các dự án, doanh nghiệp không chấp hành nghĩa vụ tài chính về tiền thuê đất trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Nguyễn Trọng Lịch