Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú. Ảnh: Phạm Kiên/TTXVN

Sẽ giảm lãi suất các khoản vay cũ

Trả lời về vấn đề lãi suất, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú nhấn mạnh, tính đến thời điểm hiện tại, việc điều hành lãi suất đã đạt được mục tiêu giảm lãi suất, hỗ trợ cho doanh nghiệp, hỗ trợ cho tăng trưởng tín dụng, mở rộng đầu tư cho tăng trưởng GDP.

Theo Phó Thống đốc, việc điều hành lãi suất huy động phụ thuộc lớn vào lạm phát và nhiều chỉ số khác. "Cho nên ngân hàng huy động với mức lãi suất giảm nhưng khi cho vay thì giảm ở mức độ nào cần phải phù hợp. Đây là vấn đề rất đáng quan tâm trong chỉ đạo điều hành để phù hợp với kinh tế vĩ mô" - Phó Thống đốc nhấn mạnh.

Cũng theo ông Đào Minh Tú, lãi suất quan hệ rất chặt với tỷ giá. Khi lãi suất tiền Đồng quá thấp mà tỷ giá cao, đặc biệt khi lãi suất cao ở các nước đang tác động mạnh đến Việt Nam, điều này có thể tạo ra tình trạng đô-la hoá, cũng như tăng biến động trong chính sách điều hành tỷ giá. 

Phó Thống đốc cho biết lãi suất còn ảnh hưởng đến nhiều vấn đề khác trong nền kinh tế: chính sách tài khoá, phát hành trái phiếu, huy động nguồn lực và cho vay của nhà nước. Do vậy, điều hành lãi suất phải hài hoà giữa chính sách tài khoá, chính sách tiền tệ...

"Ngân hàng Nhà nước luôn phải tính toán tìm ra phương án hợp lý nhất trong điều hành lãi suất", Phó Thống đốc khẳng định.

Ngay từ đầu năm, Ngân hàng Nhà nước đã nhấn mạnh thông điệp, thậm chí sử dụng các công cụ của mình để tạo điều kiện cho việc giảm lãi suất. Từ đầu năm đến nay, Ngân hàng Nhà nước đã 4 lần hạ lãi suất điều hành, mức giảm đến 2%. Với các Ngân hàng thương mại, đến cuối tháng 7, đầu tháng 8, mức giảm lãi suất khoảng 1% so với cuối năm 2022.

"Với biến động kinh tế thế giới, cũng như khả năng chống chịu của nền kinh tế, điều hành chính sách đảm bảo lạm phát dưới 4,5% hỗ trợ tăng trưởng, chúng tôi kỳ vọng cuối năm nay có thể đạt được mức giảm lãi suất giảm trung bình của các ngân hàng thương mại từ 1-1,5%. Tuy nhiên đến thời điểm hiện nay, theo thống kê, mức lãi suất trung bình của các khoản cho vay mới đã giảm 2-2,2%", Phó Thống đốc cho biết.

Cũng theo ông Đào Minh Tú, hiện còn một số khoản cho vay cũ khi các ngân hàng thương mại huy động vốn cao có thể vẫn đang "neo cao" do độ trễ của chính sách, cũng như để đảm bảo hài hòa phương án tài chính của các ngân hàng thương mại. Ngân hàng Nhà nước đã đề nghị các ngân hàng thương mại bằng mọi biện pháp từ nay đến cuối năm tiết giảm lãi suất của những khoản vay cũ để đảm bảo hỗ trợ cho doanh nghiệp.

Ngày 27/10 vừa qua, Ngân hàng Nhà nước đã họp với 35 ngân hàng thương mại chiếm tỷ trọng cho vay chính của nền kinh tế. Ngân hàng Nhà nước đã liệt kê những ngân hàng lãi suất còn cao, ngân hàng nào lãi suất đã hạ thấp và đã yêu cầu những ngân hàng lãi suất còn cao thì phải tìm biện pháp hạ lãi suất. "Buổi làm việc rất cụ thể với những ngân hàng có những mức lãi suất chênh lệch đầu vào, đầu ra còn cao. Hiện còn có những ngân hàng mức cho vay bình quân còn cao trên 9%. Những ngân hàng này đã được yêu cầu phải giảm lãi suất", Phó Thống đốc cho biết.

Thị trường trái phiếu riêng lẻ có bước tăng trưởng

Về tình hình thị trường trái phiếu riêng lẻ của 10 tháng đầu năm, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, đến kết thúc tháng 10, theo tổng hợp có 70 doanh nghiệp đã thử nghiệm phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ với khối lượng 180,4 nghìn tỷ đồng. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp đã phát hành trước đây, mua lại trước hạn 190,7 nghìn tỷ đồng. Một điểm đáng lưu ý là kể từ khi Nghị định 08/2023/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực thi hành ngày 5/3/2023 cho đến hết tháng 10, khối lượng phát hành là 179,5 nghìn tỷ đồng.

Thứ trưởng chia sẻ thêm, ở thị trường sơ cấp, tức là khi doanh nghiệp phát hành thì nhà đầu tư tổ chức chiếm trên 95% và nhà đầu tư cá nhân chỉ có khoảng gần 5% đã tham gia mua trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ phát hành. Khối lượng đáo hạn từ nay đến cuối năm là 61,6 nghìn tỷ đồng đối với trái phiếu mà doanh nghiệp đã phát hành.

Về tình hình giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trên hệ thống giao dịch tập trung, sau hơn 3 tháng đi vào hoạt động, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội đã phối hợp với các thành viên cũng như với các doanh nghiệp vận hành một cách an toàn, thông suốt hoạt động của hệ thống giao dịch này. 

Quy mô của thị trường và thanh khoản đã có bước tăng trưởng, tính đến 31/10, thị trường đã tiếp nhận và đưa vào giao dịch 451 mã trái phiếu của 114 doanh nghiệp với giá trị đăng ký giao dịch đạt khoảng 336.768 tỷ đồng. Về quy mô giao dịch, tính đến hết phiên giao dịch 31/10/2023, tổng giá trị giao dịch toàn thị trường đạt 49.392 tỷ đồng, bình quân giá trị giao dịch đạt 676,6 tỷ đồng/phiên. 

Riêng trong tháng 10, giá trị toàn thị trường đạt 29.292 tỷ đồng, bình quân giá trị giao dịch khoảng 1.331 tỷ đồng/phiên. Đến thời điểm hết tháng 10 mới có 451 mã trái phiếu của 114 doanh nghiệp đăng ký để giao dịch trên thị trường này và cũng còn nhiều mã trái phiếu của các doanh nghiệp đã phát hành chưa thực hiện đăng ký. 

Bộ Tài chính đã chỉ đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam cũng như Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội tiến hành giám sát, kiểm tra và sẽ xử lý nghiêm theo quy định pháp luật nếu như các doanh nghiệp đã phát hành trái phiếu mà không thực hiện đăng ký giao dịch trên hệ thống này theo quy định của pháp luật./.