Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải. Ảnh: P. Thắng

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải kết luận như vậy tại Phiên họp thứ 23 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội sau khi thảo luận về bổ sung vốn điều lệ cho Agribank ngày 13/5.

Để đủ điều kiện trình Quốc hội, ông Hải đề nghị Chính phủ thuyết minh rõ hơn phương án tăng vốn điều lệ để đảm bảo khả thi nguồn bổ sung và đánh giá tác động tới cân đối ngân sách để xây dựng dự toán năm 2024.

“Dự thảo các nội dung trình Quốc hội xem xét cần nêu rõ trách nhiệm của Chính phủ, Agribank trong cấp, quản lý, sử dụng, bảo toàn vốn điều lệ được bổ sung sau khi được Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư”, Phó Chủ tịch Quốc hội nêu.

Không tăng vốn, Agribank không đảm bảo vai trò chủ lực

Tại tờ trình của Chính phủ, theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đoàn Thái Sơn, vốn bổ sung cho Agribank sẽ lấy từ dự toán chi ngân sách Trung ương 2023 đã được Quốc hội phê duyệt hơn 6.700 tỷ đồng. Phần còn lại hơn 10.300 tỷ đồng bố trí từ ngân sách Nhà nước và thực hiện chuyển cấp trong 2024.

Mức vốn đề nghị bổ sung cho Agribank lần này tương ứng với mức lãi còn lại sau trích lập các quỹ của 3 năm (2021-2023) mà ngân hàng này nộp ngân sách.

Ông Sơn cho hay, 5 năm qua, tốc độ tăng vốn điều lệ của ngân hàng này thấp hơn mức tăng tổng tài sản, khiến tỷ lệ an toàn tối thiểu (CAR) giảm, không đạt mức quy định.

Quy mô vốn điều lệ của Agribank đến cuối năm ngoái là 34.446 tỷ đồng, thấp nhất trong nhóm các ngân hàng thương mại Nhà nước, thậm chí thấp hơn một số ngân hàng thương mại cổ phần khác như Techcombank (gần 35.200 tỷ), MB (hơn 45.300 tỷ), VPBank (hơn 67.400 tỷ đồng).

Việc bổ sung vốn lần này giúp Agribank bảo đảm tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu (8%), mở rộng tín dụng, đáp ứng nhu cầu vốn lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.

“Nếu Agribank không được tăng vốn sẽ không đảm bảo vai trò chủ lực, đặc biệt với ngân hàng hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn", ông Sơn nói.

Thẩm tra nội dung này, Uỷ ban Kinh tế đề nghị Chính phủ báo cáo, làm rõ tính khả thi việc tăng vốn này trong bối cảnh kinh tế và doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn hiện nay.

“Thu ngân sách, doanh thu và lợi nhuận của Agribank có thể không đạt được như kỳ vọng”, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế nói.

Làm rõ đề nghị tăng vốn cho Agribank theo luật nào?

Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị Chính phủ xác định nguồn bố trí còn lại của ngân sách (hơn 10.300 tỷ đồng), phương án xử lý trong trường hợp số nộp ngân sách của Agribank năm 2023 (trên 7.000 tỷ đồng) không đạt như dự kiến và khả năng đáp ứng các tỷ lệ an toàn vốn 8% sau khi Quốc hội quyết định chủ trương.

Nêu ý kiến, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ yêu cầu làm rõ đề nghị tăng vốn cho Agribank theo Luật Ngân sách Nhà nước hay Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp (Luật 69).

Việc này nhằm làm rõ Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư vốn bổ sung cho Agribank hay chỉ quyết định phần vốn từ nguồn ngân sách, theo ông Vương Đình Huệ.

Giải trình, ông Đỗ Thành Trung, Thứ trưởng Kế hoạch và Đầu tư cho biết việc bổ sung 17.100 tỷ đồng vốn điều lệ cho Agribank là theo Luật Ngân sách Nhà nước, thuộc thẩm quyền của Quốc hội.

Bổ sung thêm, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đoàn Thái Sơn cho biết phần tăng vốn cho ngân hàng này đã có nguồn. Nhưng khi tăng vốn như vậy phải xây dựng phương án tăng vốn cho 3 năm (2021-2023) và mức tăng vượt hạn mức, trên 10.000 tỷ đồng, nên phải trình Quốc hội xem xét, cho chủ trương để Chính phủ quyết định.

Theo ông Sơn, sau khi có chủ trương từ Quốc hội, Ngân hàng Nhà nước sẽ trình Chính phủ quyết định việc tăng vốn và sẽ tiến hành các bước tiếp theo đúng quy định.