Chỉ riêng trên địa bàn Hà Nội, hiện có khoảng 1.150 khu nhà chung cư cũ có niên hạn từ 20 năm trở lên, bao gồm cả nhà cao tầng và thấp tầng cần được cải tạo lại.

Bộ Xây dựng vừa công bố dự thảo nghị định của Chính phủ về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư trên địa bàn cả nước.

Đáng chú ý, theo dự thảo này, sẽ có hàng loạt ưu đãi đối với chủ đầu tư và các doanh nghiệp bất động sản có ý định và mong muốn đầu tư, cải tạo lại các khu chung cư cũ.

Cụ thể, trường hợp Nhà nước thực hiện cưỡng chế phá dỡ nhà chung cư để cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư thì chủ đầu tư dự án được Nhà nước giao đất thực hiện dự án. 

Trường hợp doanh nghiệp kinh doanh bất động sản đầu tư vốn hoặc tham gia góp vốn với các chủ sở hữu nhà chung cư để thực hiện dự án xây dựng lại chung cư thì được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện việc đo đạc, xác nhận việc phân định ranh giới đất đai dối với diện tích đất thuộc phạm vi dự án theo quy định của pháp luật về đất đai mà không phải thực hiện việc thu hồi đất và giao đất.

Doanh nghiệp cũng được chuyển mục đích sử dụng một phần diện tích đất trong phạm vi dự án để phục vụ nhu cầu kinh doanh, dịch vụ trên cơ sở bảo đảm phù hợp với quy hoạch do cơ quan có thẩm quyền phê duyệt; được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và tiền chuyển mục đích sử dụng đất (nếu có) đối với toàn bộ phần diện tích đất được giao trong phạm vi dự án.  

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng được hưởng nhiều cơ chế ưu đãi về tài chính và thuế như sau:  

- Được vay vốn các nguồn vay ưu đãi của các tổ chức tài chính và tổ chức tín dụng theo quy định của pháp luật có liên quan, kể cả nguồn vốn vay của Trung ương và địa phương.

- Được huy động vốn tín dung hợp pháp theo quy định của pháp luật về tín dụng; 

- Được áp dụng thuế suất thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp như đối với dự án đầu tư xây dựng phát triển nhà ở xã hội; 

Trường hợp chủ sở hữu nhà chung cư được bố trí căn hộ mới mà phải nộp thêm tiền chênh lệch diện tích, nếu có nhu cầu vay vốn thì được Nhà nước xem xét, hỗ trợ cho vay ưu đãi để thanh toán khoản tiền chênh lệch nêu trên theo quy định của pháp luật có liên quan. 

Chủ đầu tư dự án được phép kinh doanh theo quy định của pháp luật về nhà ở thương mại đối với các diện tích căn hộ còn lại sau khi thực hiện bố trí tái định cư và diện tích kinh doanh, dịch vụ trong phạm vi dự án (nếu có) theo phương án đã được phê duyệt.

Ngoài ra, chủ đầu tư dự án được phép điều chỉnh hệ số sử dụng đất tối thiểu gấp 3 lần và tăng chiều cao công trình theo hướng không khống chế chiều cao, miễn là nằm trong quy hoạch của khu vực đó đã được duyệt.
 
Chủ đầu tư cũng được cung cấp miễn phí các thiết kế mẫu, thiết kế điển hình về nhà ở cũng như các tiến bộ khoa học kỹ thuật về thi công, xây lắp nhằm đảm bảo giảm giá thành xây dựng công trình; được áp dụng hình thức tự thực hiện nếu có đủ năng lực theo quy định của pháp luật; 

Được chỉ định thầu đối với các gói thầu cần triển khai ngay để tránh gây nguy hại trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe và tài sản của cộng đồng dân cư trên địa bàn hoặc để không ảnh hưởng nghiêm trọng đến công trình liền kề theo quy định của pháp luật về đấu thầu. 

Trường hợp chủ sở hữu được bồi thường nhà ở mới thì không phải nộp lệ phí trước bạ khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Đối với các hộ gia đình đang sinh sống tại các khu chung cư cũ cũng được hưởng nhiều cơ chế ưu đãi, được tham gia lựa chọn nhà đầu tư cải tạo, xây mới dự án.

Trường hợp các hộ gia đình, cá nhân đang thuê căn hộ chung cư thuộc sở hữu nhà nước, chưa được chuyển đổi thành sở hữu riêng mà chung cư đó thuộc diện phải phá dỡ để cải tạo, xây dựng lại thì thực hiện theo cơ chế, chính sách sau:

- Được tiếp tục bố trí cho thuê căn hộ chung cư mới có diện tích tương đương tại địa điểm nhà chung cư cũ bị phá dỡ. 

- Được xem xét, giải quyết mua căn hộ mua mới theo quy định của pháp luật về quản lý sử dụng nhà ở thuộc sở hữu nhà nước. 

- Được xem xét, giải quyết mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội trên phạm vi địa bàn theo quy định của pháp luật về nhà ở nếu có nhu cầu.    

Các hộ gia đình cũng được tham gia góp vốn cùng với doanh nghiệp kinh doanh bất động sản để triển khai dự án xây dựng lại nhà chung cư theo hình thức góp vốn bằng tiền hoặc bằng diện tích nhà ở, đất ở và tài sản khác gắn liền với đất trong phạm vi dự án (nếu có). 

Đồng thời còn được lựa chọn hình thức bồi thường, bố trí tái định cư tại chỗ hoặc các hình thức bố trí nhà ở để phục vụ tái định cư và được xem xét hỗ trợ theo quy định.

Theo Nguyên Hà/VnEconomy