Từ sau Tết Nguyên đán đến nay giá sữa tăng liên tục. Ảnh: Nguyễn Nhuần

Chị Phan Thị Linh (Cổ Nhuế, Từ Liêm, Hà Nội) đang nuôi con nhỏ hơn 11 tháng tuổi. Mỗi tháng, cháu uống 2 hộp Friso Gold. Theo chị Linh, mỗi hộp sữa 900g đã tăng thêm 40.000 đồng, gấp đôi, gấp 3 lần những đợt tăng giá trước.

Còn chị Nguyễn Hạnh Thuỷ (Thanh Xuân, Hà Nội) có con nhỏ hơn 1 tuổi, mỗi tháng riêng tiền sữa cho con, chị cũng tiêu tốn hơn 2 triệu đồng. Chị Thuỷ cho biết, từ sau Tết Nguyên đán đến nay, “chóng hết cả mặt” khi giá sữa tăng liên tục.

Đầu tháng 4, nhãn hiệu Nestlé tiếp tục đẩy giá các sản phẩm thêm tăng từ 8 - 9%. Cụ thể, sữa Nan 1 Pro 800gr tăng từ 359.000 đồng lên 391.000 đồng/hộp; Nan 2 DHA Pro 800gr từ 342.000 đồng tăng lên 374.000 đồng/hộp. Sữa Physiolac cũng tăng giá 15%: Physiolac dinh dưỡng dành cho trẻ từ 0 - 6 tháng tuổi loại 900gr từ 412.000 đồng tăng lên 474.000 đồng/hộp; Physiolac dành cho trẻ từ 1 - 3 tuổi loại 900gr từ 186.000 đồng tăng lên 225.000 đồng/hộp.

Theo Bộ Tài chính, 3 tháng đầu năm nay, thị trường sữa Việt Nam có nhiều biến động với 3 lần tăng giá, mức tăng trung bình từ 5 - 10% (tháng 1, Cty Meadjohnson Nutrition Việt Nam, Hãng sữa Dumex; tháng 2, Cty Cổ phần Sữa Việt Nam; tháng 3, Cty Friesland Campina Việt Nam, Hãng sữa Abbott và Hãng sữa Nutifood). Nguyên nhân tăng giá, do các hãng sữa thay đổi mẫu mã bao bì và chi phí đầu vào tăng. Theo thông báo của các hãng sữa, mỗi đợt tăng chỉ dao động từ 5 -10% so với mức giá cũ.

Tuy nhiên, theo giới phân tích, giá trị của mỗi hộp sữa sau mỗi lần tăng là khác nhau. Lần tăng 10% lúc giá sữa 395.000 đồng/hộp khác với mức tăng 8% khi giá sữa lên 391.000 đồng/hộp. Số tiền phải trả cho mỗi lần tăng càng ngày càng lớn về giá trị tuyệt đối. Do vậy, người tiêu dùng càng bị thiệt.

Theo lý giải của các chủ cửa hàng, sữa tăng giá là do tác động bởi một loạt các yếu tố như: Xăng, điện, nhân công… và các nguyên liệu nhập khẩu. Các yếu tố đầu vào tăng, sữa cũng tăng theo là lẽ thường tình. Tuy nhiên, theo thông tin từ Cục Quản lý giá, Bộ Công thương, giá sữa nguyên liệu nhập khẩu không tăng trong nhiều tháng qua. Bên cạnh đó, giá thu mua sữa tươi trên thị trường cũng không tăng, xăng, điện vẫn ổn định, việc liên tục điều chỉnh niêm yết giá bán mới bị cho là bất hợp lý.

Báo cáo của Tổ Điều hành Thị trường trong nước, cho biết: Hiện nay, nhiều sản phẩm sữa sau khi hết thời hạn đăng ký nay được các công ty đăng ký lại với tên gọi mới là sản phẩm dinh dưỡng (như: Sữa Anfalac A+ cho trẻ từ 0 - 6 tháng tuổi hay Anfakid A+ cho trẻ từ 3 tuổi), thức ăn công thức dinh dưỡng (Lactogen Gold 2 dành cho trẻ em từ 6 - 12 tháng tuổi), sản phẩm dinh dưỡng đặc biệt (Pedia Sure dành cho trẻ từ 1 - 10 tuổi), thực phẩm bổ sung (Friso Gold cho trẻ từ 1 - 3 tuổi)... gây khó khăn cho cơ quan Nhà nước trong công tác quản lý giá và gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng.

Còn theo Cục Quản lý giá, việc quản lý giá sữa đang gặp khó. Luật Giá chính thức có hiệu lực đã gần 3 tháng qua (từ ngày 1/1/2013), nhưng đến nay vẫn chưa có nghị định cũng như thông tư hướng dẫn. Hiện nay, Dự thảo Nghị định hướng dẫn Luật Giá đang được Bộ Tài chính gấp rút hoàn thiện trước khi trình Chính phủ.

Bên cạnh đó, nhiều sản phẩm sữa dành cho trẻ em được doanh nghiệp “lách” bằng cách đăng ký là sản phẩm dinh dưỡng hoặc thực phẩm bổ sung để có tăng giá cũng không bị kiểm soát. Theo quy định của Luật Giá, trước khi tăng giá, các sản phẩm sữa dành cho trẻ em mới phải kê khai giá với cơ quan quản lý. Do vậy, cơ quan quản lý cũng khó có thể kiểm soát được giá sữa khi nhiều sản phẩm thực chất là sữa nhưng không ghi sữa, kèm theo việc có doanh nghiệp sẽ tranh thủ tăng giá khi đang có khoảng trống pháp lý.

Đã đến lúc việc quản lý giá sữa bằng biện pháp hành chính cần thay đổi, bởi chúng không đem lại hiệu quả, thậm chí còn bị trục lợi. Cơ quan chức năng nói gì khi việc kiểm soát giá đầu vào chưa có lời giải thì giá bán sữa tới tay người tiêu dùng ngày một leo thang.

 Nguyễn Nhuần