Chế tác vàng miếng

Năm 2010, chỉ số CPI tăng gần 12%. Lãi suất gửi tiền VNĐ trung bình cả năm chưa đến 11%. Như vậy, rõ ràng đồng tiền được bù lại bằng lãi suất tiết kiệm nhưng vẫn trượt giá so với chỉ số CPI. Mặt khác, giá vàng trong năm qua tăng đột biến khiến nhiều người lãi to, đó là lý do khiến nhiều người chọn cách tích trữ vàng vào dịp trước Tết Nguyên đán.

Kinh doanh vàng đang bị buông lỏng

Hoạt động kinh doanh vàng miếng, vàng nữ trang hiện nay thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Doanh nghiệp và Luật Thương mại. Các tổ chức cá nhân chỉ cần đăng ký kinh doanh tại sở kế hoạch - đầu tư trên địa bàn sở tại sẽ được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và hoạt động theo đăng ký đó. Dễ như vậy cho nên từ các phố huyện cho đến các TP lớn, đâu đâu cũng gặp các cửa hàng kinh doanh vàng, thậm chí kèm theo cả thu đổi ngoại tệ chui.

Theo đánh giá của một lãnh đạo ở Hội Mỹ nghệ kim hoàn, việc xuất, nhập khẩu vàng trang sức, mỹ nghệ vẫn chưa có chế tài kiểm soát. Cụ thể: Chưa có sự phân định thế nào là vàng trang sức mỹ nghệ và vàng gia công. Các cơ sở kinh doanh vàng trang sức hiện nay thực hiện việc xuất nhập khẩu mặt hàng này không cần giấy phép của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) mà chỉ thực hiện theo giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh. Đây là kẽ hở rất rộng, bởi nhiều cá nhân, tổ chức xuất khẩu vàng dưới các hình thức chế tác, trang sức mỹ nghệ. Bởi tỷ lệ vàng trong các sản phẩm mỹ nghệ này chiếm trên 90%.

Cần có chế tài hiệu quả

Nghị định 174/1999/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bằng Nghị định 64/2003/NĐ-CP. Theo đó, NHNN chỉ quản lý một số hoạt động về vàng có liên quan tới điều hành chính sách tiền tệ như xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu, sản xuất vàng miếng. Còn các hoạt động kinh doanh khác như mua bán vàng trang sức mỹ nghệ, vàng miếng được xem xét như hoạt động bình thường kinh doanh các hàng hóa khác. Chính vì vậy, đã có sự thao túng trong thị trường này.

Khi giá vàng của thế giới đã nhiều ngày tụt xuống nhiều giá, nhưng giá vàng trong nước vẫn ngất ngưởng cao. Sự bất ổn trong thị trường vàng đã kéo theo sự bất ổn cho thị trường ngoại tệ, bởi sự lưu thông trong nước hay tuồn ra nước ngoài của vàng đều kéo theo một lượng ngoại tệ khổng lồ. Chính vì vậy, bình ổn được thị trường vàng sẽ có vai trò quan trọng trong việc bình ổn thị trường ngoại tệ một cách trực tiếp hoặc gián tiếp.

Theo một lãnh đạo NHNN, vàng thuộc diện quản lý thống nhất bởi NHNN. Thời gian tới sẽ có việc rà soát cấp phép lại cho các đơn vị có chức năng kinh doanh vàng và cũng thu hẹp các đại lý thu đổi ngoại tệ đi kèm. Một số chuyên gia tiền tệ đề xuất, NHNN nên tính đến việc thành lập Cty kinh doanh vàng để điều tiết thị trường. Có như vậy mới tránh được trường hợp giá vàng thế giới giảm mà giá vàng trong nước không giảm theo. Cũng có nhiều ý kiến cho rằng, không khuyến khích người dân đầu tư vào vàng. Có điều, ý kiến này không khả thi bởi nhân dân có thói quen tích trữ vàng. Thực tế nhiều năm qua cũng đã chứng minh, việc đầu tư vào vàng vừa an toàn lại vừa hiệu quả. Chỉ khi nào giải pháp để huy động hơn 4.000 tấn vàng vào dòng chảy tiền tệ phục vụ sản xuất kinh doanh phải là những hướng đầu tư mới, khả thi như thị trường chứng khoán, bất động sản... thì người dân mới đưa vàng hòa vào dòng tiền tệ. Nhà nước cũng cần có biện pháp mạnh đối với các doanh nghiệp đầu tư vàng bằng nguồn vốn huy động ngoài xã hội; có tiêu chí phân biệt vàng trang sức và vàng miếng để hạn chế đến mức thấp nhất việc xuất khẩu vàng...

Hy vọng, các giải pháp đều tay của Nhà nước sẽ giúp thị trường vàng trong năm nay ổn định và chuyển sang dòng chảy tiền tệ một cách hiệu quả và thiết thực.

Lộc Nga