Đồng chè Thái Nguyên

*Cơ sở sản xuất chè đầu tiên đạt chuẩn quốc tế UTZ Certified.

Theo đánh giá của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT), những năm qua, Thái Nguyên là tỉnh có nhiều mô hình sản xuất chè VietGap. Đây là tỉnh triển khai chương trình IPM (quản lý dịch hại tổng hợp) trên cây chè rất sớm. Đến thời điểm này đã có 300 khóa đào tạo IPM, trong đó có một số khóa đào tạo giảng viên IPM trên địa bàn.

Sở NN&PTNT Thái Nguyên cho biết, 2 mô hình sản xuất chè an toàn đầu tiên ở địa phương từ năm 2008 được thực hiện tại Hợp tác xã (HTX) Chè Minh Lập và Cty Cổ phần Chè Vạn Tài với tổng diện tích 20ha đã thu hút sự tham gia của 72 hộ nông dân. 1 năm sau, chè VietGap đã lan rộng sang HTX Tân Thành, xã Hòa Bình “kéo” 20 hộ vào cuộc trồng gần 9ha, nâng sản lượng lên 60 tấn chè búp khô vào cuối vụ trồng.

Để mở rộng diện tích chè có chứng nhận VietGap, năm 2011, 3 nhóm hộ và HTX tại các xã: Hồng Thái, Tân Cương; xóm Làng Chủ, Trung Hội, Định Hóa và xóm Hương Hội, Sơn Phù, Định Hóa lần lượt triển khai trên 5ha, 2,7ha và 5ha với sản lượng chất lượng chè cao hơn đáng kể so với mô hình trồng chè thông thường.

Đại diện Sở NN&PTNT Thái Nguyên khẳng định: Thời gian này, Sở đã phối hợp với Tổ chức Solidaridad (Hà Lan) hỗ trợ HTX Chè Tân Hương thuộc TP Thái Nguyên tổ chức sản xuất 10,3ha chè an toàn đã đem lại sản lượng gần 28 tấn chè búp. Đây là đơn vị sản xuất chè đầu tiên của Việt Nam được chứng nhận theo tiêu chuẩn quốc tế UTZ Certified.

Thực tế, việc triển khai các mô hình trồng chè VietGap ở Thái Nguyên đã làm tăng đáng kể năng suất và chất lượng chè. Bước đầu, các mô hình đã làm tăng khoảng 10 - 15% giá trị trên cùng đơn vị diện tích so với sản xuất chè thông thường. Việc thâm canh, chuyển đổi cơ cấu giống chè kết hợp với trồng chè theo VietGap đã kéo giá trị bình quân của sản xuất chè lên khá cao đạt khoảng 70 triệu đồng/ha. Thậm chí, một số mô hình như TP Thái Nguyên, Đại Từ, Đồng Hỷ, Phú Lương… đã đạt giá trị trên 100 triệu đồng/ha.

Nhiều hộ nông dân cho biết, với những diện tích trồng mới và trồng lại các giống chè có năng suất cao, chất lượng tốt thì người trồng chè được trợ giá 30% với giống chè. Đặc biệt từ năm 2010 đến nay, mức hỗ trợ giá giống là 100%. “Chúng tôi còn được cán bộ khuyến nông của tỉnh xuống tận đồng chè tuyên truyền hướng dẫn các kỹ thuật mới, tiến bộ trong canh tác, chuyển đổi giống và được cử đi học các lớp học trồng chè an toàn. Những việc đó giúp chúng tôi có điều kiện để nâng cao giá trị sản xuất”, một hộ trồng chè VietGap chia sẻ.

Điều đáng nói là, hiện diện tích chè VietGap không tập trung gây hạn chế khả năng giám sát chéo giữa các hộ dân; khu vực bảo quản chế biến chưa được quan tâm, đầu tư đúng mức và việc tiêu thụ chè an toàn còn hạn chế…

Theo lãnh đạo Sở NN&PTNT Thái Nguyên, để duy trì và nhân rộng diện tích chè an toàn trong những năm tiếp theo cần đẩy mạnh tuyên truyền và tập huấn về VietGap để nông dân biết, thực hiện. Đồng thời, có cơ chế chính sách khuyến khích các doanh nghiệp, tổ chức và các nhà khoa học giúp đẩy mạnh khâu tiêu thụ sản phẩm theo hướng VietGap và phải xây dựng trang thông tin danh sách các cơ sở sản xuất chè an toàn.

Hữu Oanh