Cộng đồng DN vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn

TS. Lê Đăng Doanh nhận định, trong gần 30% DN đã phá sản hoặc dừng hoạt động, ngoài những khó khăn chung và khó khăn riêng, còn một nguyên nhân khác đó là “tính thích ứng” của các DN không cao. Thực tế này cho thấy, những DN nào quản trị hiệu quả nguồn vốn, có chiến lược sản xuất kinh doanh đúng hướng, có tính dự báo và tính thích ứng tốt vẫn duy trì được hoạt động sản xuất kinh doanh và ngược lại.

Các chuyên gia kinh tế cho rằng, đây cũng là “cơ hội tốt” để sàng lọc những DN không có chiến lược làm ăn “bài bản” và cũng là bài học “xương máu” cho các DN khi quyết định dấn thân vào nghề.

Theo số liệu thống kê của Vụ Xuất nhập khẩu - Bộ Công thương, trong hoàn cảnh khó khăn, nhiều DN vẫn làm ăn có lãi nhờ có định hướng chiến lược tốt. Trong tổng số 294 DN được đề cử vinh danh “DN xuất khẩu uy tín” năm 2011 (dự kiến được tổ chức vào trung tuần tháng 6 này) đều là những DN chủ động “vượt khó” để có được kết quả sản xuất kinh doanh cao. Bên cạnh đó, không ít DN sản xuất kinh doanh các mặt hàng khác cũng cùng chung khó khăn nhưng họ vẫn duy trì hoạt động.

Trước những khó khăn mà cộng đồng DN đã và đang phải đối mặt, Chính phủ đã triển khai nhiều giải pháp như: Hạ lãi suất cho vay, giãn, giảm thuế, gói cho vay đối với DN…  Tuy nhiên, để cụ thể hóa các giải pháp của Chính phủ cũng cần thời gian. “Độ trễ” của các gói giải pháp hỗ trợ DN có khi sau 3 - 4 tháng mới phát huy tác dụng. 

Theo các chuyên gia kinh tế, ngoài những giải pháp của Chính phủ, các DN cũng cần có sự “năng động” trong kế hoạch, định hướng và triển khai công việc sản xuất, kinh doanh. Trên thực tế, vẫn có nhiều DN còn trông chờ, ỉ lại sự “viện trợ” của Chính phủ, các cấp, ngành.

TS. Phạm Thu Hằng, Tổng Thư ký Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) thừa nhận, những khó khăn mà cộng đồng DN đang đối mặt là rất lớn cần sự hỗ trợ, chia sẻ của Chính phủ, của các cấp, ngành. Tuy nhiên, các DN cũng cần chủ động hơn trong việc hóa giải các khó khăn như: Tăng năng suất lao động, tăng chất lượng và giá trị sản phẩm, mở rộng thị trường, cắt giảm chi phí, đa dạng hóa nguồn vốn và đa dạng hóa sản phẩm… để duy trì sản xuất kinh doanh.

Theo TS. Lê Đăng Doanh, ngoài việc tận dụng tốt các khả năng trợ giúp của Chính phủ, các DN cần chủ động tự điều chỉnh kế hoạch sản xuất kinh doanh theo sát với năng lực hiện có, theo tín hiệu thị trường; tập trung vào những mảng thị trường có tiềm năng; DN phải tự tái cơ cấu để tồn tại và tiếp tục hiện đại hóa công nghệ, quản trị nâng cao chất lượng nhân lực cốt lõi; vận dụng công nghệ thông tin, liên doanh, liên kết hợp tác để giảm chi phí; sáp nhập hay mua bán DN, kể cả với DN nước ngoài…

Kết quả điều tra của Ban chỉ đạo Tổng điều tra cơ sở kinh tế, hành chính sự nghiệp năm 2012 được thực hiện trong tháng 4 tại 10.120 DN thuộc các loại hình sở hữu cho thấy, DN ngoài Nhà nước phá sản, giải thể chiếm tỷ lệ cao nhất với 9,2%, tiếp đến là khu vực DN Nhà nước với 2,7% và thấp nhất là khu vực DN FDI với 2,6%. 

Con số 2,6% DN FDI phá sản cho thấy sự chủ động gắn với chuỗi giá trị toàn cầu, có thị trường tiêu thụ ổn định, có khả năng tiếp cận nguồn vốn ngoại tệ với chi phí thấp, có khả năng quản trị kinh doanh bài bản nên trụ vững tốt hơn.

Theo dự báo, trong 6 tháng còn lại của năm 2012 vẫn còn nhiều khó khăn, vì vậy, DN cần phải chủ động hơn.

Trần Quý