Gà tiến Vua

Gà Đông Tảo là loại gà quý hiếm của Việt Nam, giống gà này do dân làng Đông Tảo, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên có công tuyển chọn, thuần dưỡng và nuôi giữ từ rất lâu đời. Tuy nhiên, vì niềm đam mê và xu hướng mới trong chăn nuôi, trong vòng 4 năm trở lại đây một số người dân vùng ven TP. Hồ Chí Minh đã nuôi dưỡng và nhân giống thành công giống gà độc đáo này.

Hàng loạt các trang trại nuôi gà Đông Tảo thuần chủng, với số lượng hàng chục đến hàng trăm con đã hình thành ở xã Xuân Thới Thượng, Hóc Môn, An Nhơn Tây, Củ Chi, với nhiều tên tuổi cung cấp gà Đông Tảo có tiếng cho thị trường TP. Hồ Chí Minh như ông Bảy Thuận, chú ba Hùng hay anh Kiến Nghiêm.

Là người đầu tiên thực hiện việc nuôi và nhân giống loại gà tiến Vua tại TP. Hồ Chí Minh, ông Nguyễn Trọng Hùng, gốc Hải Dương, định cư ở Hóc Môn, người đã bỏ công mang 2 cặp gà giống Đông Tảo vào Sài Gòn bằng đường xe đò và nhân ra được hơn trăm con, kể: Giống gà Đông Tảo ở quê ông đã được người làng nuôi từ trên trăm năm. Những con gà trống có thể đạt trọng lượng khoảng 5 - 6,5 kg, gà mái 3 - 3,5 kg.

Người dân ở quê tôi thường vỗ gà Đông Tảo để dùng giỗ chạp, tế lễ, cưới hỏi, hay làm quà biếu dịp Tết. Tuy nhiên, gần vài năm trở lại đây, do có nhiều nhà hàng ở Hà Nội có nhu cầu mua loại gà này về chế biến thành các món đặc sản, trong khi người dân lại nuôi không nhiều nên giống gà thuần chủng còn lại không nhiều. Sau khi chuyển vào đây sinh sống, sẵn có mảnh vườn, lại nhận thấy gần như chưa có ai nuôi giống gà lạ này nên tôi quyết định về quê săn gà giống, vừa để tăng gia sản xuất, vừa giữ giống gà qúy quê mình. Không ngờ sau 2 năm nhân giống, tạo được thị trường tiêu thụ, cuộc sống gia đình cũng được cải thiện đáng kể.

Ở Củ Chi, anh Trần Kiến Nghiêm có lẽ là người nổi tiếng nhất với trang trại gà Đông Tảo của mình. Xuất thân từ đầu bếp, đang giữ vị trí bếp trưởng cho một nhà hàng Nhật ở quận 1. Tuy nhiên, trong một dịp tình cờ đọc được những thông tin và giá trị kinh tế từ giống gà “độc” này, anh đã quyết định ra Hưng Yên tìm giống thuần chủng. Sau hơn một tuần lân la hỏi tìm, anh cũng tìm ra nơi còn vài cặp gà thuần chủng. Anh quyết định dốc túi mua 6 cặp gà mới nở với giá gần 600.000 đồng/con về nuôi. Sau gần 8 tháng nuôi “thử nghiệm” thành công, anh quyết định trở lại Hưng Yên một lần nữa để mua tiếp 4 cặp gà giống.

Anh Nghiêm đã chi ra gần 200 triệu để cải tạo khu vườn như giăng lưới, trồng cây, chuồng trại… quyết tâm hình thành một trang trại gà Đông Tảo tại Củ Chi. Sau gần 3 năm mày mò chăn nuôi, số gà hiện nay của anh lên tới hơn 280 con, có giá hơn 300 triệu.

Hiện tại anh Nghiêm có tới 8 cặp gà thuần chủng 3 - 4 tuổi và cân nặng lên tới 6 - 6,5 kg/con. Theo như anh Nghiêm chia sẻ, 1 cặp gà chân to từ 0,7 - 1 kg sẽ bán với giá 1 triệu đồng. Nhiều hơn có thể lên tới 3 - 4 triệu/cặp. Vì thế, nếu 2 tháng mà xuất chuồng được 7 - 8 cặp gà thịt, thu nhập cũng không thấp.

Đặc sản bổ dưỡng

Tương truyền, gà Đông Tảo là loại gà tiến Vua vì hình dáng kỳ lạ và mùi vị thơm ngon. Giống gà này cũng được đưa vào danh sách giống gia cầm quý hiếm, được bảo tồn nguồn gien bởi Viện Chăn nuôi quốc gia từ năm 1993.

Từ năm 1992, nhờ được sự quan tâm của Viện chăn nuôi quốc gia, giống gà Đông Tảo được “Bảo tồn quỹ gen vật nuôi” do Nhà nước hỗ trợ kinh phí, lúc đầu từ 5 - 6 triệu đồng để nuôi 40 - 50 con, đến năm 1994 nâng lên 10 - 15 triệu đồng để nuôi giữ 100 - 150 con. Từ đó, gà thuần chủng đã nhân ra hàng chục nghìn con/năm, cung cấp cho nhiều địa phương nuôi thịt thương phẩm.

Giống gà này rất lạ, càng già da chúng càng đỏ, chân to gần bằng cổ tay người lớn, vảy thịt, không sừng và đi như chân đà điểu. Thịt nạc, da dày và rất giòn. Với một con gà trống 5 - 6kg, khi ra thịt, khối thịt ức ngồn ngộn đỏ hồng, những bắp thịt đùi với những bó cơ cuồn cuộn vắt lên nhau, nhưng người thưởng thức vẫn cảm nhận trong thịt không có gân, không dai. Thịt gà Đông Tảo hiện được nhiều nhà hàng, khách sạn ưa chuộng.

Trong các món chế biến từ gà Đông Tảo, đặc sắc nhất vẫn là món da gà hấp, thái nhỏ trộn với thính, rắc mè ăn kèm với rau mùi, đọt đinh lăng, lá sung non, tỏi ta ăn giòn giòn sần sật và thơm lạ. Kế đến là món nướng, lóc lấy phần thịt ở cánh và lườn, ướp gia vị cho vừa miệng để thật thấm. Nướng vừa tới sao cho phần bên ngoài giòn mà bên trong vẫn mềm, ngọt đậm đà, rắc một chút sợi lá chanh nữa là bắt vị.

Tuy nhiên, theo anh Khiêm, trong vô số món ăn được chế biến từ gà Đông Tảo thì món “Vẩy rồng hầm thuốc Bắc” - chân gà hầm, chính là món tạo nên dư vị đặc biệt của loài gà này.

Tương truyền, ngày xưa khi tiến Vua món ăn và sản vật đặc sản của vùng đất mình, những đầu bếp nức tiếng của vùng đất Hưng Yên đã tiến lên Vua món ăn độc nhất vô nhị này... Vua ăn xong, hết sức hài lòng đã sắc phong và thưởng nhiều bổng lộc cho người dân vùng đất Khoái Châu. “Cái hồn của món gà này khiến cho nó trở thành thứ đặc sản tiến Vua chắc chắn nằm ở cặp chân kỳ lạ”, anh Khiêm nhận định.

Hiện nay, tại các nhà hàng lớn, đặc sản gà tiến Vua không chỉ là món ăn lạ, bổ dưỡng, thu hút nhiều thực khách, kể cả khách nước ngoài, tìm đến ẩm thực, mà món ẩm thực độc nhất vô nhị “Vẩy rồng hầm thuốc Bắc” còn được nhiều bác sĩ dinh dưỡng khuyên người mới ốm dậy nên dùng để tăng cường sinh khí, bồi bổ thể trạng và cân bằng âm dương.

Với nhiều gia đình, Tết đến mà “săn” được một cặp Đông Tảo dùng chế biến các món ăn cho 3 ngày Tết thật sự là một lựa chọn hợp lý.

Nguyễn Anh