Nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Cao Sỹ Kiêm

Ngày 25/5 tới, Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng chính thức có hiệu lực. Đây được xem như biện pháp nắn khung giá vàng, điều tiết cung cầu chuẩn nhất trong điều kiện hiện nay. Tuy nhiên, nhiều ý kiến lo ngại các công ty kinh doanh vàng, sàn vàng tìm cách “lách luật”, hay nguy cơ tạo ra thị trường vàng chợ đen nếu quản lý không chặt… Bên cạnh đó, Nghị định này vẫn chưa giải quyết được vấn đề cốt yếu - quyền lợi của người dân nắm giữ vàng - nhằm khai thông lượng vàng dự trữ được đánh giá là rất lớn trong “túi” người dân, phục vụ phát triển kinh tế.

Trao đổi với PV Báo Thanh tra về vấn đề này, TS Cao Sỹ Kiêm - thành viên Hội đồng Tư vấn Chính sách tiền tệ Quốc gia, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, nhận định:

Để quản lý tốt thị trường vàng, tránh tư thương “lách luật”, có hai “nút thắt”.

Thứ nhất là khả năng huy động và sử dụng vàng trong dân. Ai cũng biết khối lượng vàng tồn rất lớn trong dân. Vấn đề hiện nay là tạo cơ chế để người dân đưa vàng vào sử dụng. Sử dụng vàng cần bảo đảm giá cả, quyền lợi cho người dân. Nhà nước quản lý việc sử dụng nguồn vàng để kinh doanh. Về mặt biện pháp thu hút, có thể phát cho người dân chứng chỉ vàng, đưa vàng ra có thể lấy vàng về hoàn toàn, khi kinh doanh vàng trên thị trường có lãi sẽ chia lại tỷ lệ phần trăm cho người cung ứng vàng...

Thứ hai là phải có biện pháp để thị trường vàng Việt Nam và thị trường vàng thế giới thực sự thông nhau. Hiện nay giữa 2 thị trường này vẫn đang bị cắt khúc, thậm chí khi giá vàng thế giới giảm ta lại tăng. Chênh lệch giữa thị trường vàng trong nước và thế giới ở mức 400 ngàn đồng/lượng có thể coi là thông thương. Nhưng hiện nay mức chênh lệch thường xuyên trên 2 triệu. Như vậy là có yếu tố đầu cơ, yếu tố tâm lý, quản lý không tốt. Chỉ khi lập được thị trường thông nhau dưới sự điều hành của Nhà nước, khi giá vàng thế giới cao thì xuất, thấp thì nhập thì sẽ không tồn tại việc đầu cơ nâng giá ăn phần trăm quá cao. Nếu đã bảo đảm yếu tố giá hợp lý cũng sẽ “trị” được những đối tượng lợi dụng, gây tâm lý, tạo bất ổn thị trường.

Nghị định 24 đã tiến lên một bước: Nhà nước độc quyền quản lý vàng, sản xuất vàng miếng, Nhà nước kiểm soát và cấp giấy phép cho những người đảm bảo yếu tố kinh doanh… Tất cả những điều đó phải được tiến hành rất nghiêm túc thì mới bảo đảm bình ổn thị trường.

 

TS. Cao Sỹ Kiêm: Xây dựng đề án huy động vàng trong dân, trước hết phải bảo đảm người dân không bị thiệt

* PV: Như ông đã nói, một trong hai “nút thắt” là thông thương vàng trong nước và thế giới. Nhiều doanh nghiệp vàng cho rằng nếu để thông thương thì phải cho kinh doanh vàng tài khoản, đây là vấn đề Nghị định 24 chưa đề cập tới. Ý kiến của ông về vấn đề này như thế nào?

Ông Cao Sỹ Kiêm: Thật ra bản thân việc kinh doanh vàng tài khoản không có "tội" gì. Nhưng không quản lý, không kiểm soát được nên đã biến tướng, gây tác hại cho nền kinh tế. Nếu làm đúng nguyên tắc, có chỉ đạo, kiểm soát được thì đây cũng là một lối thoát. Tuy nhiên, mở lối thoát thì phải kiểm soát được. Không để tình trạng nộp vào tài khoản 10 “cây” mà kinh doanh 100 "cây”, làm lũng đoạn thị trường, rủi ro đẩy về cho Nhà nước, cho dân chịu.

* PV: Trong dự thảo Pháp lệnh sửa đổi Pháp lệnh ngoại hối vừa được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố lấy ý kiến nhân dân có đề cập đến kinh doanh vàng tài khoản. Nhà nước sẽ đứng ra cấp giấy phép hoặc ủy quyền cho đối tượng đủ tiêu chuẩn bảo đảm kiểm soát được, theo ông đã phù hợp chưa?

Ông Cao Sỹ Kiêm:  Trong điều kiện hiện nay, đó là cách thức quản lý phù hợp. Nhà nước phải quản lý lượng vàng xuất - nhập, có tính lượng dự trữ để bảo đảm an toàn cho nền kinh tế. 

Ngoài vàng tài khoản, không nên để tự do xuất nhập khẩu vàng. Nhà nước phải kiểm soát để tránh hiện tượng đầu cơ khiến thị trường hỗn loạn, tỷ giá biến động.

* PV: Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đang xây dựng đề án huy động vàng trong dân, dự kiến sẽ hoàn thiện trong năm 2012. Theo ông, trong xây dựng đề án này cần chú ý những vấn đề gì?

Ông Cao Sỹ Kiêm: Trước hết, phải bảo đảm cơ chế để người dân không bị thiệt khi cung ứng vàng. Bảo đảm khả năng kinh doanh an toàn, thu được lợi nhuận. Bên cạnh đó, có biện pháp điều hành bộ máy thật nhanh chóng, thông suốt; điều hành nhịp nhàng, thiếu thì nhập, thừa thì xuất, can thiệp kịp thời khi có dấu hiệu bất thường về giá...

* PV: Xin cảm ơn ông!
 

Bài, ảnh: Đại Dương