Lối đi của gia đình bà Thọ nhìn từ hướng nhà ông Điền sang kho ông Thăng

>> Phản hồi của vợ “quan” thiếu thuyết phục
>> Hậu quả pháp lý sẽ “còn treo” lơ lửng
>> Cần xem xét lại vụ “ép dân bán đất cho quan"

Tiếp tục phản hồi của bà Hạnh cho rằng: “Khi gia đình bà Thọ không cho bà sử dụng lối đi, chồng tôi đã thương lượng để thuê sử dụng chung con đường, nhưng không thành nên bà đã khởi kiện ra tòa giải quyết, không có việc chồng tôi yêu cầu bà Thọ phải bán đứt con đường cho vợ chồng tôi”. Tuy nhiên, theo quyết định đưa vụ án ra xét xử tại các bản án sơ thẩm và phúc thẩm đều thể hiện: “Nguyên đơn: Anh Phạm Lê Thăng, Chị: Mai Thị Hạnh và Bị đơn: Bà Hồ Thị Thọ”, nên bài báo đã nêu “vợ chồng ông Thăng” và “gia đình bà Thọ” là hoàn toàn chính xác.

Trong đơn phản hồi, bà Hạnh trích dẫn Công văn số 372/TAND.TC-DS ngày 22/5/2012 của TANDTC trả lời đơn khiếu nại của bà Thọ rằng: “Các cấp tòa sơ thẩm và phúc thẩm chấp nhận yêu cầu khởi kiện của anh Phạm Lê Thăng và chị Mai Thị Hạnh, buộc bà phải chuyển nhượng lối đi vào khu của vợ chồng anh Thăng là có căn cứ. Do anh Thăng chị Hạnh sử dụng thửa đất để làm kho kinh doanh tấm cám, nên tòa cấp phúc thẩm đã quyết định cho anh Thăng và chị Hạnh được quyền sử dụng lối đi có chiều ngang 2,5 là có căn cứ vì đã tính đến đặc điểm cụ thể của bất động sản bị vây bọc theo quy định tại Điều 275 Bộ Luật dân sự và việc mở lối đi có chiều ngang như trên không ảnh hưởng đến việc sử dụng phần đất còn lại của gia đình bà. Do đó không có căn cứ chấp nhận nội dung bà nêu trong đơn khiếu nại”.

Chúng tôi không khẳng định văn bản của TANDTC là đúng hay sai, và chúng tôi cũng đã trích dẫn Điều 275 Bộ Luật dân sự, như văn bản trả lời khiếu nại bà Thọ của TANDTC đã nêu. Nhưng cũng theo quy định tại điều luật này, chúng tôi đã đặt vấn đề “Cần xem xét lại vụ ép dân bán đất cho quan”. Chúng tôi nhận thấy, văn bản của TANDTC nêu việc xét xử của các cấp tòa tỉnh Đồng Tháp là “có căn cứ”, không thấy văn bản của TANDTC khẳng định việc xét xử là “đúng pháp luật”, trong khi theo các chuyên gia pháp lý thì giữa “có căn cứ” và “đúng pháp luật” còn có “khoảng cách”. Văn bản của TANDTC có nêu “tính đến đặc điểm cụ thể của bất động sản bị vây bọc”, nhưng không thấy nêu việc tính đến “thiệt hại gây ra ít nhất cho BĐS có mở lối đi” theo Điều 275 Bộ Luật Dân sự. Còn nếu cho rằng, việc mở lối đi có chiều ngang như trên không ảnh hưởng đến việc sử dụng phần đất còn lại của gia đình bà Thọ”, như văn bản là thiếu thực tế. Thiết nghĩ các cơ quan xét xử cần có mặt tại hiện trường, đi từ phần đất còn lại của gia đình bà Thọ ra tỉnh lộ 852 xem có phải “đi qua phần đất lối đi” mà các cấp tòa đã buộc gia đình bà Thọ “phải bán” cho vợ chồng ông Thăng hay không. Ngoài ra, chúng tôi không khỏi băn khoăn, không hiểu vì sao một trong những “nơi nhận” văn bản lại là TAND tỉnh Sóc Trăng (!?) trong khi vụ xét xử phúc thẩm thuộc về TAND tỉnh Đồng Tháp.

Thực tế trước đơn khiếu nại và tố cáo của bà Thọ, ngày 16/8/2012 Văn phòng Tỉnh ủy Đồng Tháp đã có văn bản 1549-CV/VPTU “về việc thực hiện chỉ đạo của đồng chí Bí thư tỉnh ủy yêu cầu Viện KSND tỉnh báo cáo việc bà Hồ Thị Thọ khiếu nại Bản án phúc thẩm ngày 9/3/2012 của TAND tỉnh Đồng Tháp giữa bà với vợ chồng anh Phạm Lê Thăng và chị Mai Thị Hạnh”.

Ngày 23/8/2012 Viện trưởng VKSND tỉnh Đồng Tháp đã có Văn bản 251/VKS-P5 báo cáo Bí thư tỉnh ủy Đồng Tháp, nêu “Quan điểm của Viện kiểm sát tỉnh tại phiên tòa phúc thẩm” là: “Việc án sơ thẩm xử giao cho anh Thăng, chị Hạnh được sử dụng 134m² lối đi là chưa có cơ sở phù hợp. Bởi vì kho kinh doanh cám của vợ chồng anh Thăng ở phía sau đất của bà Thọ, vợ chồng anh Thăng sử dụng đường đi ra lộ 852 là phần đất của bà Thọ cho ông Quân thuê 15 năm đến ngày 15/7/2011 hết hạn hợp đồng, hết hạn này bà Thọ có thương lượng với vợ chồng anh Thăng thuê tiếp, nhưng 2 bên không thỏa thuận được giá thuê đường đi ông Quân thuê trước đây, vì vậy bà Thọ đã rào lại và dành 1 lối đi ra lộ rộng 1,2m cho vợ anh Thăng sử dụng không yêu cầu vợ chồng anh Thăng trả tiền QSDĐ là hoàn toàn phù hợp với pháp luât, còn việc vợ chồng anh Thăng muốn đường đi lớn thuận tiện cho kinh doanh, thì phải thỏa thuận thuê như ông Quân hợp đồng thuê trước đây, hơn nữa khi mua đất làm kho kinh doanh cám vợ chồng anh Thăng đã biết việc ông Quân thuê đất bà Thọ làm lối đi nên không thể buộc bà Thọ giao lối đi như án sơ thẩm đã tuyên”.

Tiếp theo, văn bản của Viện trưởng VKSND gửi Bí thư tỉnh ủy Đồng Tháp báo cáo: “Tại phiên tòa sơ thẩm ông Hồ Chí Thành (đại diện cho bà Thọ) đồng ý dành lối đi vĩnh viễn rộng 1,4m dài 59m phía giáp vách tường nhà bà Thọ làm lối đi chung của gia đình bà Thọ với vợ chồng anh Thăng, không lấy tiền. Xét tự nguyện của phía gia đình bà Thọ là phù hợp với quy định pháp luật, tạo tình đoàn kết và đảm bảo việc sử dụng đất của cả 2 bên, đề nghị Hội đồng xét xử chấp nhận sự tự nguyện của phía gia đình bà Thọ. Tuy nhiên, bản án sơ thẩm TAND thị xã Sa Đéc đã tuyên là không có cơ sở, không phù hợp với quy định của pháp luật. Tiếp theo, bản án phúc thẩm không chấp nhận yêu cầu kháng cáo của phía gia đình bà Thọ, chấp nhận cho vợ chồng anh Thăng được quyền sử dụng 148,25m² đất lối đi với giá bồi hoàn QSDĐ cho gia đình bà Thọ 1,8 triệu đồng/m², để anh Thăng được đăng ký đứng tên QSDĐ, chấp nhận việc vợ chồng anh Thăng cho gia đình bà Thọ sử dụng chung lối đi trên. Hiện bà Thọ đã khiếu nại bản án phúc thẩm của TAND tỉnh và Viện KSND tỉnh Đồng Tháp đang xem xét giải quyết theo thẩm quyền”.

Mặt khác cũng cần chỉ ra rằng, theo Điều 92 Bộ Luật tố tụng dân sự, trường hợp 2 bên không thống nhất được với nhau về giá tài sản, thì việc định giá tài sản phải trên cơ sở của Hội đồng định giá quy định. Tuy nhiên, trong khi nếu bị buộc phải bán đất, gia đình bà Thọ đã đưa ra tài liệu (hợp đồng chuyển nhượng, hợp đồng cho thuê đất) chứng minh giá đất thị trường trên địa bàn là 5 triệu đồng/m², thì tòa đã tuyên buộc gia đình bà Thọ phải bán với giá 1,8 triệu đồng/m², như giá của chính bà đề nghị. Xung quanh vụ việc vừa nêu dư luận còn đặt vấn đề, tại sao trên phần đất lối đi chủ quyền, gia đình bà Thọ đã đồng ý cho vợ chồng ông Thăng làm lối đi chung thì không được tòa chấp nhận, trong khi tòa lại tuyên buộc gia đình bà Thọ phải chuyển nhượng QSDĐ lối đi cho vợ chồng ông Thăng đứng tên, để rồi vợ chồng ông Thăng lại cho gia đình bà Thọ “được phép” đi chung trên phần đất lối đi vốn là của chính gia đình bà Thọ (!?).

Đối chiếu các bài báo “Cần xem xét lại vụ ép dân bán đất cho quan” và “Hậu quả pháp lý còn treo lơ lửng” đăng trên Báo Thanh tra với văn bản của Viện KSND báo cáo Bí thư tỉnh ủy Đồng Tháp, chúng thấy việc đặt vấn đề “cần xem xét lại” vụ việc vừa nêu là hoàn toàn có cơ sở. Sau những bài báo bài báo vừa nêu, Viện KSND tỉnh Đồng Tháp đã có Văn bản báo cáo 311/VKSĐT-DS ngày 12/10/2012 đề nghị Viện trưởng VKSNDTC “kháng nghị” bản án xét xử giữa gia đình bà Thọ và vợ chồng ông Phạm Lê Thăng theo thủ tục giám đốc thẩm, sau khi đã báo cáo với Bí thư tỉnh ủy Đồng Tháp. Chúng tôi sẽ tiếp tục phản ánh vụ việc khi có thông tin mới.

                                        Trúc Lâm