Chủ đầu tư không đủ năng lực

Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa ban hành thông báo kết luận thanh tra toàn diện dự án Thảo cầm Viên mới (Dự án Công viên Sài Gòn Safari) tại huyện Củ Chi, TP.HCM. Những kiến nghị xử lý sai phạm tại dự án này đã được Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình đồng ý.

Theo TTCP, Theo TTCP, dự án Công viên Sài Gòn Safari có quy mô lớn, diện tích đất phải thu hồi rất rộng (456,85ha).

Từ năm 2004, UBND TP.HCM đã ban hành Quyết định số 2706 về thu hồi và tạm giao 485,35ha đất cho Công ty Thảo cầm viên Sài Gòn để bồi thường thiệt hại, giải phóng mặt bằng, chuẩn bị đầu tư xây dựng Công viên Thảo cầm viên.

Đây là dự án trong lĩnh vực về văn hóa, du lịch nhưng UBND Thành phố Hồ Chí Minh chưa thực hiện đúng trình tự pháp lý theo quy định.

“UBND Thành phố giao cho Công ty Thảo cầm viên Sài Gòn làm chủ đầu tư dự án trong khi công ty này không đủ năng lực thực hiện. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến nay dự án chưa triển khai được. Trách nhiệm này thuộc về Sở Kế hoạch và Đầu tư, UBND Thành phố giai đoạn 2001 – 2006” – TTCP nêu rõ.

Đáng chú ý, TTCP cho biết, sau gần 13 năm kể từ ngày UBND TP Hồ Chí Minh có văn bản chấp thuận chủ trương tuyển chọn đơn vị tư vấn để lập quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 Công viên Sài Gòn Safari thì đồ án quy hoạch mới hoàn thành và đuợc phê duyệt là thời gian quá dài.

“Nguyên nhân chủ quan là do các cơ quan chức năng của thành phố chưa cố gắng tìm giải pháp phù hợp để báo cáo xin chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Do đó, thiết kế quy hoạch xây dựng chi tiết (1/2000, 1/500) là tài liệu quan trọng đề quyết định đầu tư dự án nhưng không được quan tâm phê duyệt kịp thời. Trách nhiệm này thuộc UBND Thành phố, Sở Kế hoạch Đầu tư, Sở Xây dựng, Sở Giao thông Vận tải và Sở Quy hoạch Kiến trúc” – TTCP quy trách nhiệm.

14 năm “đắp chiếu”, đền bù sai hơn 104 tỷ đồng

Cũng theo TTCP, đến thời điểm thanh tra, dự án Công viên Sài Gòn Safari không có phương án đền bù theo quy định tại Điểm a Khoản 5 Điều 34, Nghị định 22/1998/NĐ- CP. Khi thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ đối với dự án địa phương chỉ có “Phương án giá”.

“Về nội dung, Phương án này đưa ra một số quy định không phù hợp với các quy định của pháp luật về đất đai tại thời điểm đó, cũng như việc áp dụng giá đền bù chưa phù hợp quy định làm phát sinh chi phí đền bù tăng hơn 104 tỷ đồng” – TTCP đánh giá.

Bên cạnh đó, TTCP cũng cho hay, theo phương án bồi thường giải phóng mặt bằng, việc xây khu tái định cư phải đồng thời với giải phóng mặt bằng, nếu chưa có khu tái định cư thì phải di dời người dân đến nơi bố trí tạm cư hoặc chi tiền tạm cư. Nhưng tại dự án Công viên Sài Gòn Safari, các cơ quan có liên quan lại cho phép người dân tạm cư tại chỗ.

"Hậu quả của việc chậm trễ xây dựng khu tái định cư và việc không bố trí tạm cư, không chi tiền tạm cư là những lý do mà người dân khiếu nại, không giao mặt bằng. Trách nhiệm này thuộc về Ban quản lý đầu tư xây dựng công trình huyện Củ Chi, UBND huyện Củ Chi và Công ty Thảo cầm viên Sài Gòn" - kết luận nêu.

TTCP chỉ ra một nguyên nhân cơ bản khác dẫn đến khiếu kiện hiện nay là do: Kể từ khi thu hồi đất đến thời điểm thanh tra đã gần 14 năm (từ 2004-2018) nhưng dự án chưa triển khai xây dựng và có sự so bì giữa các hộ dân có đất bị thu hồi....

Kiểm điểm nghiêm túc các tổ chức, cá nhân

Từ những kết luận đã chỉ ra, TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Chủ tịch UBND TP. HCM kiểm tra, giải quyết bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, hoàn thành giải phóng mặt bằng đối với diện tích còn lại nằm trong quy hoạch dự án theo đúng quy định của pháp luật; Kiểm tra, rà soát lại phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất thực hiện dự án, có biện pháp xử lý phù hợp với tình hình thực tế của địa phương.

Đặc biệt, việc lựa chọn nhà đầu tư xây dựng Dự án Công viên Sài Gòn Safari phải tổ chức đấu thầu rộng rãi, công khai, minh bạch theo đúng trình tự, thủ tục quy định của pháp luật. Trường hợp có việc điều chỉnh quy hoạch dự án so với muc tiêu dự án ban đầu phải tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất, tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án theo đúng quy định của pháp luật.

“Tổ chức kiểm điểm nghiêm túc các tổ chức, cá nhân có liên quan đã được nêu trong phần Kết luận” – TTCP nhấn mạnh.

Ngoài ra, TTCP cũng kiến nghị khẩn trương triển khai xây dựng khu tái định cư cho người dân. Tập trung rà soát, đối thoại để giải quyết dứt điểm khiếu nại của công dân có liên quan đến dự án.

Dự án Sài Gòn Safari nằm trên địa bàn 2 xã An Nhơn Tây và Phú Mỹ Hưng thuộc huyện Củ Chi, có diện tích hơn 485ha, do Công ty Thảo cầm viên Sài Gòn làm chủ đầu tư. Dự án có tổng vốn đầu tư ban đầu khoảng 500 triệu USD.

Năm 2004, chính quyền địa phương đã bắt đầu việc bồi thường, thu hồi đất. Có 705 hộ bị thu hồi đất, tuy nhiên đến nay sau 14 năm công viên này vẫn chỉ ở tình trạng "treo" và trở nên hoang hóa.

(Theo Hồng Khanh/VNN)