Phó Tổng Thanh tra Lê Tiến Hào phát biểu tại hội thảo. Ảnh: TTH

Theo Phó Tổng Thanh tra, xóa đói giảm nghèo là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước đã và đang được thực hiện thông qua các chương trình, dự án ở quy mô khác nhau từ ngân sách Nhà nước, hỗ trợ từ nhiều quốc gia và các tổ chức quốc tế. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, các chương trình dự án xóa đói giảm nghèo còn bộc lộ nhiều sơ hở, bất cập, các quy định của pháp luật chưa chặt chẽ, đồng bộ, các cơ chế quán lý giám sát lỏng lẻo đã phần nào làm giảm chất lượng, hiệu quả các chương trình, dự án.

Xuất phát từ thực tế trên, Thanh tra Chính phủ đã phối hợp với Đại sứ quán Ailen tại Việt Nam thực hiện nghiên cứu về hoạt động giám sát của cộng đồng đối với các dự án xóa đói giảm nghèo, đặc biệt là hiệu quả của hoạt động trong phòng ngừa tham nhũng.

Khi tiến hành thực hiên, nhóm nghiên cứu đã tiến hành khảo sát tại 4 tỉnh Điện Biên, Thanh Hóa, Quảng Ngãi, Trà Vinh. Đối tượng khảo sát là đại diện chính quyền địa phương, người dân, thành viên ủy ban mặt trận tổ quốc, ban thanh tra nhân dân, ban giám sát đầu tư từ cộng đồng.

Kết quả khảo sát cho thấy, khi biết được hành vi tham nhũng, tiêu cực trong các dự án xóa đói giảm nghèo, có tới 80,1% người dân phản ánh, kiến nghị tới các tổ chức giám sát cộng đồng. Trong đó, 71,1% các phản ánh kiến nghị của người dân đúng 1 phần; 28,9% các phản ánh đúng toàn bộ.

Tuy nhiên, vẫn còn 19,9% người dân không phản ánh, kiến nghị tới các tổ chức giám sát cộng đồng. Điều này xuất phát từ nhiều lý do khác nhau: 32,9% trong số họ sợ bị trả thù; 40% không biết phản ánh, kiến nghị với ai; 24,3% nghĩ là sẽ không có hiệu quả.

"Con số trên khẳng định còn khá nhiều hành vi tham nhũng, tiêu cực chưa được phát giác và xử lý. Điều này làm hạn chế hiệu quả phòng ngừa tham nhũng của hoạt động giám sát đầu tư cộng đồng đối với các dự án xóa đói giảm nghèo" - ông Minh khẳng định.

Đánh giá về hiệu quả của hoạt động giám sát cộng đồng, hầu hết người dân cũng như cán bộ công chức đều nhìn nhận, hoạt động giám sát đầu tư cộng đồng có góp phần ngăn chặn tham nhũng, tiêu cực, nâng cao chất lượng, hiệu quả các dự án xóa đói giảm nghèo (tỷ lệ đánh giá không hiệu quả chỉ dưới 10%). Tuy nhiên, đánh giá hiệu quả thấp vẫn chiếm tỷ lệ tương đối cao (25 - 30%); tỷ lệ đánh giá hiệu quả cao mới chỉ ở trong khoảng 45 - 60%. Điều này cho thấy, hiệu quả của các hoạt động này vẫn còn nhiều vấn đề cần xem xét, khắc phục.

Toàn cảnh hội thảo. Ảnh: TTH

Trao đổi thảo luận về kết quả nghiên cứu, các đại biểu tham dự đều đánh giá cao kết quả mà nhóm nghiên cứu tiến hành. "Mặc dù chỉ khảo sát trong phạm vi hẹp (4 tỉnh), nhưng nghiên cứu đã phán ánh khá đầy đủ thực tế giám sát đầu tư cộng đồng của nước ta hiện nay" - ông Lương Anh Thế, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Hải Dương nói.

Phát biểu kết thúc hội thảo, Phó Tổng Thanh tra Lê Tiến Hào đánh giá cao kết quả mà nhóm nghiên cứu đã thực hiện. Theo Phó Tổng Thanh tra, xóa đói giảm nghèo là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước, để nâng cao hiệu quả hoạt động này cần nhiều giải pháp khác nhau, trong đó giám sát cộng đồng rất có ý nghĩa. Phó Tổng Thanh tra mong muốn, kết quả này sẽ được phổ biến, nhân rộng ra nhiều tỉnh thành khác để tránh thất thoát lãng phí cũng như phòng ngừa tham nhũng trong các dự án xóa đói giảm nghèo.